Armia Ukrainy. Zmiany kadrowe na szczytach

Siły Zbrojne Ukrainy mają stosunkowo skomplikowaną i wieloszczeblową strukturę dowodzenia. Naczelnym ich zwierzchnikiem jest prezydent. Cywilny nadzór nad wojskiem sprawuje minister obrony za pomocą urzędu (aparatu) Ministerstwa Obrony. Na czele samego wojska stoi natomiast głównodowodzący Sił Zbrojnych Ukrainy (SZU). On również ma do dyspozycji swój aparat dowodzenia, w skład którego wchodzi m. in. jego kilku zastępców.

Jeszcze kilka lat temu stanowisko głównodowodzącego SZU było połączone ze stanowiskiem szefa Sztabu Generalnego SZU. Obecnie są to dwa różne stanowiska i dwie różne osoby, przy czym szef Sztabu Generalnego SZU podlega głównodowodzącemu SZU. Głównodowodzącemu podlega również dowódca Połączonych Sił Zbrojnych Ukrainy . To on bezpośrednio dowodzi wojskami w polu. Na czas wojny na froncie utworzono cały szereg tymczasowych dowództw polowych, które powstają i są likwidowane wraz z rozwojem wydarzeń. Ich dowódcy nie są przypisani na stałe lecz dowodzą przez określony czas, równolegle pozostając na swoich dotychczasowych stanowiskach.

Jest to jednym z częściej krytykowanych rozwiązań na Ukrainie. Obecnie tworzone są dowództwa kilkunastu korpusów, których powstanie może w przyszłości polepszy obecną sytuację. Ale nowe korpusy są osobnym tematem do opisania.

Drugim pionem dowodzenia są dowódcy rodzajów sił zbrojnych, dowódcy samodzielnych rodzajów wojsk i dowódcy rodzajów samodzielnych sił.

Po zeszłorocznych zmianach organizacyjnych w skład SZU wchodzą trzy rodzaje sił zbrojnych:

• Wojska Lądowe;
• Siły Powietrzne;
• Siły Wojenno-Morskie.

Dwoma samodzielnymi rodzajami wojsk są:

• Wojska Desantowo-Szturmowe;
• Wojska Łączności i Cyberbezpieczeństwa.

Natomiast sześcioma samodzielnymi rodzajami sił są:

• Siły Operacji Specjalnych;
• Siły Systemów Bezzałogowych;
• Siły Obrony Terytorialnej;
• Siły Logistyki;
• Siły Wsparcia;
• Siły Medyczne.

Na czele każdego z nich stoi dowódca, któremu podlega przydzielony zestaw jednostek, odpowiedni dla charakteru rodzaju sił zbrojnych oraz rodzaju wojsk i sił. W rodzajach sił zbrojnych istnieją jeszcze pośrednie szczeble dowodzenia, pomiędzy dowódcą, a poszczególnymi jednostkami. Oczywiście za wyjątkiem wydzielonych jednostek pozostających w bezpośrednim podporządkowaniu dowódcy.

Dowódców rodzajów sil zbrojnych, rodzajów wojsk i rodzajów sił powołuje i odwojuje sam prezydent Ukrainy.

Na początku czerwca tego roku prezydent Wołomydyr Zełenski dokonał istotnych zmian na szczytach dowodzenia SZU.

3 czerwca 2025 roku nowym dowódcą Połączonych Sił SZU został gen. dyw. Mychajło Wasylowycz Drapatyj. Wcześniej od 29 listopada 2024 roku był on dowódcą Wojsk Lądowych SZU, a jeszcze wcześniej od 10 lutego 2024 roku był zastępcą szefa Sztabu Generalnego SZU odpowiedzialnym za pion szkolenia całego wojska.

Również od 3 czerwca nowym dowódcą Wojsk Desantowo-Szturmowych został gen. bryg. Ołeh Orestowycz Apostoł. Wcześniej, również od 29 listopada 2025 roku był on zastępcą głównodowodzącego SZU. Zastąpił on na tym stanowisku gen. dyw. Ihora Anatołijowycza Skybiuka, który przeszedł na stanowisko zastępcy szefa Sztabu Generalnego SZU.

Nowym dowódcą Sił Systemów Bezzałogowych SZU został natomiast mjr Robert Josypowycz Browdi, znany również pod pseudonimem Madziar. Przed objęciem tego stanowiska był dowódcą 414. Samodzielnej Brygady Bezzałogowych Systemów Lotniczych. Brygada ta wchodziła lub jeszcze nadal wchodzi w skład Sił Wojenno-Morskich SZU, a dokładniej jej piechoty morskiej.

Mjr Browdi, czyli Madziar jest dopiero drugim w historii dowódcą Sił Systemów Bezzałogowych. W tym samym dniu czyli 3 czerwca 2025 roku z tego stanowiska został odwołany ich pierwszy dowódca. Był nim pułkownik Wadym Ołehowycz Sucharewskyj, został on przesunięty na stanowisko zastępcy dowódcy wojsk Dowództwa Operacyjnego „Wschód” Wojsk Lądowych SZU.

Pułkownik Sucharewskyj jest twórcą tego najnowszego rodzaju sił na Ukrainie. Od 10 lutego 2024 roku był on zastępcą głównodowodzącego SZU właśnie do spraw systemów i ich zastosowania. Po utworzeniu w 2024 roku samodzielnego rodzaju sił, został ich pierwszym dowódcą. Jak widać stosunkowo szybko został on odsunięty od spraw bezzałogowców. Oficjalny powód nie jest znany, a ukraińskie spekulacje na ten temat głoszą o konflikcie personalnym. Jak zawsze w takich przypadkach bardzo trudno będzie poznać powód tej zmiany kadrowej.

Prawdopodobnie rychło można się spodziewać awansu mjr Browdi (Madziara), ma on bowiem stosunkowo niski stopień w stosunku do pełnionej obecnie funkcji. Co prawda, czas wojny na Ukrainie w naturalny sposób spowodował przyśpieszone awanse. Na razie nie wiadomo czy stanowisko dowódcy Sił Systemów Bezzałogowych jest etatowym stanowiskiem generalskim czy pułkownikowskim.

Obecnie etaty głównych stanowisk dowódczych SZU wyglądają następująco:

• generał (4-gwiazdkowy) to etat głównodowodzącego SZU;
• generał broni (3-gwiazdkowy) to etat szefa Sztabu Generalnego, dowódcy Połączonych Sił oraz dowódców trzech rodzajów sił zbrojnych czyli Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych i Sił Wojenno-Morskich;
• generał dywizji (2-gwiazdkowy) to etat dowódców samodzielnych rodzajów wojsk i sił czyli Wojsk Desantowo-Szturmowych, Wojsk Łączności i Cyberbezpieczeństwa, Sił Operacji Specjalnych, Sił Obrony Terytorialnej, Sił Logistyki, Sił Wsparcia i Sił Medycznych.

Warto zauważyć, iż na Ukrainie stopień posiadany przez żołnierza nie jest tożsamy z jego stopniem etatowym. Identycznie jest w armii rosyjskiej.

Kolejne roszady kadrowe odbywają się obecnie również na niższych szczeblach SZU. Głównie jest to spowodowane formowaniem licznych nowych korpusów. A stanowisko etatowe dowódcy korpusu to gen. dyw. (2-gwiazdkowy). W każdym korpusie są również dwa etatowe stanowiska gen. bryg. (1-gwiazdkowy), dla szefa sztabu – zastępcy dowódcy korpusu oraz dla drugiego zastępcy dowódcy korpusu. Natomiast stanowiskiem etatowym dowódcy ukraińskiej brygady jest tylko pułkownik, a to właśnie na bazie najlepszych brygad formowane są dowództwa nowych korpusów.

Przy okazji warto odnotować, iż prezydent Wołodymyr Zełenski dokonuje zmian kadrowych nie tylko w SZU. Podobne zmiany często następują w Służbie Bezpieczeństwa Ukrainy i w Gwardii Narodowej Ukrainy. Również 3 czerwca 2025 roku prezydent odwołał ze stanowiska zastępcy dowódcy Gwardii Narodowej Ukrainy gen. bryg. Ołeksandra Anatołijowycza Biłousa.