Pierwszy FlyEye w rosyjskich rękach

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Zdjęcia zdobytej maszyny bezzałogowej pojawiły się po raz pierwszy 9 stycznia na kanale „War Gonzo", rosyjskiego dziennikarza-propagandzisty Siemiona Piegowa. Jak twierdzi, maszyna została przejęta przez rosyjskich żołnierzy podczas walk na kierunku Ługańskim. Trudno potwierdzić te informacje, gdyż zdjęcia nie przedstawiają okoliczności przejęcia tej zdobyczy ale części płatowca prezentowane w zamkniętym pomieszczeniu.

Maszyna jak wynika z ze zdjęć jest w dobrym stanie i najprawdopodobniej nie została strącona czy obezwładniona podczas lotu, ale raczej przechwycona na ziemi. Być może znajdowała się na wyposażeniu wyeliminowanego pododdziału ukraińskich wojsk specjalnych lub artylerii. Te dwie formacje najczęściej posługują się polskimi bezzałogowcami. Moduł obserwacyjny, którego tabliczkę znamionową widać na zdjęciach, został wyprodukowany w ubiegłym roku. Wszystkie elementy maszyny są opisane w języku polskim.

Interesujące jest nie to, że FlyEye został przez Rosjan zdobyty, ale że nastąpiło to tak późno. Bezzałogowce tego typu są od 2015 roku wykorzystywane bojowo przez ukraińskie siły zbrojne i w tym czasie nie zostały ani razu przechwycone przez przeciwnika. Również trwająca od 24 lutego 2022 roku bezpośrednia agresja rosyjska nie przyniosła dotąd tego typu zdobyczy, choć w ręce agresora wpadło już różnego typu uzbrojenie znajdujące się znacznie krócej na wyposażeniu Ukraińców.

Jak podkreślają przedstawiciele producenta maszyn FlyEye, czyli Grupy WB, zdarzenie to ma znaczenie propagandowe, ale nie wpływa na bezpieczeństwo użycia tych maszyn przez Ukrainę czy tym bardziej Polskę. Przede wszystkim dlatego, że maszyny FlyEye posiadają wiele softwareowych i hardwarowych zabezpieczeń mających uniemożliwić lub poważnie utrudnić przeciwnikowi wgląd w zdobyty sprzęt i jego tajemnice. Oprócz tych ograniczeń przed Rosjanami stoi też kwestia technologiczna. Zanim uda im się wykorzystać zdobyte wraz z tą maszyna dane do służby wejdzie kolejna generacja FlyEye.

Warto również odnotować, że FlyEye ma konstrukcję modułową i dzięki temu łatwo jest modyfikować wybrane elementy systemu. Zmiany w zakresie oprogramowania mogą być wprowadzane w trakcie eksploatacji, bez modyfikacji sprzętu. Pomimo niewielkich zewnętrznych różnic, obecnie dostarczane maszyny reprezentują już wersję FlyEye 3.0, w której m. in. zwiększono zasięg sterowania do 50 km. W ostatnich dniach 2022 roku Grupa WB zawarła z Agencją Uzbrojenia umowę dotyczącą modernizacji części zestawów BSP typu FlyEye znajdujących się na wyposażeniu Wojska Polskiego.

Bezzałogowy System Powietrzny FlyEye, wdrożony do służby w Siłach Zbrojnych RP, to startujący z ręki system bezzałogowy klasy mini, który w najnowszej wersji - FlyEye 3.0 - ma zasięg określany przez producenta na 50 km przy zastosowaniu standardowej anteny. Głowica optoelektroniczna ma kamerę dzienną i termowizyjną, a systemy łączności i sterowania cechują się wysokim stopniem odporności na zakłócenia. W przypadku utraty kontaktu z operatorem maszyna może lecieć zgodnie z wcześniej podanym planem lotu.

Masa startowa płatowca to 12 kg, a czas trwania jego lotu określany jest na ponad 2,5 godziny. Dodatkowo jest wysoce odporny na zakłócenia. Przedstawiciele Grupy WB podkreślają, że FlyEye obok "tradycyjnych" zadań prowadzenia obserwacji czy korygowania ognia artyleryjskiego może także pełnić m. in. rolę retranslatora systemów łączności. Jest to możliwe dzięki konstrukcji, w której lądujący odrębnie na spadochronie moduł zadaniowy jest wymienny i oprócz standardowej konfiguracji rozpoznawczej może występować w specjalnych wariantach zadaniowych, przenoszonych przez ten sam, standardowy płatowiec.