Jak powstrzymać Rosję? Debata z trudnymi kwestiami

Podczas Defence24 Days, na to pytanie w trakcie panelu prowadzonego przez Annę Marię Dyner z PISM próbowali odpowiedzieć zaproszeni goście. W tym gronie znaleźli się Oleksandr Arhat, współzałożyciel portalu Militarnyi; Brig. Gen. Jeton Dreshaj, dowódca Doctrine and Training Command Sił Bezpieczeństwa Kosowa; Lt. Gen. (Ret) Scott Kindsvater, były Deputy Chairman of NATO Military Committee and Director of Operations and Intelligence at SHAPE; Wojciech Konończuk z Ośrodka Studiów Wschodnich, oraz dr Michał Marek z Centrum Badań nad Współczesnym Środowiskiem Bezpieczeństwa.

Arhat: zwycięstwo w walce jedynym wyjściem

W odpowiedzi na pytanie dotyczące strategii Ukrainy na zwycięstwo nad Rosją, Oleksandr Arhat wyjaśnił, że obecnym celem jest odparcie przeciwnika. „Można tutaj wyróżnić dwa tematy: stworzenie warunków, w których Rosja nie będzie chciała dalej walczyć, ani nie będzie mogła prowadzić wojny” – powiedział.

Tu jednak pojawiają się problemy. Warunków, w których Rosji nie będzie się chciało prowadzić działań wojennych, nie można określić ze względu na poparcie społeczeństwa oraz wsparcie ze strony Chin. Zwycięstwo na polu walki pozostaje zatem jedynym wyjściem dla Ukraińców.

W przypadku ataków na rosyjskie cele, problem tkwi w pieniądzach. „Koszt takiego drona (dla Ukraińców - przyp. red.) wynosi pomiędzy 30 a 100 tys. dolarów, więc jedno co możemy zrobić, to wspomóc producentów dronów dalekiego zasięgu i delektować się pożarami w bazach lotniczych czy innych punktach strategicznych” – wyjaśnił Arhat.

Europa uzależniona od Chin?

Tocząca się na Ukrainie wojna niesie ze sobą również wnioski na temat środowiska bezpieczeństwa XXI wieku. Zdaniem gen. Kindsvatera, posiada ono trzy cechy: niestabilność czynnika ludzkiego, zwiększoną proliferację broni masowego rażenia i broni nuklearnej oraz powrót do globalnej rywalizacji o władzę i konfliktów na najwyższych szczeblach. „Obecnie obserwujemy wszystkie trzy zjawiska. Wszystko to pod parasolem tego, że globalne systemy kontroli zbrojeń całkowicie się rozpadły” – zauważył gen. Kindsvater.

W odróżnieniu jednak od lat zimnej wojny, europejskie ekonomie są powiązane z jednym z głównych adwersarzy – Chinami. „Wczoraj w Europie wydano 1,3 miliarda euro na chińskie towary. Dziś i jutro zostanie wydane tyle samo. Jesteśmy więc całkowicie powiązani z krajem, który może być naszym największym zagrożeniem” – wyjaśnił generał.

Konieczność wzrostu świadomości nt. wojny informacyjnej wśród decydentów

Starcia z Rosją są prowadzone również na polach wojny informacyjnej. Dr Michał Marek wskazał, że konieczne jest prowadzenie działań w rosyjskiej infosferze, skierowanej do wewnętrznych odbiorców rosyjskich, jak również i odpieranie rosyjskiej dezinformacji oraz budowę odporności w społeczeństwach zachodnich.

W tym kontekście jednak, sytuacja Zachodu jest trudna. „Można powiedzieć, że w efekcie pewnego rodzaju ograniczonej determinacji z naszej strony, środowiska prorosyjskie się rozzuchwaliły. Czy możemy wygrać tę wojnę? Oczywiście, ale przede wszystkim musi wzrosnąć świadomość wśród naszych decydentów, że jest to niezbędne” – przekazał dr Marek. Jako przykład możliwych działań podał założenie kanałów Telegram, aby pokazywać Rosjanom co się dzieje naprawdę.

Konończuk: Zmiana narracji nie wystarczy. Potrzebne są czyny

Podobnie trudna sytuacja jest w sprawie strategii państw Zachodu wobec Ukrainy. Wojciech Konończuk wyjaśnił, że państwa zachodnie są podzielone w kwestii samej wojny na Ukrainie oraz działań w stosunku do niej oraz wschodniej flanki NATO.

Jego zdaniem, zachodnia strategia wsparcia Kijowa powinna składać się z czterech elementów. Wymienił on wiedzę co do stawki trwającej wojny, konsekwentne trzymanie się przyjętej linii politycznej, otwarte mówienie o długości rosyjskiej inwazji oraz o kontynuacji przekazywania broni dla Ukrainy.

Coraz więcej zachodnich ekspertów i polityków mówi jednak w podobny sposób, jak przedstawiciele krajów ze wschodniej flanki NATO. „Za słowami powinny iść czyny. Nie wystarczy zmienić narrację i stworzyć pewną strategiczną dwuznaczność dla Moskwy. Za tą pozytywną narracją powinny iść też konkretne działania - a z tym, jak widzimy, cały czas jest problem” – powiedział Konończuk.