Lojalny skrzydłowy dla FA-50 i myśliwca przyszłości z Korei [WYWIAD]

Paweł Kupisz: KAI po raz pierwszy zaprezentowało na targach ADEX myśliwiec KF-21. Kiedy KF-21 będzie gotowy do produkcji seryjnej i dostaw? Jakie są jego zalety w porównaniu z F-35 i F-16?

JaeHong Jake Kim, Vice President & Head International Business Department, Korea Aerospace Industries, Ltd.: Zaczęliśmy przeprowadzać loty testowe KF-21 od  20 lipca 2022 roku. Zakończymy próby, obejmujące ponad 2000 lotów w roku 2026 roku. Dzisiaj mamy sześć latających prototypów samolotów. One latają praktycznie codzienne, przechodzą więc ciężkie próby.  Na razie nie odnotowaliśmy trudności i wszystko idzie bardzo dobrze zgodnie z planem.

Seryjna produkcja KF-21 zostanie podzielona na dwie fazy, tak jak prace rozwojowe. W maju tego roku otrzymaliśmy od rządu wstępne potwierdzenie przydatności bojowej samolotu KF-21. Na tej podstawie będziemy mogli zacząć wstępną produkcję, którą można uważać za część produkcji seryjnej, od 2027 roku.

KF-21 to nie F-16, nie jest też taki jak F-35. F-35 to pełna 5. generacja, a my chcemy osiągnąć zdolności, ale krok po kroku. My na razie pracujemy nad samolotem generacji 4+, ale na podstawie jego doświadczeń łatwiej będzie nam zmodernizować KF-21 do samolotu 5. generacji a potem myśliwca 6 generacji.

Na naszym stoisku prezentujemy obecnie nasz status tego co mamy, ale także naszą przyszłość. A to obejmuje stworzenie platformy zdolnej współdziałania do współpracy z systemami bezzałogowymi (Manned-Unmanned Teaming, MUM-T). W przyszłości będzie do tego zdolny każdy nasz produkt, czyli myśliwce FA-50 i KF-21 oraz śmigłowce Light Attack Helicopter i Surion. Nie chcę porównywać KF-21 z F-1. Ten ostatni do doskonały samolot 4 generacji, ale niestety jak wiele takich samolotów nie może rozwinąć się w 5. generację lub 6. Generację z uwagi na koncepcję projektu samolotu. Nasz KF-21 jest zupełnie inny, co oznacza, że ma wielki potencjał do bycia myśliwcem 5. i 6. generacji.

Jak wygląda perspektywa KF-21 w Polsce? Czy rozważacie tutaj możliwość współpracy przemysłowej w zakresie KF-21?

Jesteśmy otwarci na różne modele współpracy. Jeśli chodzi o KF-21, chcemy poznać  polską wizję partycypacji polskiej strony. Skala współpracy przemysłowej będzie zależała od tego, czy Polska chce uczestniczyć w programie, produkować jakieś elementy, czy po prostu kupić samoloty. Jesteśmy na tą chwilę otwarci, najważniejsze jest polskie zainteresowanie i otrzymaliśmy już wstępne informacje w tym zakresie od Polskich Sił Powietrznych. Obecnie jesteśmy zaabsorbowani w kontekście polskim dostarczeniem w terminie samolotów FA-50.

Te samoloty także rozwijamy i na nich także przewidujemy wprowadzenie możliwości ich współpracy z bezzałogowcami ALE, które rozwijamy do współpracy z załogowymi samolotami w ramach MUM-T. Używamy FA-50 w charakterze demonstratorów tej technologii, testujemy poszczególne elementy ALE.

Kiedy udowodnimy, że to działa dla naszej platformy FA-50, która ma wiele wspólnego z KF-21, to będzie łatwiej rozszerzyć i włączyć te rozwiązania do KF-21. Następnym krokiem będzie tworzenie bardziej zaawansowanych, większych bezzałogowców AAP. I ostatecznie ten AAP (Adaptable Aerial Platform) będzie mógł wykonywać misje w głębi terytorium przeciwnika, przenosząc uzbrojenie, sensory. Z kolei AAP ewoluował w stronę bojowego bezzałogowca (Unmanned Combat Air Vehicle, UCAV). I te trzy systemy, ALE, AAP i UCAV będą dostępne do współpracy z FA-50 i KF-21. To jest cały system i żaden inny myśliwiec 4. generacji nie ma takich możliwości.

F-35 jest inny – posiada wysokie możliwości i co za tym idzie jest w stanie wykonywać misje ofensywne wysokiego poziomu, podczas gdy F-16 będzie działał na średnim poziomie, wykonując działania defensywne, izolację pola walki i bliskie wsparcie powietrzne. FA-50 z kolei w Korei powstał do wykonywania misji najmniej wymagających, dzięki czemu odciąża inne platformy.

Jaką rolę może więc KF-21 odegrać w Polsce?

KF-21 będzie bardzo dobrym dopełnieniem między F-35, o wysokich zdolnościach bojowych oraz samolotami o średnich zdolnościach. Wiem, że Polska potrzebuje jeszcze dwóch eskadr i KF-21 będzie bardzo dobrym wypełnieniem tej luki i będzie mógł w przyszłości zostać rozwinięty do 5. i 6. Generacji, w przeciwieństwie na przykład do F-16.

Dodam, że KF-21 jest interoperacyjny z amerykańskimi technologiami, jakie są stosowane w F-16, F-35 czy FA-50. Przekazaliśmy te informacje Polskim Siłom Powietrznym i mogą je uwzględnić w prowadzonych pracach analitycznych.

Polska już kupiła samoloty FA-50, pierwsze zostały dostarczone. Zakupiono również bardziej zaawansowany model FA-50PL, wraz z radarem Raytheona oraz zasobnikami Sniper. Na jakim etapie jest rozwój tej wersji dla Polski? Jakie nowe rodzaje broni może posiadać FA-50PL?

Wersja PL pokazuje skalę rozwoju myśliwca FA-50. Zaczynając od całkowicie nowego radaru AESA i przechodząc do integracji z najnowszą wersją Sidewindera AIM-9X. Dla nas to bardzo ważny etap w rozwoju tego samolotu i duże wyzwanie.

Do rozwoju FA-50PL potrzebujemy wsparcia od naszych partnerów, ale rozmowy z nimi poszły bardzo dobrze. Teraz przed nami okres prac, ale wszystko idzie zgodnie z planem i założeniami podpisanego kontraktu. Jestem głęboko przekonany, że dostarczymy FA-50PL na czas i zgodnie z kontraktem.

Jeśli chodzi o ewolucję FA-50, to dopiero ją rozpoczęliśmy. Chcemy iść dalej i poza wersją PL, która jest najnowocześniejszą w tej chwili, chcemy utworzyć wersję jednomiejscową. W wersji jednomiejscowej samolot będzie miał większy zasięg i będzie mógł przenosić więcej uzbrojenia. Zastanawiamy się też nad integracją nowych typów kierowanych pocisków rakietowych.

Poza KF-21 i FA-50, jakie systemy oferujecie dla Polski? Czy oferujecie bojowe bezzałogowce, skrzydłowych dla FA-50, KF-21?

Jak powiedziałem, możemy zaoferować różne pakiety naszych usług i produktów, w tym z związanych z logistyką czy zapleczem symulatorowym uwzględniającym zdolności integracji symulacji rzeczywistej, wirtualnej i konstruktywnej (LVC Live, Virtual Constructive). Pracujemy obecnie z PGZ żeby mieć logistyczne zabezpieczenie dla FA-50PL na wiele lat. Również jako KAI skorzystamy w tej współpracy.

Oprócz tego możemy jednak zaoferować pakiet obejmujący towarzyszące bezzałogowce. Mogą to być systemy ALE, Aerial Launched Effects, AAP, Adaptable Aerial Platform oraz UCAV. Mamy więc trzy opcje, z których można wybierać. Te systemy będą integrowane z naszymi platformami, jak FA-50 i KF-21.

Dziękuję za rozmowę.