Siły zbrojne
ONZ: Pierwszy w historii traktat regulujący globalny handel bronią
Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję powołującą do życia pierwszy w historii traktat regulujący globalny handel bronią konwencjonalną. Do jego wejście w życie droga jest jednak daleka.
Za rezolucją głosowały 154 państwa członkowskie, w tym największy eksporter uzbrojenia, Stany Zjednoczone.
Czytaj też: Sprzedaż uzbrojenia spada
Przeciwko były Korea Północna, Iran i Syria, a od głosu wstrzymały się takie eksportowe potęgi jak Rosja i Chiny (od kilku lat niezmiennie w pierwszej piątce największych eksporterów).
Co ważne, dokument nie zajmuje się kwestią wewnętrznego obiegu broni w krajach członkowskich, czemu sprzeciwiała się między innymi największa organizacja zrzeszająca producentów, handlarzy i właścicieli broni palnej w USA, Krajowe Stowarzyszenie Strzeleckie.
Czytaj też: Największa w historii masakra w amerykańskiej szkole
Aby traktat wszedł w życie musi zostać ratyfikowany przez co najmniej 50 państw członkowskich ONZ. Proces ten rozpocznie się 3 czerwca 2013 r. i może potrwać nawet kilka lat.
Najważniejsze zapisy traktatu
Przedmiotem traktatu jest "transfer" wymienionych enumeratywnie rodzajów broni konwencjonalnej. Pojęcie to obejmuje zarówno eksport, import, tranzyt, przeładunek, jak i pośrednictwo w handlu bronią.
Traktat zabrania jego stronom transferu broni, jeśli zgodnie z ich wiedzą w chwili wydawania zgody, naruszyłby prawo międzynarodowe - embarga na broń, inne umowy dot. zapobieganiu nielegalnemu obrotowi bronią, prawo humanitarne. Transfer byłby zabroniony zwłaszcza, gdy broń miałaby zostać wykorzystana do popełniania ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości, ataków przeciwko obiektom i ludności cywilnej i innych zbrodni wojennych.
Czytaj też: Rosyjska „odpowiedź” na nową strategię Bumaru
Ocena Ryzyka
Co więcej państwa eksportujące broń zobowiązują się do starannej analizy ryzyka, czy wysyłana za granicę broń będzie mogła potencjalnie:
- przyczynić się do naruszania pokoju i bezpieczeństwa globalnego
- zostać wykorzystana do:
- dokonywania lub pomocy w dokonywaniu naruszeń prawa humanitarnego
- dokonywania lub pomocy w dokonywaniu naruszeń praw człowieka
- dokonywania lub pomocy w dokonywaniu aktów terrorystycznych
- dokonywania lub pomocy w dokonywaniu czynów zabronionych przez zorganizowane ponadnarodowe grupy przestępcze
W razie istnienia zagrożenia nastąpienia powyższych państwo eksportujące powinno zablokować wysyłkę broni.
Czytaj też: Rosja nie przestanie dostarczać broni dla Syrii
Legislator nałożył również na państwa-strony obowiązek zwrócenia szczególnej uwagi na analizę wymienionych zagrożeń pod kątem przemocy wobec kobiet i dzieci.
Rodzaje uzbrojenia, których dotyczy traktat
- Czołgi
- Bojowe wozy piechoty
- Systemy artyleryjskie dużego kalibru
- Samoloty wojskowe
- Śmigłowce bojowe
- Okręty
- Rakiety i wyrzutnie rakietowe
- Indywidualna broń strzelecka/ lekka broń strzelecka
Dokument obejmuje również amunicję, części i komponenty dla uzbrojenia wymienionego powyżej.
Pełny tekst przyjętego przez ONZ traktatu w języku angielskim.
(MMT)
