Siły zbrojne
Japoński dywizjon szkolny w Gdyni [foto]
Fot. Wargaming 
fot. www.defensie.nl/onderwerpen/oekraine-repatrieringsmissie/inhoud/fotos
Japońskie Morskie Siły Samoobrony (Japan Maritime Self Defence Force – JMSDF) dysponują licznym zespołem okrętów szkolnych. Wchodzą one w skład podlegającego dowództwu szkolenia dywizjonu szkolnego. Jego skład jest zmienny, obok jednostek budowanych od początku do celów szkolenia marynarzy takich jak okręt szkolny Kashima (TV 3508), okręty wsparcia szkolenia bojowego Kurobe (ATS 4202) i Tenryu (ATS 4203), obejmuje on również starsze generacyjnie jednostki, które przystosowywane są do pełnienia funkcji szkoleniowych (np. niszczyciele, okręty podwodne).
Tradycją jest już coroczny okołoziemski rejsy zespołu okrętów szkolnych na pokładach których praktykę w pływaniu na odległych akwenach zdobywają nowo promowani oficerowie. Tegoroczny rejs dywizjonu szkolnego w ramach którego japońskie okręty po raz pierwszy gościły w Polsce jest już 57 wydarzeniem tego typu. W Gdyni gościły dwa okręty szkolne i jeden niszczyciel rakietowy.
Okręt szkolny Kashima
Flagowiec zespołu jest specjalnie zbudowaną do celów szkolnych jednostką, która zastąpiła w służbie wysłużony bo zbudowany w latach 60-tych ubiegłego wieku okręt szkolny Katori (TV 3501). Pierwotnie jej budowa miał zostać sfinansowana w ramach budżetu na rok 1991 (FY 91), jednak w związku z zaangażowaniem Japonii w działania w Iraku i towarzyszącymi temu wydatkom, środki na jej budowę udało się zatwierdzić dopiero w budżecie na kolejny rok finansowy (FY 92).
Więcej: Japońskie okręty po raz pierwszy w Gdyni
Kontrakt na dostawę tego okrętu został wygrany przez firmę Hitachi Zosen Corporation, jego budowa miało miejsce w dawnej stoczni marynarki wojennej (arsenale) w Maizuru w latach 1993-95.
Kadłub tej jednostki charakteryzuje się lekkim wzniosem w części dziobowej i wydatnym uskokiem na rufie w rejonie lądowiska dla śmigłowca. Posiada on trzy nadbudówki o dużej objętości. Pierwsza znajdująca się na pokładzie dziobowym mieści między innymi mostek oraz stanowi podstawę dla masztu kratownicowego. Druga znajdująca się na śródokręciu posiada wkomponowany w jej strukturę komin, w którym obok wylotów spalin umieszczone zostały czerpnie powietrza do turbin gazowych. Po bokach komina na żurawikach umieszczone zostały łodzie pokładowe w postaci jednego kutra reprezentacyjnego i łodzi roboczej na lewej burcie oraz drugiej łodzi roboczej na prawej burcie. Ostatnia nadbudówka umiejscowiona na pokładzie rufowym przed lądowiskiem dla śmigłowca zamiast hangaru mieści ona duże pomieszczenia szkolne.
Załoga Kashimy może liczyć 389 ludzi w tym 140 kadetów, którym zapewniono bardzo dobre warunki do zakwaterowania (mieszkają oni w dwuosobowych kabinach) oraz szkolenia. Temu celowi służy duża ilość pomieszczeń dydaktycznych oraz specjalistyczne wyposażenie. Podczas długich rejsów przyszli oficerowie mogą w praktyce doskonalić swoje umiejętności nawigacyjne na obszernym mostku lub zapoznać się z wieloma z innymi aspektami pracy na pokładzie współczesnego okrętu wojennego. Zgodnie z praktyką obecnie obowiązującą w japońskiej flocie pomieszczenia mieszkalne przystosowane są do zakwaterowania załogantów obu płci.
Niszczyciel rakietowy Isoyuki (DD 127)
Jest to jednej z pięciu niszczycieli rakietowych typy Hatsuyuki pełniących nadal funkcje jednostek eskortowych. Przedstawiciele tego typu są najstarszymi japońskimi niszczycielami znajdującymi się w aktywnej służbie. W latach 1979-1987 w pięciu stoczniach zbudowano łącznie 12 jednostek tego typu, spośród których służbę zakończyło już cztery a trzy zostały przeklasyfikowane na okręty szkolne.
Okręty typu Hatsuyuki stanowią trzecią generację japońskich niszczycieli rakietowych. Przeznaczone są one głównie do zwalczania wrogich okrętów podwodnych, mogą również zwalczać cele nawodne i powietrzne. Pierwsze osiem jednostek miało nadbudówki i mostek wykonane ze stopów aluminium. W związku z doświadczeniami z wojny falklandzkiej, na pozostałych czterech do ich budowy wykorzystano stal okrętową co zwiększyło masę jednostek o 100 ton. W trakcie służby wzmocnione zostało również ich uzbrojenie poprzez zainstalowanie dwóch zestawów obrony bezpośredniej Vulcan-Phalanx Mk 15. Początkowo na niszczycielach bazował jeden śmigłowiec zop Sikorsky SH-3 Sea King a obecnie a obecnie jest to maszyna Mitsubishi SH-60J(K).
Więcej: Polska chce bliższej współpracy wojskowej z Japonią
Niszczyciele te jako pierwsze w japońskiej flocie otrzymały siłownię turbogazową w systemie COGOG (COmbined Gas Or Gas) składająca się z dwóch turbin Rolls-Royce Tyne RM1C dla prędkości marszowych oraz dwóch typu Rolls-Royce Olympus TM3B dla prędkości maksymalnych wyprodukowanych na licencji przez koncern Kawasaki. Jednostki te również jako pierwsze niszczyciele zostały uzbrojone w rakiety przeciwlotnicze RIM-7 Sea Sparrow oraz pociski przeciwokrętowe Harpoon.
Okręt szkolny Shirayuki (TV 3517)
Aktualnie w skład japońskiej floty wchodzą trzy jednostki szkolne, będące przeklasyfikowanymi niszczycielami rakietowy typu Hatsuyuki. Wśród nich jest właśnie Shirayuki, który został zbudowany przez stocznię koncernu Hitachi w Maizuru w latach 1979-1982 a do 16 marca 2011 r. pełnił funkcję jednostki eskortowej nosząc oznaczenie DD 123.
Praktyka przeklasyfikowywania japońskich jednostek na okręty szkolne ma długą tradycje. Co ciekawe nie wiąże się ona jednak z ich rozbrojenie. Podobnie stało się w przypadku Shirayuki, który zachował gro swojego uzbrojenia. Jedynym odstępstwem jest brak możliwości zaokrętowania śmigłowca pokładowego, czego przejawem jest demontaż z głównego masztu anteny systemu TACAN oraz zajęcie miejsca w hangarze przez kontener mieszkalny.
Andrzej Nitka
