Przemysł Zbrojeniowy
MSPO 2018: Symulatory i pomocniczy napęd dla T-72 z Gliwic
Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Urządzeń Mechanicznych „OBRUM” sp. z o.o. to jedna z najbardziej rozpoznawalnych placówek naukowych i badawczo-rozwojowych zajmujących się tworzeniem systemów przeznaczonych dla służb mundurowych w naszym kraju. Wcześniej znany głównie z projektów ciężkich i średnich wozów bojowych czy specjalistycznego osprzętu dla nich, obecnie oferuje swoje usługi i w innych obszarach. Na MSPO prezentuje przede wszystkim systemy szkoleniowe i pomocniczą jednostkę napędową dla czołgów T-72.
Istniejące w strukturach OBRUM Biuro Symulatorów zajmuje się projektowaniem nowoczesnych rozwiązań symulatorów taktycznych, załóg, wykorzystujących rzeczywistość rozszerzoną - Argumented Reality (AR), proceduralnych czy tworzy interaktywne instrukcje multimedialne i aplikacje e-larningowe. Ponadto biuro zajmuje się obróbką modeli CAD (uproszczeniem i podziałem obiektu na moduły funkcjonalne i nałożeniem odpowiednich wiązań oraz logiki rozmytej), prowadzi też prace naukowo-badawcze w zakresie nowoczesnych rozwiązań symulacyjnych i stosowanej w nich technologii.
Z OBRUM związane są takie systemy szkoleniowe jak SJ-01 i SJ-09 (przeznaczone dla szkolenia załóg czołgów T-72), STS, Beskid-3 (szkolenie załóg PT-91) i szereg rozwiązań od TH-1 poprzez SK-1, KTO-NJ, aż do SK-1 Pluton (szkolenie załóg KTO Rosomak). Obecnie oferowane rozwiązania to m.in. Interaktywny Symulator Działania Zespołu Ratownictwa Medycznego (IRTS), przeznaczony zarówno dla wojska jak i innych służb mundurowych i cywilnych, trenażery do szkolenia operatorów robotów, laboratoria symulacji taktycznej, aplikacje AR czy wirtualne trenażery 3D (jak Cave 3D).
Prezentowane na MSPO symulatory proceduralne nowej generacji są swego rodzaju narzędziem szkoleniowym wykorzystywanym do nauki podstawowych czynności z zakresu obsługi, procedur przygotowawczych, jak i procedur zachowania bezpieczeństwa eksploatacji różnego rodzaju urządzeń. Ich zasadnicza zaleta to zapewnienie wysokiej jakość wizualizacji, minimalizacja kosztów szkolenia i realistyczne odwzorowanie możliwych procedur użytkowania. Samo szkolenie z ich wykorzystaniem, dzięki atrakcyjnej i intuicyjnej formie pozwala na szybkie przyswajanie wymaganej wiedzy oraz jej sprawdzenie przy użyciu panelu egzaminacyjnego.
Praktycznym rozwianiem symulatora proceduralnego jest opracowany przez specjalistów z OBRUM zestaw do eksploatacji mostu MS-20 Daglezja, czy do obsługi i naprawy silnika pojazdu Jelcz 442.32
Natomiast symulatory wykorzystujące elementy rzeczywistości rozszerzonej (AR) to w zasadzie technologia nowej generacji łącząca w interaktywny sposób obraz świata rzeczywistego z elementami generowanymi cyfrowo. Ich zasadniczymi elementami składowymi są odpowiednie systemy śledzenia ruchu i pozycjonujące (w czasie rzeczywistym na obrazie widzianym z kamery dowolne obiekty generowane komputerowo). Nałożenie tych obu widoków pozwala na tworzenie aplikacji interaktywnych, w których widz może oglądać obiekty z dowolnej pozycji i perspektywy.
Dzięki temu mamy narzędzie służące np. do prezentacji budowy wewnętrznej obiektu czy urządzenia. Dodatkowo możemy zastosować funkcje opisu ich zasad działania, czy też wyświetlenia dalszych informacji jak schematów, obrazów lub filmów/animacji. Same obiekty, które są generowane cyfrowo, przedstawiane są w postaci hologramu i można je w dowolny sposób skalować i pozycjonować względem rzeczywistej sceny. Aplikacja może pracować zarówno w trybie szkolenia indywidualnego (np. samouczek), jak i w trybie sieciowym/grupowym, gdzie instruktor nadzoruje sposób i tryb wyświetlania danych.
Przykłady zastosowań i funkcji technologii:
- wizualizacja podzespołów i wnętrza: podgląd instalacji, wyświetlenie opisów i infografik (np. numery seryjne części, daty montażu podzespołów, zbliżający się termin wymiany)
- wirtualne instrukcje (procedury) niewymagająca angażowania rąk użytkownika
- serwis: samodzielna identyfikacja problemu i dobór właściwej procedury usunięcia usterki
- montaż: wyświetlanie instrukcji pomocniczych prowadzących serwisanta „krok po kroku”
Z kolei trenażery wirtualne wspomagają proces szkolenia poprzez wykorzystanie interaktywnych interfejsów obsługujących przestrzenne modele 3D rzeczywistych urządzeń (np. silników). Obecnie coraz powszechniej stosowane są aplikacje e-learningowe, które to pozwalają m.in. na przeprowadzanie symulacji związanej z budową wybranego urządzenia lub grupy urządzeń, a także na zaznajomienie się ze sposobem ich działania czy np. remontu. Umożliwia to pełną naukę w ww. zakresie bez konieczności posiadania fizycznych urządzeń (obserwacja animacji 3D).
Trenażery wirtualne są przy tym kompatybilne ze standardem SCORM (Sharable Content Object Reference Model), dzięki temu również praca z modelami urządzeń może być uruchamiana i weryfikowana przez inne branżowe systemy nauczania. Stosowana technologia jest w pełni bezpieczna dzięki wykorzystaniu metod dyskretyzacji, która zamienia klasyczne komputerowe modele przestrzenne na chmury punktów rozmieszczone w przestrzeni.. Oprogramowanie jest w pełni kompatybilne z użytkowaną przez MON technologią (open-source) MOODLE. Treści zawarte w aplikacji posiadają hiperłącza, za pomocą których użytkownik może w dynamiczny sposób przechodzić do innych zewnętrznych elementów tzw. Bazy Dydaktycznej, takimi jak interaktywne instrukcje multimedialne czy baza wiedzy typu WIKI. Same animacje mogą wyszczególniać niezbędne w użyciu narzędzia czy być uzupełnione odpowiednim komunikatem bądź funkcją lektora.
Trenażery wirtualne oferowane przez OBRUM są przeznaczone do zastosowań w sieci WEB, co pozwala na udostępnianie danych na inne urządzenia, takie jak komputery osobiste czy tablety. Przykładem opracowanego w OBRUM trenażera wirtualnego jest trenażer 3D MK-44 Bushmaster.
Natomiast w zakresie osprzętu oferowany jest z przeznaczeniem dla czołgów rodziny T-72 dodatkowy zespół zasilający/agregat (APU). W wypadku tego wozu jest on zamontowany na stelażu kratownicowym umożliwiający m.in. jego łatwy montaż, demontaż oraz wykonywanie wymaganych prac serwisowych bez utraty pełnej funkcjonalności pojazdu.
APU składa się z trzech podstawowych komponentów tj. prądnicy (która umożliwia zasilanie urządzeń pokładowych przy parametrach 180A i 28VDC), sprężarki klimatyzacji Sanden SD7H15 (dla zasilania pokładowego klimatyzatora) oraz pompy hydraulicznej HAVE. Ten ostatni element jest napędzany poprzez innowacyjne rozwiązanie dotyczące przeniesienia napędu jak i wytłumienia drgań pochodzących od silnika. Dodatkowo pompa może być włączana i wyłączana w czasie pracy silnika spalinowego poprzez sprzęgło elektromagnetyczne.