Na początku lutego żołnierze otrzymają większe wypłaty

Rozporządzenie określa nową siatkę uposażeń zasadniczych dla żołnierzy zawodowych. W zależności od stopnia wojskowego wynagrodzenia żołnierzy wzrosną od 200 do 550 zł brutto (szczegóły w tabeli poniżej). Do tego należy jeszcze doliczyć podwyżkę dodatków za długoletnią służbę. Stanowią one bowiem pewien procent uposażenia zasadniczego.

We wtorek Defence24.pl jako pierwsze poinformowało, że szef MON Mariusz Błaszczak oraz minister rodziny Elżbieta Rafalska podpisali rozporządzenie oraz że oczekuje ono na publikację w Dzienniku Ustaw. Od terminu publikacji zależało, czy większe pieniądze wpłyną na konta żołnierzy już w lutym czy np. w marcu. Tak, jak pisaliśmy, wiele wskazywało na to, że publikacja rozporządzenia nastąpi na tyle wcześnie, by żołnierze dostali podwyżki w lutym. W środę te przypuszczenia się potwierdziły – dokument jest już w Dzienniku Ustaw, wejdzie w życie w czwartek, a więc żołnierze dostaną większe pieniądze przy najbliższej wypłacie.

Od jesieni 2018 r., kiedy prezydent, zwierzchnik sił zbrojnych Andrzej Duda podpisał odpowiednie dokumenty, było przesądzone, że w 2019 r. uposażenia w wojsku wzrosną. Ponieważ jednak rozporządzenia MON jeszcze nie było, na początku stycznia żołnierze dostali wypłaty tak, jakby podwyżek nie było. Teraz wraz z wypłatą za luty na konta żołnierzy wpłyną też wyrównania za styczeń. To ważne także dla tych, którzy właśnie odchodzą do cywila, a na początku roku jest ich zawsze więcej. Ci żołnierze otrzymają wszystkie świadczenia za jednym zamachem, a nie na raty.

Wysokość stawek uposażania zasadniczego brutto dla poszczególnych grup (w uproszczeniu: dla stopni wojskowych) przedstawiamy poniżej:

Źródło: opracowanie Defence24.pl na podstawie rozporządzenia MON i przepisów dotychczasowych.

MON w opublikowanym w środę komunikacie podkreśliło, że konsekwentnie podejmuje działania, "aby zawód żołnierza był konkurencyjny wobec innych, także pod względem zarobków i perspektyw, tak aby zainteresować służbą wojskową więcej chętnych i zwiększyć liczebność Wojska Polskiego".

MON szacuje, że przeznaczy na podwyżki ponad 700 mln zł. Całkowita wysokość funduszu na uposażenia żołnierzy w 2019 r. to ponad 7,2 mld zł.

W trakcie prac nad rozporządzeniem najwięcej kontrowersji wywołała wysokość stawek dla oficerów starszych, szczególnie pułkowników i komandorów (grupy uposażenia 16, 16A, 16B i 16C). Przedstawiciel oficerów, w przeciwieństwie do podoficerów i szeregowych, nie poparł projektu przygotowanego przez MON i uznał zaproponowane stawki "za demotywujące i niesprawiedliwe społecznie". Rozporządzenie przewiduje bowiem, że najwyższe podwyżki otrzymają żołnierze niżsi stopniem. Ostatecznie MON zaproponowało pułkownikom i komandorom 50 zł brutto więcej niż w pierwszej wersji projektu.

Ustalenie nowej siatki uposażeń w wojsku było poprzedzone wydaniem rozporządzenia, które określa wielokrotność kwoty bazowej stanowiącej przeciętne uposażenie żołnierzy zawodowych. Dokument ten został przygotowany przez rząd, a następnie w październiku 2018 r. podpisany przez prezydenta Dudę. Zgodnie z tym rozporządzeniem mnożnik wzrósł z poziomu 3,20 do 3,63. Kwota bazowa od 2009 r. niezmiennie wynosi 1523,29 zł. A więc przeciętne uposażenie żołnierzy wzrosło do poziomu ok. 5530 zł brutto. Podwyżka wynosi średnio ok. 655 zł brutto, a po uwzględnieniu uśrednionej "trzynastki" to ok. 540 zł brutto miesięcznie.

Jak już pisaliśmy w Defence24.pl, dziwi, że MON nie zdążyło przygotować rozporządzenia w sprawie stawek uposażenia zasadniczego przed końcem 2018 r., tak żeby żołnierze otrzymali wyższe wynagrodzenia już przy pierwszej wypłacie, na początku stycznia 2019 r. Było dość czasu, by przeprowadzić konsultacje z żołnierzami. Trudno zrozumieć, dlaczego resort zaprosił przedstawicieli oficerów, podoficerów i szeregowych dopiero na 7 stycznia 2019 r.

Nie dziwi natomiast, że najwyższe podwyżki otrzymają najmniej zarabiający. Można się domyślać, że za taką decyzją MON stały argumenty obiektywne i polityczne. Obiektywne są zbieżne z tym, na co MON wskazuje w swoich komunikatach – sytuacja na rynku pracy jest obecnie dobra, a bezrobocie niskie. Wojsko musi więc konkurować o rekrutów z pracodawcami na rynku cywilnym. Wprawdzie ci, którzy już służą, raczej nie będą odchodzić z powodu zarobków, ale trzeba przyciągać do wojska nowych ludzi, tym bardziej że zwiększenie liczebności sił zbrojnych jest jednym z deklarowanych celów obecnego rządu. Nie przypadkiem MON rozpoczęło w drugiej połowie 2018 r. kampanię "Zostań żołnierzem Rzeczypospolitej".

Przyczyny polityczne także są dość oczywiste. Dla polityków żołnierze to tacy sami wyborcy, jak wszyscy inni obywatele. Tymczasem w tym roku mamy w Polsce dwie elekcje – do Parlamentu Europejskiego (26 maja) i do Sejmu i Senatu (w październiku lub listopadzie). Rzesza szeregowych, podoficerów i oficerów młodszych, czyli tych, którzy dostaną najwyższe podwyżki, jest wielokrotnie bardziej liczna niż grupa pułkowników i generałów, którzy na wzroście uposażeń też skorzystają, choć w relatywnie najmniejszym stopniu. Zapewne szef MON Mariusz Błaszczak, który jest wiceprezesem Prawa i Sprawiedliwości, liczy, że wcale niemałe podwyżki (nawet 14-procentowe dla szeregowych!) przełożą się na głosy w tegorocznych wyborach.