Irak chce kupić amerykańskie balony. Na czym polega ich skuteczność?

Warty 90 milionów dolarów kontrakt obejmuje: dostawę 7 balonów (o długości 17 m), 14 specjalnych wież obserwacyjnych RAID (Rapid Aerostat Initial Deployment Tower Systems) o wysokości do 32 m, części zamiennych, instalację całości na miejscu, trening personelu i wsparcie logistyczne. Umowa jeszcze musi zostać zaakceptowana przez Kongres powiadomiony już o tym 13 maja 2014 r. przez Agencję ds. Współpracy Obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency).

Irakijczycy obserwując skuteczność tego typu rozwiązań u Amerykanów (którzy w sumie rozstawili na terytorium Iraku i Afganistanu ponad 300 wież obserwacyjnych RAID i 60 balonów) teraz chcą w ten sam sposób zwiększyć możliwości systemu dowodzenia i łączności oraz ochronę najważniejszych obiektów przed atakami terrorystycznymi. Głównym wykonawcą kontraktu będą zakłady koncernu Raytheon z Arlington (stan Virginia).

Irak nie jest jedynym państwem zainteresowanym systemem RAID. W 2009 r. balony i wieże obserwacyjne zakupiła również Kanada (za 23 miliony dolarów), która wykorzystywała je do ochrony własnych sił w Afganistanie.

Balonowo – wieżowy system RAID

System RAID został zaprojektowany by zwiększyć ochronę sił własnych (force protection) przed niespodziewanym atakiem przeciwnika. Sensory ostrzegawcze są w nim umieszczane na podnoszonych do góry teleskopowych wieżach oraz balonach. Jest to typowy system modułowy, w którym w zależności od potrzeb można zwiększać liczbę zastosowanych elementów.

Obraz optyczny przekazywany z kamer jest następnie włączany do systemu dowodzenia wojsk lądowych ABCS (Army Battle Command Systems) i po opracowaniu oraz skomasowaniu przekazywany do wskazanych pododdziałów przez wojskowy intranet.

W systemie RAID wykorzystuje się balony rozpoznawcze TCOM opracowane przez należącą do koncernu Raytheon firmę TCOM.L.P z Elizabeth City w Północnej Karolinie. Są one produkowane w kilku rozmiarach (17, 22, 28, 71, 74 m), jednak obecnie w zestawie wykorzystuje się najmniejsze balony o długości 17 m. Mogą się one wznieść na wysokość do 300 m z podwieszonym, obserwacyjnym systemem optycznym o wadze do ok. 90 kg.

W RAID zastosowano balony, które różnią się od sterowców brakiem napędu i tym, że są cały czas trzymane na uwięzi za pomocą specjalnej kabloliny. Zawiera ona w sobie również przewody dostarczające zasilanie oraz pozwalające na transfer danych w obie strony. Balony te nie są napełniane pod dużym ciśnieniem dzięki czemu nawet kilka przestrzelin nie powoduje od razu katastrofy.

Pod balonami obecnie podwieszany jest system obserwacji optycznej produkowany przez firmę FLIR typu Star SAFIRE III, który jest wyposażony w kamerę do obserwacji w podczerwieni, kamerę TV światła szczątkowego, dalmierz i wskaźnik laserowy oraz system śledzący. Istnieje jednak również możliwość podwieszenia radarów obserwacyjnych, dzięki którym można z daleka wykrywać rakiety odpalane przez przeciwnika (ze szczególnym nastawieniem na przenośne zestawy przeciwlotnicze klasy MANPADS, które są niebezpieczne dla baz wykorzystujących lotniska i lądowiska).

RAID można również włączyć w system ostrzegania przed rakietami manewrującymi JLENS (Joint Land Attack Cruise Missile Defense Elevated Netted Sensor System). W tym przypadku konieczne jest już jednak wykorzystanie balonów 74-metrowych. Z drugiej jednak strony można je wtedy już wynieść na wysokość około 3 km, co daje możliwość obserwowania obszaru o promieniu 200 km.

Drugim elementem zapewniającym obraz sytuacji w systemie RAID są głowice optyczne podnoszone na przewoźnych, teleskopowo rozkładanych masztach o wysokości 32 m i 24 m. Tworzona w ten sposób bariera optyczna jest w stanie zapewnić obserwacje przez siedem dni w tygodniu i przez całą dobę.