Siły zbrojne
Zakończenie dorocznych ćwiczeń wojsk chemicznych NATO
W 43. Bazie Lotniczej Marynarki Wojennej Gdynia-Babie Doły odbyły się ćwiczenia neutralizacji skażeń czynnikami toksycznymi i bronią masowego rażenia, Toxic Trip 2018. Wzięło w nich udział 500 żołnierzy z 11 państw. Scenariusze kolejnych sytuacji kryzysowych, z którymi mierzyły się zespoły zadaniowe, stawiały żołnierzy przed zróżnicowanymi rodzajami wyzwań CBRN (Chemicznych, Biologicznych, Radiologicznych, Nuklearnych).
Ćwiczenia trwały od 29 września do 5 października br., a zainaugurowano je uroczystą zbiórką żołnierzy z zaangażowanych państw, kierownictwa ćwiczenia i obserwatorów. Po tym jak prowadzący, kpt. Carsten Market (Niemcy), złożył meldunek o gotowości uczestników, zostali oni przywitani przez komendanta bazy, kmdra pil. Cezarego Wiatraka. Na zakończenie zbiórki wykonano pamiątkowe zdjęcie wszystkich uczestników.
Scenariusze kolejnych epizodów, z którymi mierzyły się zespoły zadaniowe, stawiały żołnierzy przed zróżnicowanymi rodzajami wyzwań CBRN (Chemicznych, Biologicznych, Radiologicznych, Nuklearnych) - tak w czasie wojny, jak i pokoju. Wśród nich były m.in. zagrożenia związane z użyciem broni masowego rażenia w celach terrorystycznych (np. gazy bojowe przemieszczane z użyciem drona), niekontrolowanego rozprzestrzeniania TŚP (Toksycznych Środków Przemysłowych), ale także zagrożenia radiologiczne.
W ćwiczeniu brały udział (statycznie) statki powietrzne z 3 Skrzydła Lotnictwa Transportowego (C-295M), 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego (Su-22) oraz z 43. Bazy Lotnictwa Morskiego (Mi-2). Z ich wykorzystaniem ćwiczono m. in. procedury ekstrakcji pilotów, załóg, personelu oraz ładunków ze statków powietrznych w sytuacji wystąpienia skażeń oraz przedsięwzięcia prowadzenia likwidacji skażeń.
W dniu 2 października zorganizowano z kolei Dzień Dostojnych Gości (obecny był m.in. gen. bryg. Stefan Mordacz, który reprezentował Inspektorat Rodzajów Wojsk). Uczestnicy ćwiczenia zaprezentowali na płycie lotniska w pełni rozwinięte stanowiska do dekontaminacji, czyli zespół specjalistycznych przedsięwzięć zmierzających do usunięcia i dezaktywacji toksycznych substancji, którymi mogą zostać porażeni żołnierze i sprzęt.
Kolejną część programu stanowił pokaz dynamiczny, który przeprowadził zespół szybkiego reagowania, w którego struktury wchodziły grupy zadaniowe z Austrii, Niemiec i Polski. Narratorem i prezentującym kolejne elementy pokazu był kierownik ćwiczenia, kpt. Carsten Market (Niemcy). Scenariusz pokazu zakładał, że w wyniku wypadku drogowego, któremu uległa cysterna z toksycznymi środkami przemysłowymi rannych zostało dwóch żołnierzy z konwoju.
Jako pierwsi na miejscu akcji stawił się zespół rozpoznania chemicznego, a następnie ranni zostali ewakuowani do szpitala polowego. W jego wnętrzu poszkodowanych poddano zabiegom likwidacji skażeń, a następnie selekcji i procedurom medycznym, prezentując zaproszonym gościom proces postępowania z poszkodowanymi, którzy ucierpieli z powodu oddziaływania toksycznych środków przemysłowych. Wszystkie elementy pokazu wykonywane były przez uczestników ćwiczenia w indywidualnych środkach ochrony przed skażeniami, a więc w specjalnej odzieży ochronnej i maskach przeciwgazowych.
Ćwiczenie TOXIC TRIP jest realizowane corocznie w jednym z Państw członkowskich Paktu Północnoatlantyckiego lub Partnerstwa dla Pokoju. Ich organizacja odbywa się pod patronatem Grupy Roboczej 3 (Siły Powietrzne) Panelu Treningu i Ćwiczeń Połączonej Grupy Obrony przed Bronią Masowego Rażenia ds. Rozwoju Zdolności (ang. NATO Joint Chemical, Biological, Radiological, Nuclear Defence Capability Development Group - JCBRND-CDG / Training and Exercise Panel / Working Team 3 - Air Force). W tym roku zgromadziło ponad 500 żołnierzy z 11 państw: Austrii, Belgii, Francji, Kanady, Niemiec, Szwecji, Turcji, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Włoch i Polski (oraz obserwatorów z Australii, Hiszpanii, Holandii, Łotwy, Portugalii i Wielkiej Brytanii).
Zapotrzebowanie na tego rodzaju ćwiczenia ma związek z wciąż realnym przedopodobieństwem zetknięcia się z zagrożeniami chemicznymi i pokrewnymi, zarówno o charakterze bojowy, jak i cywilnym. Pierwszy potwierdzają m.in. niedawne wydarzenia i ataki chemiczne w Syrii. Do uwolnienia czynników stanowiących zagrożenie - czy to chemiczne, biologiczne, radiologiczne czy nuklearne, może tez dojść w wyniku katastrof naturalnych (co pokazała awaria w Fukushimie), przemysłowych (jak katastrofa w Bhopalu) lub ataków terrorystycznych. Stąd międzypaństwowa wymiana doświadczeń w zakresie działań związanych z dezaktywacją, dekontaminacją czy dezynfekcją pozostaje w dalszym ciągu niezbędna. Podobnie jest z towarzyszącymi temu działaniami medycznym i logistycznym.