"Rosja, traktat INF, wydatki obronne". Ministrowie obrony NATO w Brukseli

Sekretarz Generalny NATO przed spotkaniem powiedział, że jednym z najważniejszych tematów będzie sprawa środków przeznaczanych na obronę, a zwłaszcza bardziej sprawiedliwy rozkład ponoszonych nakładów. Stoltenberg stwierdził, że z tegorocznych danych wynika, że dotychczas w 2019 r. europejscy członkowie Sojuszu i Kanada przeznaczyli na obronę o 3,9% więcej funduszy, niż w analogicznym okresie roku ubiegłego.

Oznacza to, że wydatki obronne państw członkowskich rosły piąty rok z rzędu. Zdaniem sekretarza generalnego taka dynamika wzrostu wydatków pozwala prognozować, że europejscy członkowie NATO i Kanada wydadzą w okresie 2016-2019 r. ogółem ponad 100 mld USD. Ze wstępnych danych ujawnionych przez Kwaterę Główną Sojuszu wynika, że udział wydatków na obronę w PKB Polski ma wynieść 2,02 proc. w 2018 roku, 2,01 proc. w 2019.

Tematem przewodnim dzisiejszego, pierwszego dnia spotkania będzie jednak Rosja i traktat o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego i średniego zasięgu. Stoltenberg w czasie spotkania z dziennikarzami stwierdził, że Sojusz ponownie "wzywa Rosję do wejścia na ścieżkę odpowiedzielności". Dodał też, że w nadchodzącym tygodniu planowane jest spotkanie Rosja-NATO, którego tematem ma być właśnie traktat INF. Ministrowie obrony NATO mają jednak podjąć dziś decyzję o kolejnych krokach Paktu, jakie zostaną podjęte w przypadku, gdyby Rosja nie zdecydowała się zaprzestać łamania traktatu.

W środę toczyć się będzie również dyskusja na temat nowych technologii i związanych z nimi zagadnień. Zdaniem sekretarza generalnego to obszar, który "może przynieść zarówno wyzwania, jak i nowe możliwości, jest to także zagadnienie, w ramach którego możliwa jest współpraca NATO z Unią Europejską". Tematami czwartkowych rozmów będzie sposób wdrażania polityki wzmocnionej obrony i odstraszania NATO, w tym Inicjatywa Gotowości NATO. Dalsze rozmowy poświęcone będą polityce kosmicznej Sojuszu i misji Resolute Support w Afganistanie. Polskę na spotkaniu będzie reprezentować delegacja pod przewodnictwem ministra Mariusza Błaszczaka.

Media zwracają uwagę, że spotkanie ministrów obrony państw NATO będzie też okazją do oficjalnego zapoznania się z nowym sekretarzem obrony USA Markiem Esperem. Zgodnie ze słowami ambasador USA przy NATO Kay Bailey Hutchinson, Esper poruszy temat Iranu oraz będzie rozmawiał o współpracy obronnej w ramach UE i amerykańskich zastrzeżeniach do projektów Europejskiego Funduszu Obronnego EDF i stałej współpracy obronnej (PESCO).

Chodzi o zapisy dotyczące zachowania własności intelektualnej do rozwiązań opracowanych w ramach EDF i ograniczeń w dostępie do wspólnych europejskich projektów. Według Hutchison kraj spoza UE uczestniczący w projekcie mającym unijne finansowanie musiałby "oddać swoją własność intelektualną, by móc współpracować". "Żadna firma z USA nie zrezygnuje ze swojej własności intelektualnej, żeby współpracować nad systemami. I Europejczycy to wiedzą" – powiedziała.

"Apelujemy o wycofanie się z tych, jak to nazywamy +zatrutych pigułek+. Chcemy mieć pełną interoperacyjność z systemami i sprzętem NATO. To, co robimy razem, wymaga współpracy i UE nie powinna podawać +zatrutych pigułek+, które powstrzymywałyby USA, Norwegię czy Kanadę przed konkurowaniem i współpracą, które dają pewność, że będziemy mieli najlepszy sprzęt, i przed wspólnymi wysiłkami, które umożliwiają interoperacyjność. Pracujemy z UE i mamy nadzieję na lepszy wynik niż obecnie" – oświadczyła.

AM/PAP