Karabiny przeciwsprzętowe na wojnie w Syrii

Bodaj pierwszym karabinem przeciwsprzętowym w Syrii był rosyjski OSW-96 „Wzłomszczik” kalibru 12,7 mm. Pierwsze zdjęcia tej broni w Syrii pojawiły się jeszcze w 2012 r. OSW-96 jest modyfikacją W-94 z lat 90-tych. W-94 i OSW-96 znajdują się na wyposażeniu rosyjskich pododdziałów specjalnych, np. MSW i FSB. Broń zasilana jest nabojem 12,7x108 mm (naboje: snajperski specjalny SPC-12,7, przeciwpancerno-zapalający B-32, BZT, BS) z deklarowanym zasięgiem do celów żywych ok. 1500 m (600 m z celownikiem nocnym). Na OSW-96 można instalować różne celowniki optyczne np. POS 13x60 albo POS 12x56 oraz celowniki nocne.

Nieduża partia OSW-96 została dostarczona Syryjskiej Arabskiej Armii (SAA) jeszcze przed wybuchem konfliktu. Na początku 2013 r. SAA złożyła oficjalne zamówienie na broń, która została dostarczona via Rosoboronexport. W dokumencie, obok różnej broni strzeleckiej, zgłoszono zapotrzebowanie na 100 karabinów wyborowych kalibru 12,7 mm oraz 10 tys. sztuk amunicji i 100 celowników nocnych. OSW-96 wykorzystywana jest w powodzeniem jako ciężka broń kontrsnajperska, tym bardziej, że wiele z karabinów wyposażonych jest w celowniki nocne.

Wraz z dostawami OSW-96 SAA otrzymała karabiny w układzie bezkolbowym systemu 6S8 (KWSK/ASWK). W 2013 r. karabin ASWK został przyjęty do uzbrojenia SZ FR pod nazwą „12,7 milimetrowy snajperski system 6S8”. Ograniczona liczebnie partia 6S8 Kord została dostarczona w 2014 r. i nadal pozostaje relatywnie rzadką bronią wielkokalibrową, użytkowaną zwłaszcza przez snajperów z pododdziałów elitarnych. Co ciekawe, prawdopodobnie nieduża grupka Syryjczyków mogła zapoznać się z tą bronią (i przejść przeszkolenie) na terenie Rosji.

Broń przeznaczona do niszczenia celów lekko opancerzonych na dystansie ok. 1000 m i siły żywej na dystansie ok. 1500 m. Jako broń kontrsnajperska wykorzystywana była jeszcze w Czeczenii. 6S8, tak jak OSW-96, zasilany jest nabojem 12,7x108 mm. Ładowanie z pięcionabojowego magazynka, szerokim arsenałem nabojów w kalibrze 12,7 mm (snajperski 12,7SN/7N34, BZ, BZT-44, BZT-44M).

Naturalnym skutkiem zaangażowania się w konflikt syryjski sąsiedniego Iranu stały się dostawy broni, w tym wkw typu AM.50 kalibru 12,7 mm. Jednostrzałowy karabin zasilany jest nabojem 12,7x99, efektywny zasięg podawany jest na 1200 m. Szyna Picatinny pozwala na montaż celowników, jednakże w Syrii – jak się wydaje – jest ich mało w stosunku do dużej liczby karabinów użytkowanych przez regularną armię Asada, a także formacje paramilitarne i ochotnicze (w Syrii, Iraku i Strefie Gazy). Jest bardzo prawdopodobne, że AM.50 jest nielicencjonowaną irańską kopią wkw HS.50 austriackiej firmy Steyr Mannlicher. Według niektórych źródeł ok. 800 HS.50 zostało dostarczonych do Iranu w 2007 r. AM.50 szeroko stosują paramilitarne milicje szyickie wspierane przez Iran, z libańskim Hezbollahem na czele.

Różne ugrupowania rebelianckie mają na swoim wyposażeniu także chińskie wkw M99 kalibru 12,7 mm.  M99 do Syrii dostały się najprawdopodobniej z Sudanu. Karabin zasilany jest z pięcionabojowego magazynku nabojami 12,7x108 (standardowa wersja dla chińskiej armii) oraz 12,7x99 (wersja eksportowa). Efektywny zasięg broni wynosi ok. 1500 m, szyna Picatinny umożliwia montaż różnych celowników. M99 szeroko stosowały grupy strzelców wyborowych Wolnej Armii Syryjskiej (np. z Liwa Tawheed Brigade), m.in. w rejonie Aleppo.

W Syrii, zwłaszcza w terenie zabudowanym, gdzie trwają długie walki pozycyjne, strzelcy wyborowi odgrywają znaczącą rolę. Potrafią kontrolować całe kwartały zrujnowanych dzielnic ograniczając jakikolwiek ruch w odkrytym terenie. Jest to jeden z powodów dla których, np. w dzielnicy Jobar, SAA podejmowała rajdy pancerne (czołgi wsparte przez bwp) ograniczając do minimum działania piechoty. Najgroźniejszym przeciwnikiem były oczywiście zespoły niszczycieli czołgów z granatnikami ppanc, ale nie mniej groźni dla żołnierzy syryjskich byli strzelcy wyborowi z wkw – jak wiadomo w sprzyjających okolicznościach przestrzelenie pancerza np. szeroko stosowanych BMP-1 nie jest problemem.

W takiej sytuacji podejmowano często zakrojone na szeroką skalę operacje kontrsnajperskie, przy czym jeśli udało się już wykryć stanowisko strzelca wyborowego, ostrzeliwano go z wszelkiej dostępnej broni, w tym armat czołgowych.

O znaczeniu wkw w konflikcie syryjskim może świadczyć także fakt podjęcia produkcji improwizowanych karabinów przeciwsprzętowych. Znany jest film wideo jednej z grup rebeliantów, na którym widać chałupniczą produkcję karabinu określanego jako Nimr-2. Broń oparta jest m.in. na lufie chińskiego karabinu maszynowego W-85 i zasilana jest nabojem 12,7x108 mm.

Warto na zakończenie napisać, że Wojsko Polskie posiada na wyposażeniu rodzimy wielkokalibrowy karabin wyborowy Tor, zasilany amunicją 12,7x99 NATO (.50 BMG), produkowany przez ZM Tarnów. 

Marcin Gawęda