Niezapowiedziane manewry w Rosji. Sprawdzian gotowości w szczegółach [ANALIZA]

Początkowo było jedynie wiadomo, że sprawdzenia gotowości bojowej wojsk Centralnego Okręgu Wojskowego zostało przeprowadzone na podstawie decyzji Naczelnego Wodza Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej prezydenta Władimira Putina. Rosjanie poinformowali dodatkowo, że w ramach tego przedsięwzięcia zamierzają do 28 czerwca 2019 r. przeprowadzić ponad 50 różnej wielkości i poziomu ćwiczeń wojskowych, które będą realizowane na ponad 35 różnych poligonach.

Później okazało się, że sprawdzenie objęło również wybrane jednostki dwóch innych okręgów wojskowych: Południowego i Wschodniego, wojsk powietrzno-desantowych, lotnictwa dalekiego zasięgu i wojskowego lotnictwa transportowego. Zmieniły się również cele przedsięwzięcia. Początkowo wskazywano przede wszystkim na wolę zweryfikowanie stopnia przygotowania wojsk i władz lokalnych na nagły wzrost zagrożenia i pojawiającą się sytuację kryzysową. Minister obrony Rosji Siergiej Szojgu wskazywał dodatkowo na konieczność sprawdzenia sposobu realizacji zadań związanych ze wzmocnieniem ochrony ważnych obiektów państwowych i wojskowych, ze zwalczaniem zagrożeń terrorystycznych, z likwidowaniem nielegalnych grup zbrojnych i z prowadzeniem obrony powietrznej.

Już dzień później (25 czerwca br.) oficjalnie poinformowano, że „audyt ma na celu ocenę zdolności sił zbrojnych do zapewnienia bezpieczeństwa wojskowego w regionie Azji Środkowej, gdzie nadal występują poważne zagrożenia o charakterze terrorystycznym. Kolejnym celem testu jest określenie stopnia przygotowania żołnierzy i sił do udziału w nadchodzącym, ważnym wydarzeniu szkoleniowym w tym roku – strategicznym ćwiczeniu dowódczo sztabowym „Centr-2019”.

Zakres sprawdzenia gotowości bojowej wojsk był więc o wiele większy i polegał, tak naprawdę, na sprawdzeniu poszczególnych jednostek wojskowych zgodnie z ich przeznaczaniem. Dla zabezpieczeniem tych niespodziewanych manewrów rozwinięto system polowych środków kierowania wojskami. W sumie zorganizowano ponad 50 mobilnych punktów dowodzenia różnych szczebli rozmieszczonych na Syberii, Uralu i Powołżu oraz w oparciu o bazy wojskowe w Kirgistanie i Tadżykistanie.

Rozwinięto m.in. mobilne punkty dowodzenia i łączności MPU-MTK, cyfrowe radiostacje „Riedut 2US”, R-160-05 oraz kompleks łączności „Pieriesielieniec”. Działanie tych pododdziałów zabezpieczono wykorzystując system walki radioelektronicznej, w tym przede wszystkim zestawy rozpoznania łączności i stawiania zakłóceń „Żitiel”, jak również kompleks WRE „Krasucha-S4”. Według resortu obrony uruchomiono także najnowszy system obrony przed bezzałogowymi aparatami latającymi przeciwnika.

W rzeczywistości oparto się o w/w systemy walki radioelektronicznej oraz odpowiednio rozstawione zestawy przeciwlotnicze „Pancyr-S1” i strzelców wyposażonych w przenośne, przeciwlotnicze zestawy rakietowe „Igła”.

W przypadku jednostek typowo wojskowych, pierwsze komunikaty wskazywały na podniesienie alarmu przede wszystkim w pododdziałach obrony przeciwlotniczej. Dotyczyło to zwłaszcza Powołża, gdzie podniesiono gotowość bojową i wyprowadzono ze stałego miejsca bazowania do rejonów zapasowych baterie rakietowe S-400 „Triumf” i zestawy rakietowo-artyleryjskie „Pancyr-S1” z jednostek 14. armii sił powietrznych i obrony przeciwlotniczej.

Rosjanie podkreślali, że w trakcie marszu żołnierze wykonywali zadania odparcia ataku grup dywersyjno-rozpoznawczych przeciwnika na kolumny, a po dojściu do obszarów koncentracji zajęli stanowiska bojowe przygotowując jednocześnie, w ramach maskowania, „fałszywe pozycje”. Rozlokowane w ten sposób zestawy przeciwlotnicze nie realizowały jednak faktycznych strzelań, a jedynie ćwiczyły z wykorzystaniem symulatorów startu rakiet.

W podobny sposób zostały wyprowadzone w rejony alarmowe (za każdym razem ćwicząc w trasie marszu działania antydywersyjne i realizując zadania związane z maskowaniem) m.in.:

• pododdziały 41. ogólnowojskowej armii na Syberii rozlokowanej na stałe w rejonach Nowosybirska, Obwodu kamierowskiego, Ałtaju i Republiki Tuwy. W ćwiczeniu wykorzystano aktywnie ponad 10000 żołnierzy oraz ponad 2000 sztuk techniki wojskowej;
• brygady wojsk rakietowych i artylerii z Obwodu orenburskiego. Wyprowadzono z baz przede wszystkim baterie taktycznych rakiet balistycznych „Iskander-M” oraz moździerze kalibru 240 mm na podwoziu gąsienicowym 2S4 „Tulipan”. I znowu po zajęciu stanowisk i zakończeniu maskowania rozpoczęto proces wyznaczania celów – w tym z wykorzystaniem bezzałogowych aparatów latających;
• brygada artyleryjska z Kuzbassu. W trybie alarmowym na poligony przerzucono ponad 1000 żołnierzy m.in. z samochodowymi systemami artyleryjskimi 2S7М „Małka” kalibru 203 mm i samobieżnymi armatohaubicami „Msta-S” kalibru 152 mm;
• pododdziały walki radioelektronicznej z okolic Jekaterynburga (w sumie ponad 500 żołnierzy i 250 sztuk specjalnej techniki wojskowej). W rejonach alarmowych rozwinięte m.in. zestawy WRE „Krasucha-S4”, Krasucha-2O”, „Żitiel” i „Borisogliebsk”;
• pododdziały obrony przeciwlotniczej z Obwodu Saratowskiego i Republiki Chakasji, które wyprowadziły z baz baterie przeciwlotnicze S-300 i S-400;
• brygada rakietowa z Obwodu Swierdłowskiego, która przesunęła w rejony zapasowa przede wszystkim zestawy rakietowe „Iskander-M”;

• pododdziały specjalnego przeznaczenia z Obwodu Samarskiego, które z wykorzystaniem lekko opancerzonych samochodów „Tigr” i „Tajfun-K” udały się do rejonów działań oddalonych nawet o ponad 100 km. W sumie „uruchomiono” ponad półtora tysiąca żołnierzy wojsk specjalnych i ponad 300 sztuk techniki wojskowej. Ich zadaniem było przede wszystkim zwalczanie „wywrotowych” grup przeciwnika oraz zwiększenie ochrony ważnych obiektów państwowych w obszarze odpowiedzialności. Część komandosów otrzymała za zadanie prowadzić rozpoznanie na tyłach „przeciwnika” skacząc ze śmigłowców Mi-8 z wysokości około 3000 m, z wykorzystaniem spadochronów „Arbaliet-2”. Mieli oni m.in. organizować zasadzki i niszczyć mniejsze ugrupowania wroga, korygować uderzenia lotnicze oraz pomagać w ewakuacji rannych z wykorzystaniem śmigłowców.

Dla zabezpieczenia tych operacji przeprowadzono szereg działań. Dokonano więc m.in. załadunku techniki wojskowej na platformy kolejowe w okolicach Samary i Orenburga. Rosjanie pochwalili się również zbudowaniem przeprawy przez rzekę Biała w Baszkirii po zasymulowanym zniszczeniu mostu przez dywersantów. Do przerzut własnych wojsk wykorzystano most pontonowy PP-91M oraz pływające transportery PTS-2.

Zwiększono również siły ochrony państwowych obiektów w rejonie Swierdłowska, podejmując dodatkowe środki bezpieczeństwa w odniesieniu do elektrowni jądrowej, elektrowni wodnej i mostu drogowego przez rzekę Iset. Podobne działania podjęto w odniesieniu do hudroelektrowni Żiguliewskoj oraz lotniska „Kurmocz” w Obwodzie Samarskim.

Oficjalna, sumaryczna liczba ćwiczących żołnierzy nie jest jak na razie znana. O rozmiarze przedsięwzięcia zleconego przez prezydenta Putina może świadczyć fakt, że tylko na poligonie czelabińskim ćwiczyło około 300 czołgów T-72 z pododdziałów stacjonujących w okolicy Czelabińska i Swierdłowska. Tylko z tego regionu wyprowadzono na ćwiczenia ponad 6000 żołnierzy i około 1000 sztuk techniki wojskowej.