MSPO 2018: Okręty podwodne, ich uzbrojenie i fregata rakietowa tkMS

Najważniejsza z polskiego punktu widzenia jest niemiecka oferta dotycząca okrętów podwodnych, jako że tkMS jest jednym z trzech głównych pretendentów do kontraktu na zakup okrętów podwodnych dla naszej floty w ramach programu Orka. Prezentowane w Kielcach w postaci modelu okręty podwodne typu 212A w niewielkim stopniu różnią się od okrętów typ 212CD, które będą budowane dla Niemiec i Norwegii i są oferowane Polsce. Jednak ze względu na postęp technologiczny w stosunku do swoich poprzedników zostaną zmodyfikowane w kilku aspektach.

Jednostki typu 212CD będą miały ogniwa paliwowe tego samego typu co 212A, ale w najnowszej wersji. Zupełnie nowy będzie bojowy system dowodzenia który opracowuje firma KTA Naval Systems utworzona przez Konsberg, tkMS i Atlas Elektronik. Pierwsze efekty tej pracy w postaci konsol operatorskich przygotowywanych tego systemu można było zobaczyć na MSPO na stoisku Konsberga.

Niemiecki koncern promował podczas MSPO przeznaczony dla okrętów podwodnych system rakietowy IDAS opracowany wspólnie z firmą Diehl, który daje im możliwość obrony np. przed śmigłowcami ZOP. Pociski tego systemu wystrzeliwane są z wyrzutni okrętu podwodnego. Służy do tego kontener startowy mieszczący cztery rakiety. Ma on masę 1,75 t, długość 6,93 m i średnicę 533 mm. Co prawda system ten jak dotąd nie znalazł nabywcy, jednak ma być zintegrowany z okrętach podwodnych typ 212CD. System ten proponowany jest również Polsce.

Drugim typem okrętów podwodnych prezentowanych w Kielcach były jednostki typu 214. Znajdują się one w służbie takich flot jak Grecja, Korea Południowa i Portugalia, zaś obecnie budowane są one dla Turcji. W ich projektowaniu wykorzystano rozwiązania zaczerpnięte z okrętów typu 209 i 212A. Od tych pierwszych pochodzi ogólny układ konstrukcyjny (zwiększona została jednak średnica kadłuba sztywnego z 6200 mm do 6300 mm). Zaś z tych drugim wykorzystano pomocniczy system napędu niezależnego od powietrza atmosferycznego (AIP) oparty o ogniwa paliwowe. Z jednostek typu 212A zapożyczono także część systemów elektronicznych, a także hydrodynamiczną formę zewnętrzną wpływającą na ograniczenie oporu oraz generowanych szumów.

Twórcom tych jednostek zależało na zwiększeniu kluczowej dla powodzenia misji okrętów podwodnych skrytości działania. Tym samym musieli oni zadbać o wydłużenie czasu przebywania pod wodą i zwiększenie maksymalnej głębokości zanurzenia, optymalizację hydrodynamiczną kadłuba, wyciszenie jednostek oraz zmniejszenie ich pól fizycznych.

Jedynym reprezentantem okrętów nawodnych na stoisku tkMS były fregaty MEKO A-200SAN (Valour). Cztery takie jednostki zostały zbudowane dla Republiki Południowej Afryki w latach 2001-2004 przez niemieckie stocznie HDW z Kilonii i Blohm+Voss z Hamburga. Kształty tych całkowicie wykonanych ze stali okrętów podporządkowane zostały zmniejszeniu wykrywalności tych jednostek szczególnie przez stacje radiolokacyjne. Aby zmniejszyć powierzchnie odbicia radarowego, zewnętrzne ściany kadłuba i nadbudówki łączą się pod różnymi kątami. Przez ten krok, duże jednolite powierzchnie zewnętrzne okrętów zostały rozbite. Specjalny sposób ukształtowania płaszczyzn określany jako X - shape (kształt - X) w połączeniu z serią innych przedsięwzięć takich jak zastosowanie wzorów uzbrojenia mających odpowiednio ukształtowane osłony (armata dziobowa, rakiety przeciwokrętowe), stosowanie pokryw zamykających dostęp do urządzeń kotwicznych, ukrycie łodzi pokładowych i trapów we wnękach kadłuba, które w razie potrzeby można zasłonić specjalnymi żaluzjami czy unikanie kątów prostych i drobnego wyposażenia na pokładzie i nadbudówce, a tym samym redukowanie elementów dających silne echo radarowe zmniejsza skuteczne pole odbicia (SPO) fregat do poziomu dużo mniejszych jednostek pływających.

Redukcji widma termicznego sprzyja zastosowany układ napędowy i brak komina, z którego wydobywają się zwykle gorące spaliny tworzą wyraźny ślad termiczny. Na tych jednostkach spaliny z silników marszowych jak i turbiny gazowej odprowadzane są przez pawęż rufową nad pędnikiem strugowodnym. Dodatkowo przed wyrzuceniem spaliny te są intensywnie schładzane za pomocą wody morskiej. Natomiast gazy wydechowe z spalinowych generatorów elektrycznych odprowadzane są przez otwory usytuowane nad linią wodną na śródokręciu. Niezaprzeczalnie pozytywnym skutkiem braku komina, jest to, że uzbrojenie, wyposażenie pokładowe, jak również pomieszczenia wewnętrzne mogą być lepiej rozmieszczone. Nie zapomniano również o minimalizacji innych pól fizycznym, w związku z czym główne urządzenia napędowe jak silniki wysokoprężne czy turbiny gazowe są umieszczone w specjalnych izolowanych akustycznie kapsułach, zaś wszelkie mechanizmy i urządzenia generujące hałas i drgania posadowione są na elastycznych fundamentach.