Jaki sprzęt Polska przekazała Ukrainie? [OPINIA]

Od lutego 2022 roku Polska konsekwentnie nie informuje o dokładnych rozmiarach polskiej pomocy wojskowej dla walczącej Ukrainy. Od czasu do czasu tylko niektórzy politycy rzucają jakieś bardzo ogólne informacje liczbowe. Sprzęt wojskowy przekazywany na Ukrainę nie jest również wykazywany w dorocznych polskich sprawozdaniach przedkładanych do Rejestru Uzbrojenia Konwencjonalnego ONZ oraz w sprawozdaniach polskiego MSZ. W sprawozdaniach zawarte są tylko informacje o tym co polski przemysł i polscy pośrednicy handlowi sprzedali Ukrainie za pieniądze. Sporo materiału zdjęciowego pokazuje się za to w internecie. Można tam odnaleźć wiele zdjęć i filmów pokazujących byłe polskie uzbrojenie używane na froncie.

Tymczasem inne państwa europejskie i USA cyklicznie publikują listy przekazanego sprzętu wojskowego i jego wartość. Szczegółowość tych list jest różna. Niektóre pozycje precyzują typ sprzętu i jego dokładną lub przybliżoną liczbę. Inne pozycje zawierają tylko typ przekazywanego sprzętu lub amunicji bez podania ich liczby. Szczególnie praktykowane jest to przy informowaniu o przekazaniu właśnie amunicji i materiałów wybuchowych. Z ważnych względów niektóre typy wyposażenia lub uzbrojenia podawane są tylko hasłowo, czego dotyczą, bez wchodzenia w zastrzeżone szczegóły.

Również wartość tej pomocy wojskowej podawana jest w różny sposób. Najczęściej stosowana jest najwyższa z możliwych wycen, np. według bieżących cen analogicznych wzorów uzbrojenia. Niekiedy stosowana jest nawet „kreatywna księgowość” polegająca na zliczaniu cen przekazywanego sprzętu i cen odtworzeniowych czyli ile kosztuje wyprodukowanie nowego sprzętu w miejsce tego przekazanego. W tego rodzaju działaniach w odniesieniu do swoich wyliczeń przoduje USA, czego przykładem jest ponad 60 miliardowy pakiet pomocy z początku tego roku. W tych ponad 60 mld USD jest zarówno pomoc do przekazania Ukrainie, jak i koszt odnowienia zapasów sprzętu i materiałów oraz cały szereg przedsięwzięć armii amerykańskich dotyczących działań związanych z wojną rosyjsko-ukraińską. Swoją drogą, raportowana dziś przez Pentagon łączna wartość przyznanej pomocy od lutego 2022 roku to około 61 mld USD, a więc mniej-więcej tyle ile wynosi wartość ostatniego pakietu.

Z informacji podawanych przez ostatnie dwa i pół roku ciężko jest wyłowić czy wartość tej zagranicznej pomocy wojskowej nie jest mocno zawyżana. Sprzyja temu duża trudność w ocenie realnej ceny poszczególnych egzemplarzy sprzętu. Bo ile na rynku warte są stare czołgi T-72 lub Leopard 1 czy bojowy wóz piechoty. Pewnie niewiele, bo raczej trudno byłoby znaleźć na nie kupca.

Tymczasem polskie T-72 i BWP-1 były przekazywane głównie na wiosnę i w lecie oraz jesienią 2022 roku gdy Ukraińcy znaleźli się w największej potrzebie i największym zagrożeniu. Przy ocenie wartości pomocy wojskowej ważny jest również okres w której była przekazywana. A opinia publiczna zna przecież wiele zachodnich zapowiedzi przekazania uzbrojenia sprzed wielu miesięcy lub nawet wcześniejszych, które nie zostały zrealizowane do dzisiaj.

Ostatnio na portalu społecznościowym X minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski poinformował, iż MON ma już przygotowaną taką listę i liczy na jej jak najszybsze opublikowanie. Jest to bardzo ważne ze względu na pozycję polski na arenie międzynarodowej. Są państwa europejskie, które do dzisiaj nie przekazały ani jednego czołgu i ani jednego samolotu czy śmigłowca, a są bardzo życzliwie traktowane przez ukraińskie władze. Tymczasem polska pomoc liczona w setki przekazach czołgów, bojowych wozów piechoty i systemów artyleryjskich oraz dziesiątki samolotów i śmigłowców szturmowych jest lekceważona za granicą.

W oczekiwaniu na przedstawienie przez MON dokładnej listy polskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy można trochę pospekulować na temat jej wielkości. Spekulacje te nie muszą być w pełni zgodne ze stanem faktycznym i ich źródłem są tylko informacje pojawiające się w przestrzeni publicznej.

Na podstawie dostępnych informacji można stwierdzić, iż Polska przekazała Ukrainie co najmniej:

• około 14 samolotów myśliwskich MiG-29;
• około 11 śmigłowców szturmowych Mi-24;
• 14 czołgów Leopard 2A4;
• około 30 czołgów PT-91 Twardy;
• około 280 czołgów T-72;
• 50 transporterów opancerzonych Rosomak z wieżą Hitfist-30;
• około 400 bojowych wozów piechoty BWP-1;
• samochody opancerzone Dzik;
• 54 samobieżne haubice kalibru 155 mm Krab;
• około 30 samobieżnych haubic kalibru 122 mm 2S1 Goździk;
• 8 samobieżnych moździerzy kalibru 120 mm Rak;
• 4 wozy dowodzenia AWD do moździerzy Rak;
• około 70 moździerzy kalibru 120 mm;
• 4 automatyczne moździerze kalibru 82 mm 2B9M Wasilok;
• lekkie moździerze kalibru 60 mm LM-60;
• około 35 wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych kalibru 122 mm BM-21 Grad;
• wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych Newa-M;
• wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych Osa-AK/AKM;
• ręczne wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych (zestawy startowe) Piorun;
• samobieżne zestawy przeciwlotnicze ZSU-23-4 Szyłka;
• armaty przeciwlotnicze kalibru 57 mm S-60;
• armaty przeciwlotnicze kalibru 23 mm ZU-23-2;
• ręczne granatniki przeciwpancerne RPG-76 Komar;
• broń ręczną jak np. karabinki Grot;
• ręczne granatniki rewolwerowe;
• rakiety do samolotów MiG-29;
• rakiety do zestawów przeciwlotniczych Wega, Newa, Osa i Piorun;
• niekierowane rakiety kalibru 122 mm do wyrzutni BM-21 Grad;
• amunicję artyleryjską kalibrów 60 mm, 73 mm, 82 mm, 120 mm, 122 mm, 152 mm oraz 155 mm;
• amunicję do broni strzeleckiej;
• materiały wybuchowe;
• wyposażenie indywidualne żołnierzy, racje żywnościowe, pakiety medyczne;
• inne wyposażenie i sprzęt wojskowy.

Zapewne lista ta nie jest kompletna. Dlatego czekamy na ważny ruch ze strony polskiego rządu i MON polegający na podaniu do międzynarodowej informacji publicznej szczegółowej listy ofiarowanego Ukrainie sprzętu wojskowego, amunicji, materiałów wybuchowych oraz innego wyposażenia.

Redakcja Defence24.pl skierowała odpowiednie pytanie do Centrum Operacyjnego MON. Jak tylko otrzymamy na nie odpowiedź poprawimy powyższą orientacyjną listę polskiej pomocy.

Dodatkowo dla maksymalnej przejrzystości prezentowanych powyżej przypuszczeń poniżej znajduje się lista podstawowego sprzętu wojskowego, który przekroczył polsko-ukraińską granicę na zasadach komercyjnych. Dane te pochodzą z oficjalnych polskich informacji do ONZ i sprawozdań MSZ.

Polska sprzedała na Ukrainę w latach 2022-2023:

• 60 transporterów opancerzonych MT-LB;
• 49 samochodów opancerzonych Oncilla;
• 19 samochodów opancerzonych SCAM SM T63/Dzik II;
• 1 transporter opancerzony BRDM-2;
• 1 transporter opancerzony SKOT R-3M;
• 1 pojazd opancerzony Curt Spartan;
• 36 samobieżnych haubic kalibru 155 mm Krab (plus dodatkowo ostatnie 18 w 2024 roku, co daje łączną ich liczbę 54);
• 70 samobieżnych haubic kalibru 122 mm 2S1 Goździk;
• 22 moździerze kalibru 120 mm;
• 89 moździerzy kalibru 82 mm;
• 4 wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe kalibru 122 mm BM-21 Grad;
• 34 ręczne zestawy przeciwlotnicze Piorun;
• 39.280 lotniczych rakiet niekierowanych S-8.