Polskie F-16 w „puli” precyzyjnej broni NATO

Umowa została podpisana pomiędzy ministrami obrony Polski i Danii, która kieruje inicjatywą współpracy w zakresie broni precyzyjnego rażenia. Szef MON potwierdził, że w ramach inicjatywy „Smart Defence” ma być pozyskiwane uzbrojenie dla polskich F-16, będzie ona też wykorzystywana w procesie szkoleń.

Antoni Macierewicz zaznaczył, że tego typu inicjatywy są istotne, biorąc pod uwagę obecną sytuację w zakresie bezpieczeństwa w rejonie wschodniej flanki NATO. Koncepcja wspólnych zakupów precyzyjnych środków lotniczych została po raz pierwszy zatwierdzona na szczycie NATO w Newport. Pierwotnie brały w niej udział Dania, Norwegia, Hiszpania, Portugalia, Grecja i Czechy, potem dołączyły Belgia i Holandia, a obecnie – Polska.

Jest ona wynikiem między innymi doświadczeń z działań nad Libią w 2011 roku, kiedy to siłom powietrznym niektórych państw zabrakło zapasów lotniczej amunicji precyzyjnej powietrze-ziemia, bądź też jej dostępność była ograniczona. Dotyczyło to tylko niewielkich państw, ale też – w pewnym zakresie - np. Wielkiej Brytanii.

Czytaj też: Kontrakt na JASSM-ER dla Polski jeszcze w tym roku? MON oficjalnie potwierdza negocjacje

Założenie tej inicjatywy jest zgodne z zasadą „inteligentnej obrony” (smart defence) i tworzenia wspólnych zdolności (pooling and sharing). Dzięki zakupom w takiej formie uczestniczące państwa mogą korzystać z uzbrojenia według potrzeb, zmniejszają się też koszty i zakres czynności konieczny do wykonania zakupów (korzyści skali).

Warto zauważyć, że w sierpniu amerykański Departament Stanu wyraził zgodę na zakup elementów systemów amunicji precyzyjnej przez agencję ds. wsparcia i zaopatrzenia NATO. Zamówienie objęło m.in.  ponad 2 tys. zestawów do budowy bomb JDAM, czujniki DSU-38/B pozwalające na ich użycie z systemem naprowadzania laserowego, a także elementy bomb kierowanych GBU-12 i GBU-49.

Maksymalna kwota zamówienia została wyznaczona na 231 mln USD. Wspólne zakupy są możliwe, jeśli różne państwa używają tych samych, popularnych typów uzbrojenia – jak np. bomby kierowane rodziny Paveway czy JDAM, potencjalnie – w wypadku podjęcia stosownej decyzji mogłoby to też dotyczyć np. środków powietrze-powietrze jak AIM-120 AMRAAM. Polska zamierza też pozyskać bardziej rozwinięte i rzadziej używane środki rażenia. Przykładem są pociski manewrujące JASSM-ER, które jednak na razie nie były eksportowane, więc zakup prawdopodobnie odbędzie się w formule międzyrządowej, a nie „wspólnej”.