Turcja buduje kutry rakietowe do ochrony cieśnin czarnomorskich. Przed Rosją?

O rozpoczęciu prac nad prototypem okrętu rakietowego Turkish Type Fast Attack Craft (FAC) poinformował osobiście Ismail Demir - szef tureckiej Prezydencji Przemysłu Obronnego SSB (Savunma Sanayii Başkanlığı). Nowy kuter oficjalnie ma być efektem porozumienia „Turkish Type Assault Boat Project Term-1 Contract Design Agreement", które podpisano 31 sierpnia 2020 roku pomiędzy SSB a koncernem stoczniowym STM (Savunma Teknolojileri Mühendislik).

W rzeczywistości prace nad tego rodzaju jednostkami pływającymi zostały zapowiedziane przez SSB już w 2013 roku. Jak na razie kończyło się jednak tylko na prezentacjach oraz wizjach graficznych kutrów rakietowych, bez szczegółów związanych z konkretnym harmonogramem. Teraz jednak sytuacja się zmieniła.

Oznacza to, że w Turcji powstanie już trzecia klasa okrętu nawodnego wyprodukowanego w ramach programu MILGEM. Jak na razie zbudowano już bowiem cztery korwety typu Ada, a później rozpoczęto budowę fregat typu I. Pierwsza z nich („Istambul") została zwodowana 23 stycznia 2021 roku. Teraz planowane jest wprowadzenie szeregu kutrów rakietowych, które mają „przyczynić się do ochrony interesów kraju na okolicznych morzach dzięki swojej dużej manewrowości, dużej sile uderzeniowej i narodowym systemom, jakie są na nich przenoszone".

Prace projektowe nad nowymi, tureckimi „okrętami szturmowymi" (w ramach umowy Term-I) mają się zakończyć najprawdopodobniej do końca 2022 roku. Później ma zostać podpisany kontrakt na budowę prototypu (Term-II), który powstanie w ciągu 30 miesięcy najprawdopodobniej w stoczni MSB Istanbul Shipyard.

Taki pośpiech jest związany ze wzrostem napięcia w rejonie Morza Czarnego oraz na Morzu Egejskim i wschodniej części Morza Śródziemnego. Turcja robi wszystko by mieć kontrolę nad rozwijającą się tam sytuacją i chce to osiągnąć m.in. przez dużą liczbę szybko i skrycie działających kutrów rakietowych. Na decyzję o przyśpieszeniu prac wpłynęła niewątpliwie również postawa Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy. Turcja chce posiadać środki do egzekwowania swojego prawa do blokowania cieśnin tureckich dla jednostek pływających krajów biorących udział w konflikcie zbrojnym w rejonie Morza Czarnego. Kutry rakietowe się doskonale do tego nadają, ze względu na skrytość działania, jak również silne uzbrojenie przeciwokrętowe.

Turcy zdają sobie przy tym oczywiście sprawę, że nie będą to na pewno jednostki zdolne do skutecznego bronienia się przed silnym atakiem z powietrza. Ich kutry rakietowe mają jednak z założenia działać w cieniu linii brzegowej, a więc będą osłaniane również systemami przeciwlotniczymi zainstalowanym na brzegu. Wykrycie nowych jednostek ma być przy tym bardzo trudne, ponieważ będą one zbudowane w technologii stealth. Będą się one mogły dodatkowo chronić w nawet najmniejszych portach morskich.

Prace projektowe trwają, więc wszelkie spekulacje na temat wyglądu i szczegółowej specyfikacji kutrów rakietowych są przedwczesne. Duża część tureckich mediów zakłada jednak, że wzorem dla Turkish Type FAC będą jednostki FAC-55 prezentowane przez koncern STM w 2016 roku. Są one o tyle interesujące, że dzięki modułowej konstrukcji można je przerobić na różne wersje: od typowo rakietowej do artyleryjsko-patrolowej, szczególnie użytecznej do patrolowania Morza Egejskiego w czasie pokoju.

Zaletą kutrów FAC-55 ma być ich prędkość przekraczająca 55 węzłów, osiągnięta dzięki układowi napędowemu w konfiguracji COGAG o mocy 28MMW, napędzającemu trzy pędniki strugowodne. Sam kadłub ma być nie dłuższy niż 63 m przy wyporności około 535 ton.

Turkish Type FAC pozwolą zastąpić lub wesprzeć 19 kutrów rakietowych obecnie wykorzystywanych w tureckiej marynarce wojennej. Połowa z nich (9 kutrów typu Kılıç) jest w miarę nowa, jednak pozostałe (typu Doğan, Yıldız i Rüzgâr) pomimo ciągłych modernizacji już powinny zostać wymienione.