Czesi kupią system przeciwlotniczy. Konkurent Poprada

Pogłoski dotyczące zakupu przez Czechy systemu przeciwlotniczego, którego premiera miała miejsce na targach IDET 2023 pojawiały się od wielu miesięcy. Poszukiwania tego typu rozwiązania miały zaś być obiektem analiz ministerstwa obrony od lat, zwłaszcza po rozpoczęciu przez Rosjan pełnoskalowej inwazji na Ukrainę. Pod koniec maja ogłosiło ono, że został poczyniony w tym celu pierwszy krok polegający na zatwierdzeniu jego zakupu przez organ doradczy. Zapowiedziano wtedy, że rząd naszego południowego sąsiada zostanie poinformowany o zakupie w czerwcu.

Kolejnym krokiem będzie zawarcie ze szwedzką firmą Saab Dynamics umowy wykonawczej, co ma być planowane na lipiec. Wyrzutnie (prawdopodobnie wraz z radarami 3D Giraffe 1X) zostaną posadowione na czeskiej produkcji pojazdach opancerzonych MARS S-330 od firmy SVOS. Jeden z takich zestawów można było obserwować na tegorocznej edycji targów IDET.

Nabycie systemu bardzo krótkiego zasięgu RBS 70 NG, który jest uzupełniony o stację wieży na podwoziu pojazdu MARS, zapewni nam większą mobilność i ochronę balistyczną załogi. Odpowiadamy na charakter współczesnych konfliktów, w których mobilność i ochrona sił są priorytetem.
Pułkownik Jaroslav Daverný z Wydziału Rozwoju Sił MoD odpowiadający za modernizację naziemnych sił obrony powietrznej Czech.

Użytkownikiem opisywanego rozwiązania będzie 25. Pułk Rakiet Przeciwlotniczych, który otrzymać ma 3 baterie takich systemów (po 8 pojazdów). Według założeń pozyskane zostaną łącznie 24 zestawy, z czego kupionych nowych wyrzutni będzie tylko 8. Pozostałe 16 wyrzutni RBS 70 NG, jakie trafią na pojazdy MARS, będzie pochodzić z obecnych zasobów czeskiej armii (to jednak dalej tylko 24 wyrzutnie względem potrzebnych docelowo 72 - co może oznaczać zakup jedynie 8 pojazdów na ten moment).

Używamy Tatr, czyli klasycznych ciężarówek z platformą bez żadnej ochrony balistycznej, które transportują jeden system przeciwlotniczy RBS 70 i załogę. Załoga przyjeżdża na miejsce, zaczyna wyjmować i ponownie składać system z pojazdu, a w międzyczasie czołgi już się poruszają. Muszą więc wszystko spakować i załadować ponownie. Jednostki są daleko przed nimi, a obrona przeciwlotnicza jest gdzieś daleko za nimi.
Pułkownik Jaroslav Daverný z Wydziału Rozwoju Sił MoD Czech odpowiedzialny za modernizację naziemnych sił obrony powietrznej.

Poza dodatkowymi 8 wyrzutniami RBS 70 NG Czesi w ramach umowy o wartości blisko 200 mln USD (bez VAT) mają pozyskać m.in. 80 rakiet do nich, sprzęt i wyposażenie szkoleniowe, części zamienne, wyposażenie do konserwacji i napraw, szkolenie personelu. W przypadku podpisania umowy na pierwszą z trzech baterii opisywanego zestawu można spodziewać się w niedalekiej przyszłości kolejnych umów na ich zakup. Zastąpią one dotychczas używane wyrzutnie transportowane na samochodach ciężarowych Tatra. Nie jest wiadome, co stanie się ze starszymi wyrzutniami RBS 70.

Przechodząc do uzbrojenia pozyskiwanego systemu, jest nim zmodernizowany wariant systemu obrony powietrznej bardzo krótkiego zasięgu RBS 70 w postaci RBS 70 NG opracowany przez szwedzką firmę Saab Bofors Dynamics w 2011 roku. Służy on do zwalczania celów powietrznych jak bezzałogowe statki latające, śmigłowce, samoloty za pomocą nakierowywanych laserowo rakiet zarówno w dzień, jak i w nocy.

Maksymalny dystans, na jakim RBS 70 NG może eliminować środki napadu powietrznego to 8000-9000 metrów oraz pułap do 5000 metrów. Wersja NG charakteryzuje się m.in. ulepszonym systemem celowania, zintegrowaniem rakiet z kamerą termowizyjną, wdrożeniem funkcji automatycznego śledzenia celu oraz uproszczoną obsługą w czasie szkolenia operatora.

Jest również możliwość demontażu wyrzutni z pojazdu, co ma zwiększyć elastyczność wykorzystania zestawu. Czas przygotowania systemu do strzelania wynosić ma zaledwie 45 sekund, co pozwala na szybką reakcję w sytuacjach krytycznych. Za wykrywanie celów odpowiada wielofunkcyjny radar 3D Giraffe 1X. Jest on zainstalowany na wozach dowodzenia i łączności Mobile Radar Unit, które współpracują z systemami dowodzenia i kontroli (C2) produkcji Saab Group.

Mars S-330 to wielozadaniowy pojazd opancerzony opracowany przez czeskie przedsiębiorstwo SVOS, mogący występować w układzie 4x4, jak i 6x6 (w trakcie opracowywania). Wóz ma zapewniać wysoki poziom ochrony przed amunicją pistoletową, karabinową oraz wybuchami. Jednostkę napędową pojazdu jest chłodzony chłodzonym cieczą, rzędowy, 6-cylindrowy silnik wysokoprężnym z turbodoładowaniem, o pojemności 7,2 litra i mocy 326 KM (240 kW), co przy masie własnej wynoszącej do 14 000 kg pozwala na rozpędzenie go do 110 km/h. W przypadku potencjalnej wersji 6x6 waga wozu ma wynieść blisko 20 ton.

Mars ma cechować się dobrą dzielnością terenową m.in. dzięki możliwości indywidualnego regulowania prześwitu każdego koła. Dopuszczalna ładowność to 2 tony, a zasięg operacyjny wynosi 800 km. Pojazd racji na swoją budowę może stać się bazą pod różnego typu warianty specjalistyczne jak wóz dowodzenia i łączności, ewakuacji medycznej, wsparcia ogniowego lub nośnik przeciwlotniczych lub przeciwpancernych pocisków kierowanych.