F-35 dla Polski za 6,5 mld USD? Zielone światło Departamentu Stanu

Zgodnie z komunikatem agencji DSCA zatwierdzony przez Departament Stanu pakiet obejmuje 32 myśliwce F-35A w wersji konwencjonalnego startu i lądowania (tej używanej m.in. przez USAF) i 33 silniki Pratt & Whitney F-135. Oprócz tego Polska, w wypadku finalizacji transakcji miałaby otrzymać środki walki elektronicznej, dowodzenia, kontroli, łączności, komputerowe, nawigacji i identyfikacji (C4I/CNI), elementy systemu wsparcia eksploatacji ALGS i logistycznego systemu informatycznego ALIS, specjalne flary przeznaczone dla F-35, usługi z zakresu rozwoju i integracji oprogramowania, a także systemy szkoleniowe, części zamienne, wsparcie techniczne i szkoleniowe itd. 

Łączny, maksymalny koszt pakietu wyceniono na 6,5 mld dolarów, czyli ok. 25,6 mld złotych, realna kwota - jak i zakres transakcji - mogą (ale nie muszą) być niższe. Belgia, która otrzymała w styczniu 2018 roku zgodę na zakup 34 F-35A za maksymalnie 6,53 mld USD, ostatecznie zapłaciła - według deklaracji ministra obrony Stevena Vandeputa - ok. 4 mld EUR, czyli równowartość 4,4 mld USD po dzisiejszym kursie, przy czym o ostatecznym wyborze F-35A poinformowano w październiku. 

Do realizacji transakcji niezbędne będzie uzyskanie zgody Kongresu, co jednak w praktyce powinno być formalnością. Jeżeli parlamentarzyści nie wniosą sprzeciwu, możliwe będzie przedstawienie stronie polskiej wstępnej oferty rządowej (Letter of Offer and Acceptance - LOA) i rozpoczęcie negocjacji. Dopiero po ich zakończeniu umowa będzie mogła zostać podpisana.

Amerykanie podkreślają, że potencjalna sprzedaż myśliwców F-35A będzie spójna z ich polityką bezpieczeństwa i obrony, wzmacniając zdolności sojusznika NATO. Te samoloty miałyby zastąpić używane obecnie, postsowieckie MiG-29 i Su-22.

Głównymi wykonawcami ewentualnego kontraktu będą Lockheed Martin (producent F-35) oraz Pratt & Whitney (dostawca silników). Agencja DSCA odniosła się w następujący sposób do do offsetu: "Nie ma znanych porozumień offsetowych połączonych z tą potencjalną sprzedażą. Jednakże, kupujący zwykle wnioskuje o umowy offsetowe. Jakiekolwiek umowy offsetowe zostaną zdefiniowane w negocjacjach między kupującym i wykonawcami".

Szef MON Mariusz Błaszczak poinformował o wysłaniu wniosku na zakup myśliwców F-35A do strony amerykańskiej pod koniec maja br. To element programu Harpia, w ramach którego mają zostać zastąpione samoloty MiG-29 i Su-22. W listopadzie 2018 roku, w związku z wypadkami myśliwców MiG-29 skutkującymi zawieszeniem ich lotów, resort obrony zdecydował o przyspieszeniu realizacji programu Harpia.