"Transparentny przetarg" na następcę kanadyjskich Hornetów

Media kanadyjskie poinformowały o przesłaniu przez premiera Trudeau oficjalnego dokumentu do ministra obrony Harjita Sajjana, w którym został on zobowiązany, aby „wraz z ministrem służby publicznej i zakupów uruchomić otwartą i transparentną procedurę przetargową dla zastąpienia samolotów bojowych CF-18, skoncentrowaną na opcjach dostosowanych do potrzeb obronnych Kanady”. Oznacza to znaczącą zmianę w planach dotyczących nowych samolotów.

Kanadyjczycy posiadają ok. 80 myśliwców CF-18 Hornet, których okres eksploatacji powinien kończyć się nie później niż w 2020 roku. Jednak w związku z zawirowaniami politycznymi wokół zakupu nowych samolotów, będą one musiały pozostać w linii kilka lat dłużej. Zakładano dotąd, że ich następca zostanie wybrany latach 2018 – 2020. Dostawy samolotów, mających zastąpić kanadyjskie myśliwce Hornet, planowano na lata 2026 – 2035. Wśród opcji wymieniano zakup myśliwców 5. generacji Lockheed Martin F-35A, gdyż Kanada uczestniczy w programie JSF jako partner 3. stopnia od 1997 roku.

W 2010 rząd w Ottawie potwierdził nawet chęć zakupu 65 myśliwców 5. generacji, jednak w kwietniu 2012 roku po publikacji bardzo krytycznego wobec tych planów raportu głównego audytora Kanady i dyskusji w parlamencie wycofał się z tej decyzji. Nowe samoloty myśliwskie miały więc być wybrane nie wcześniej niż w 2018 roku. Jednak po wyborach w październiku 2015 roku nowym premierem kraju został Justin Trudeau. Jednym z istotnych elementów jego kampanii było podważanie zasadności zakupu F-35 i oskarżenia o nieprzejrzyste, wręcz korupcjogenne prowadzenie procedur związanych z pozyskaniem nowych samolotów. Dlatego nie powinno dziwić, że jedną z jego pierwszych poważnych decyzji w zakresie bezpieczeństwa, poza wycofaniem kanadyjskich samolotów CF-18 Hornet z udziału w nalotach w Syrii I Iraku, jest wybór ich następcy.

Decyzja nowego rządu przekreśla ostatecznie możliwość zakupienia bez przetargu amerykańskich samolotów F-35. Analizy, jakie przeprowadzono w 2014 roku na zamówienie rządu Kanady, dowiodły, że w większości zadań realizowanych przez kanadyjskie lotnictwo F-35 nie wykazuje znaczącej przewagi nad samolotami takimi jak F-18 Super Hornet, Eurofighter Typhoon czy Dassault Rafale. Dlatego to właśnie te trzy maszyny są wymieniane wśród potencjalnych faworytów w postępowaniu na następcę samolotów CF-18 Hornet, gdyż ich cena jest znacznie bardziej zachęcająca, przy zbliżonej zdolności do realizacji najważniejszych zadań.