Kandydaci chcą wspierać zbrojeniówkę, różnice ws. WOT i liczebności armii [Ankieta Defence24.pl]

W związku z nadchodzącymi wyborami prezydenckimi Defence24.pl zwróciło się do sześciu głównych kandydatów na Zwierzchnika Sił Zbrojnych RP o przedstawienie swoich postulatów w zakresie bezpieczeństwa i obronności. Każdy z kandydatów odpowiadał na siedem pytań przygotowanych przez redakcję. Poniżej prezentujemy zestawienie odpowiedzi, jakie udzielili Robert Biedroń, Krzysztof Bosak, Andrzej Duda, Szymon Hołownia i Władysław Kosiniak-Kamysz oraz Rafał Trzaskowski. Sztab Rafała Trzaskowskiego przekazał odpowiedzi już po publikacji wyników ankiety i dlatego nie są one uwzględnione w materiałach graficznych.

Poniżej przedstawiamy pełne odpowiedzi kandydatów:

Pierwsze z pytań dotyczyło liczebności armii zawodowej w Polsce. To zagadnienie wywołało pewne różnice. Andrzej Duda i Władysław Kosiniak-Kamysz stwierdzili, że - w zgodzie z obowiązującymi przepisami - należy dążyć do liczebności na poziomie do 150 tys. żołnierzy. Robert Biedroń oraz Szymon Hołownia uznali natomiast, że optymalna liczebność to 100 tys., przy czym Szymon Hołownia podkreślił kwestię szkolenia rezerw i znaczenie procesu modernizacji. Z kolei Krzysztof Bosak chce zwiększenia liczby żołnierzy zawodowych do 200 tys. Natomiast Rafał Trzaskowski uważa, że Wojsko Polskie powinno liczyć 120 tys. żołnierzy zawodowych.

Jeśli chodzi o wydatki obronne, urzędujący prezydent Andrzej Duda zadeklarował, iż chce je zwiększyć do 2,5 proc. PKB szybciej, niż przewidują obowiązujące przepisy, z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej, natomiast Robert Biedroń uznał, iż powinny one zostać obniżone do 2 proc. PKB. Krzysztof Bosak, Szymon Hołownia, Władysław Kosiniak-Kamysz i Rafał Trzaskowski opowiedzieli się natomiast za zwiększaniem budżetu obronnego do 2,5 proc. PKB do 2030 roku, a więc w zgodzie z obowiązującą ustawą.

Jeśli chodzi o najważniejsze priorytety modernizacji, kandydaci proszeni o wybór trzech najważniejszych wskazywali różne opcje. Stosunkowo najczęściej wśród nich powtarzały się obrona powietrzna oraz systemy obrony cybernetycznej, łączności sieciocentrycznej oraz rozpoznania i walki elektronicznej (WE), które w swoich odpowiedziach w sposób bezpośredni wymienili Krzysztof Bosak, Szymon Hołownia i Rafał Trzaskowski. Prezydent Andrzej Duda stwierdził wprost, że nie jest możliwe wskazanie trzech najważniejszych priorytetów modernizacyjnych, a najistotniejsze obszary (w tym również w dużym stopniu te wspomniane wyżej) ujęto w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego. W nieco podobnym tonie wypowiedział się Krzysztof Bosak, który oprócz trzech najważniejszych priorytetów (w tym dwóch wspomnianych wyżej) mówił też o wyposażeniu żołnierzy, obronie przeciwpancernej i modernizacji Marynarki Wojennej.

Istotne różnice wśród kandydatów występowały, jeśli chodzi o rolę Wojsk Obrony Terytorialnej. Robert Biedroń, Szymon Hołownia i Władysław Kosiniak-Kamysz sprzeciwili się utrzymywaniu WOT jako samodzielnego Rodzaju Sił Zbrojnych (kandydat PSL podkreślił, że powinny one zostać podporządkowane Dowódcy Generalnemu RSZ). Za pozostawieniem WOT jako samodzielnego RSZ opowiedział się Andrzej Duda, zaznaczając że ich finansowanie ma być dostosowane do poziomu potrzeb operacyjnych. Również Krzysztof Bosak uważa, że WOT mogą pozostać samodzielnym Rodzajem Sił Zbrojnych, ale ich koncepcja powinna zostać zrewidowana w taki sposób, by umożliwić działania partyzanckie na terenie kraju. Natomiast zdaniem Rafała Trzaskowskiego Wojska Obrony Terytorialnej mogą pozostać samodzielnym Rodzajem Sił Zbrojnych, ale ich finansowanie musi być ograniczone na korzyść innych jednostek.

Kandydaci co do zasady zgadzali się natomiast odnośnie roli polskiego przemysłu obronnego. Poza Robertem Biedroniem wszyscy - łącznie pięciu - uznało, że powinien być bazą modernizacji, z równym traktowaniem firm państwowych i prywatnych, przy czym Rafał Trzaskowski zwrócił uwagę na konieczność uzyskiwania korzyści dla polskich firm w sytuacjach, gdy nie są one same w stanie produkować danego sprzętu, i trzeba się posiłkować technologiami zza granicy. Z kolei kandydat Lewicy opowiedział się za wiodącą rolą przemysłu polskiego, ale ze szczególnym uwzględnieniem firm państwowych.

Pewien konsensus można było zauważyć również w zakresie współpracy międzynarodowej, bo pięciu z sześciu kandydatów opowiedziało się za rozwojem ścisłych relacji z USA i w ramach NATO, przy jednoczesnym zwiększeniu zaangażowania w projekty UE. Taką odpowiedź udzielił również urzędujący prezydent Andrzej Duda, który zaznaczył równocześnie, że działania w ramach UE nie powinny stanowić konkurencji dla projektów w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego. Z kolei Krzysztof Bosak uznał, że Polska powinna priorytetowo traktować rozwój własnych sił zbrojnych, a sojusz z USA, współpracę w ramach NATO i z Unią Europejską należy podtrzymywać i rozwijać o tyle, o ile przynosi to rzeczywiste korzyści Polsce, przy czym należy także uwzględniać sojusze regionalne.

Jeśli chodzi o obecność wojsk USA i NATO na terenie Polski, urzędujący prezydent Andrzej Duda oraz trzech kandydatów: Robert Biedroń, Szymon Hołownia i Rafał Trzaskowski opowiedzieli się za jej zwiększeniem. Z kolei Władysław Kosiniak-Kamysz i Krzysztof Bosak postuluje jej utrzymanie, przy czym kandydat Konfederacji zaznacza, iż Polska powinna zabiegać o dołączenie do NATO-wskiego programu Nuclear Sharing, co mogłoby w istotny (i dużo skuteczniejszy, niż dodatkowy kontyngent żołnierzy) sposób podnieść poziom bezpieczeństwa RP.

Maciej Szopa, Jędrzej Graf, Jakub Palowski