800 miliardów na zbrojenia? Jest zielone światło!

Skąd 800 miliardów euro?

Nowa strategia przewiduje uruchomienie środków z kilku źródeł. Wśród nich znajduje się pakiet pożyczek w wysokości 150 miliardów euro oraz dodatkowe instrumenty finansowe umożliwiające zwiększenie budżetów obronnych państw członkowskich poza standardowymi ograniczeniami fiskalnymi Unii. Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) również odgrywa kluczową rolę – jego możliwości finansowania projektów związanych z obronnością mają zostać rozszerzone. Obecny limit wydatków na bezpieczeństwo, wynoszący 8 miliardów euro, zostanie znacząco podniesiony.

Wydatki obronne poza unijnymi limitami

Jednym z najistotniejszych punktów planu jest możliwość wyłączenia wydatków na obronność z obowiązujących reguł budżetowych UE. Do tej pory kraje członkowskie były zobowiązane do utrzymywania deficytu budżetowego w określonych ramach, co ograniczało ich zdolność do inwestowania w sektor wojskowy. Nowe rozwiązanie umożliwi państwom zwiększenie swoich budżetów obronnych bez ryzyka naruszenia unijnych reguł fiskalnych.

Cel: niezależność Europy od dostawców spoza UE

Jednym z kluczowych aspektów planu jest także dążenie do uniezależnienia europejskiego przemysłu zbrojeniowego od dostawców spoza Unii, zwłaszcza z USA. Obecnie duża część sprzętu wojskowego wykorzystywanego przez państwa europejskie pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, co sprawia, że UE jest w pewnym stopniu uzależniona od polityki zagranicznej Waszyngtonu. Nowy program ma wspierać rozwój europejskich firm produkujących uzbrojenie oraz umożliwić finansowanie projektów strategicznych, w tym produkcji amunicji i nowoczesnych technologii wojskowych.

Komisja Europejska planuje opublikować 19 marca tzw. białą księgę, w której zostaną doprecyzowane szczegóły planu. Jednym z kluczowych pytań pozostaje to, czy europejskie fundusze będą mogły finansować produkcję sprzętu wojskowego na licencjach spoza UE. Doprecyzowania wymaga również mechanizm wyłączenia wydatków obronnych spod unijnych reguł budżetowych.

Decyzja podjęta w Brukseli może oznaczać początek nowej ery dla Unii Europejskiej. Inwestycje w obronność na tak ogromną skalę nigdy wcześniej nie były podejmowane na poziomie wspólnotowym. Jeśli plan zostanie w pełni wdrożony, może on doprowadzić do powstania europejskiej potęgi militarnej, zdolnej do działania niezależnie od NATO. Pytanie, jakie pozostaje, to czy wszystkie państwa członkowskie będą w stanie osiągnąć kompromis i skutecznie wdrożyć tak ambitne zmiany.