Jastrzębie do modernizacji. Wielki kontrakt na F-16 podpisany

Polska otrzymała zgodę na zakup pakietu modernizacyjnego dla myśliwców F-16 C/D w październiku 2024 roku. Maksymalna, notyfikowana kwota to 7,3 mld dolarów, jednak realna wartość umowy wyniosła 3,8 mld dolarów. O tym, dlaczego koszty F-16 zostały obniżone, pisaliśmy w artykule na Defence24.pl. W trakcie konferencji prasowej wicepremier Kosiniak-Kamysz pytany o kwestię kosztu przez dziennikarza Defence24.pl stwierdził, że zapoznał się z artykułem i „bardzo wiarygodnie” opisuje to, z jakiego poziomu startowały negocjacje i następnie zejście do poziomu „akceptowalnego, przyzwoitego” dzięki zdolnościom negocjacyjnym wiceministra Pawła Bejdy oraz Agencji Uzbrojenia. Dodał, że „dbamy o jakość, ale też o Skarb Państwa”.

Stroną umowy jest rząd USA, który następnie będzie zlecał prace wykonawcom, w tym producentowi F-16 i głównemu wykonawcy, koncernowi Lockheed Martin. Dostawy zmodernizowanych maszyn odbędą się w latach 2030-2038.

Prace modernizacyjne pozwolą na podniesienie standardu polskich maszyn do standardu zbliżonego do nowo produkowanych F-16V Block 72. Oznacza to między innymi integrację radaru AN/APG-83 SABR z aktywnym skanowaniem elektronicznym (AESA), o znacznie zwiększonych możliwościach bojowych, także w wykrywaniu trudnych celów jak rakiety manewrujące. Polskie myśliwce otrzymają też nowe komputery misji oraz lepsze łącza danych, pozwalające na wymianę informacji z innymi uczestnikami systemu walki. Co nie mniej istotne, zwiększą się zdolności do obrony przed zagrożeniami ze strony wrogiej obrony powietrznej dzięki zastosowaniu nowej generacji systemów walki radioelektronicznej.

Modernizacja do standardu F-16V to także integracja nowych systemów uzbrojenia, takich jak m.in. pociski AIM-120D AMRAAM. Zmodyfikowanych lub wymienionych będzie też szereg innych systemów istotnych dla skuteczności bojowej polskich F-16. Oprócz tego w pakiecie znajdują się elementy związane ze wsparciem eksploatacji tych maszyn, pozwalając na zwiększenie ich dostępności operacyjnej i utrzymanie w służbie nawet po 2040 roku. To między innymi magazyny i zapas części zamiennych.

Większość prac zostanie wykonana w należących do PGZ Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 2 w Bydgoszczy, gdzie podpisano umowę. Dwa pierwsze samoloty mają być wysłane do USA na testy, ale prace na nich będą również realizowane w Bydgoszczy. O planowanym podpisaniu umowy w Bydgoszczy i jeszcze przed Świętem Wojska Polskiego Defence24.pl informowało jako pierwsze.. Wiceminister obrony Paweł Bejda zapewnił, że umowa skonstruowana jest w taki sposób, że ponad 50 proc. jej wartości powinno zostać umieszczone w polskim przemyśle, a dokładne rozmowy o współpracy przemysłu muszą zostać sfinalizowane po podpisaniu umowy międzyrządowej, co miało miejsce dziś.

Polska podpisała kontrakt na zakup 48 myśliwców F-16C/D w kwietniu 2003 roku. Dostawy samolotów odbyły się w latach 2006-2008, a rok po ich zakończeniu osiągnęły one wstępną gotowość operacyjną. Pełną zdolność bojową uzyskano jednak kilka lat później. Dostawa F-16 była kredytowana, a większość spłat z programu - wartego według różnych źródeł od 3,25 do 3,5 mld dolarów - miała miejsce dopiero w 2015 roku.. Również modernizacja F-16 będzie kredytowana z amerykańską gwarancją FMF. Dodajmy, że po uwzględnieniu inflacji wartość umowy z 2003 roku wynosiłaby około 5,7 mld dolarów.

Dziś polskie F-16 są bardzo obciążone zadaniami operacyjnymi, związanymi z ochroną krajowej i sojuszniczej przestrzeni powietrznej, bo są jedynymi samolotami wielozadaniowymi w pełnej gotowości bojowej. Ich modernizacja będzie skorelowana z wprowadzaniem na wyposażenie myśliwców F-35A i lekkich samolotów bojowych FA-50/FA-50PL. To pozwoli częściowo odciążyć wykorzystujące dziś F-16 bazy w Poznaniu-Krzesinach (2 eskadry, 32 maszyny) i Łasku (1 eskadra, 16 maszyn, wkrótce do nich dołączy eskadra F-35A).