W ostatnich dziesięcioleciach ubiegłego wieku niemiecka flota (Bundesmarine a później Deutsche Marine) do badań geofizycznych, hydrograficznych i meteorologicznych, wykorzystywała pełnomorski okręt badawczy Planet (I) typu 750 – (A 1452 ex – Y 843).
Jednostkę tą zbudowała hamburska stocznia J. R. Köser Norderwerft, położenie stępki pod nią miało miejsce 30 kwietnia 1964 r., wodowanie 23 września 1965 r., a wejście do służby 15 kwietnia 1967 r. Pod koniec XX wieku jasne było, że okręt mający już za sobą trzydziestoletnią służbę zestarzał się zarówno technicznie, jak i moralnie w związku z tym konieczna była budowa jego następcy.
Został on zamówiony w stoczni Nordseewerke (NSWE) z Emden w kwietniu 1998 r., jednakże do jego budowy nie przystąpiono ponieważ umowa została rozwiązana. Po ponad dwóch latach 7 grudnia 2000 r. został podpisany nowy kontrakt pomiędzy tą samą stocznią a Federalnym Biurem Rozwoju Uzbrojenia (BWB). Dzięki niezwłocznemu przystąpieniu do prac konstrukcyjnych położenie stępki pod nowego Planeta (A 1437) typu 751, miało miejsce 29 kwietnia 2002 r., zaś wodowanie miało miejsce 12 sierpnia 2003 r. Matką chrzestną została Erika Weise żona dyrektora departamentu w Ministerstwie Obrony – dr Hansa Heinricha Weise. Jednostka została przekazana odbiorcy w czerwcu 2004 r., zaś do aktywnej służby weszła jeszcze w tym samym roku, czemu czas był najwyższy, jako że jej poprzednik został wycofany ze służby w grudniu 2003 roku.
Podczas prac koncepcyjnych założono, że nowy okręt zdolny będzie do realizacji szerszej gamy przedsięwzięć niż jego poprzednik. I tak będzie on realizował szerokie spektrum zadań badawczych obejmujących między innymi:
- badanie możliwości redukcji pól fizycznych,
- zwiększenie wykrywalności obiektów podwodnych,
- badanie mórz i oceanów pod kątem zastosowania nowych środków i procedur wojny podwodnej,
- dostarczanie informacji niezbędnych dla operowania floty na akwenach pełnomorskich, jak i oceanicznych.
Ponadto jednostka ta pełnić będzie funkcje testowe obejmujące dwa podstawowe zadania:
- testowanie nowych torped i technik ich naprowadzania jak też innej amunicji podwodnej,
- testowanie innowacyjnych technik napędowych oraz określanie właściwości morskich kadłubów wykonanych w niekonwencjonalnym układzie konstrukcyjnym.
W związku z szerokim zakresem zadań nowy okręt jest eksploatowany przez podlegający marynarce instytut badania rozchodzenia się dźwięku w wodzie i geofizyki (FWG) w Kilonii oraz służbę badania nowych rodzajów uzbrojenia (WTD 71) z Eckernförde.
W celu spełnienia tych wszystkich funkcji nowa jednostka badawcza musiała charakteryzować się dobrymi właściwościami morskimi, jak najmniejszym stopniem wrażliwości na falowanie, bardzo cichym i elastycznym systemem napędowym, a także kształtem kadłuba poniżej linii wodnej, w jak największym stopniu zbliżonym do okrętu podwodnego. Tym wymaganiom mogła sprostać jedynie jednostka wielokadłubowa, a konkretnie katamaran o małej powierzchni styku z wodą SWATH (Small Water Plane Area Twin Hull).
Dzięki dwóm, całkowicie zanurzonym w wodzie kadłubom i małej powierzchni kontaktu z wodą, w porównaniu z jednostką jednokadłubową o tej samej wyporności, okręt ten ma o wiele lepsze właściwości morskie stanowiąc przy tym stabilniejszą platformę dla instalowanego w czasie badań i testów wyposażenia i uzbrojenia. Ponadto nie do przecenienia jest jej o wiele większa powierzchnia użyteczna. Dwa głęboko zanurzone kadłuby o długości około 54 metrów są niemal idealnym rozwiązaniem dla zapewnienia odpowiednich warunków dla testowania torped. Wyrzutnia torped służąca do tego celu została umieszczona w prawym kadłubie. Warto zauważyć, że jest to jak dotąd największa jednostka tego typu zbudowana w Niemczech.
Podobnie, jak na okrętach podwodnych typu 212A również na tej jednostce przewidziano zainstalowanie silników elektrycznych ze stałym wzbudzeniem, które oprócz cichszej pracy charakteryzują się mniejszymi wymiarami oraz masą w porównaniu z konwencjonalnymi silnikami elektrycznymi. Zmniejszeniu sygnatury akustycznej okrętu sprzyja zarówno rodzaj napędu (spalinowo-elektryczny), jak i jego układ konstrukcyjny. Wszystkie urządzenia generujące hałas, czyli generatory spalinowe oraz mechanizmy pomocnicze umieszczone są na pokładzie głównym, który nawet podczas silnego falowania nie ma styku z wodą, a ponadto są one posadowione na amortyzatorach. Dodatkowo oba kadłuby, nawet przy złej pogodzie, znajdują się stale pod wodą i nie występuje niebezpieczeństwo nawet chwilowej pracy śrub ponad wodą. Wszystkie te cechy umożliwiają prowadzenie badań i testów nawet przy silnym wietrze i gwałtownym falowaniu.
W związku z przeznaczeniem tego okrętu na jego pokładzie znajdą się odpowiednio wyposażone laboratoria badawcze i pomieszczenia mieszkalne dla zaokrętowanego personelu naukowego. W celu ułatwienia pracy naukowcom podczas posługiwania się specjalistycznym sprzętem opuszczanym za burtę na wyposażeniu jednostki znajduje się szereg dźwigów, żurawików, bloków oraz wciągarek. Zgrupowane są one przede wszystkim na znajdującym się na rufie pokładzie roboczym. Jest on niżej położony niż pozostała część pokładu otwartego, co ułatwia pracę podczas opuszczania i podnoszenia różnorodnych urządzeń. Na pokładzie tym przewidziano miejsce dla pięciu 20 –stopowych kontenerów z dodatkowym wyposażeniem. Generalnie warunki pracy, jak i odpoczynku dla załogi i dodatkowego personelu w porównaniu do poprzednika znacznie się polepszyły. Wystarczy wspomnieć, że do ich dyspozycji są pojedyncze kabiny z własnym węzłem sanitarnym, dostępem do sieci komputerowej i telewizyjnej.
Okręt, którego portem macierzystym jest Eckernförde prezentuje naprawdę ładną sylwetkę, której wyznacznikiem są oczywiście dwa bliźniacze kadłuby i szeroki pokład, na którym posadowiona została sporych rozmiarów nadbudówka z dużą sterówką i przesuniętym na lewą burtę kominem. Swoim wyglądem bardziej przypomina on statek niż okręt wojenny. Jednostka ta wyróżnia się od innych niemieckich okrętów brakiem typowego szarego malowania i numerów taktycznych na burtach. Jej kadłub został pomalowany na kolor ciemno niebieski, nadbudówki na biały, zaś komin, maszty i dźwigi na kolor żółty. Zamiast numeru taktycznego na dziobie i na pawężi nosi ona swoją nazwę.
Dane taktyczno - techniczne okrętu badawczego Planet (II) typu 751
Wyporność pełna | 3500 |
Długość całkowita | 73 |
Szerokość | 27,2 |
Zanurzenie kadłuba | 6,8 |
Wyposażenie elektroniczne | 3 radary nawigacyjne |
Wyposażenie hydrolokacyjne | Sonar wielowiązkowy |
Napęd | 4 generatory wysokoprężne o mocy całkowitej 5400 kW, 2 elektryczne silniki o mocy 6000 KM |
Prędkość maksymalna | 15 |
Zasięg | 5000 Mm przy prędkości 15 w |
Załoga | 25 osób + 20 osób personelu naukowego |
Andrzej Nitka
"Będzie walka, będą ranni" wymagające ćwiczenia w warszawskiej brygadzie