Amerykanie w bazach z umowy z Polską, Niemcy - w Jasionce

Sztab Generalny Wojska Polskiego przekazał PAP, że miejsca, do których trafili żołnierze armii USA, to lokalizacje baz lotniczych oraz jednostek wojsk lądowych na terenie Polski zgodnie z podpisaną w 2020 r. dwustronną, polsko-amerykańską Umową o Wzmocnionej Współpracy Obronnej (ang. EDCA – Enhanced Defense Cooperation Agreement).

„Obronę przeciwlotniczą Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka obecnie zapewniają pododdziały SZ RFN w ramach inicjatywy natowskiej NSATU” – poinformował Sztab Generalny WP. NSATU, czyli NATO Security Assistance and Training for Ukraine, odpowiada za szkolenia i koordynację dostaw wsparcia wojskowego dla Ukrainy.

Od początku pełnoskalowej inwazji za bezpieczeństwo lotniska odpowiadały w dużej mierze siły amerykańskie. Wynikało to z faktu jego kluczowego znaczenia logistycznego dla wsparcia sił ukraińskich. Początkowo wsparcie dla Ukrainy w ramach tzw. grupy Ramstein było kontrolowane przez USA, na mocy ustaleń ze szczytu NATO w Waszyngtonie odpowiedzialność za tę kwestię została przeniesiona na NATO, a zatem także na europejskich sojuszników, którzy zaczęli przejmować odpowiedzialność m.in. za ochronę hubu w Jasionce. Zostały tam rozmieszczone m.in. systemy przeciwlotnicze z Niemiec i Norwegii.

W styczniu 2025 r. Niemcy przejęły od USA ochronę nieba nad Jasionką, rozmieszczając dwie baterie rakiet Patriot (z 21. Brygady Obrony Powietrznej Bundeswehry). Systemy te są operacyjne od 27 stycznia 2025 r.

Jak dodaje PAP, zawarta w 2020 r. polsko-amerykańska umowa o wzmocnionej współpracy obronnej określa warunki dla trwałej, długookresowej obecności sił zbrojnych USA w Polsce. Przewidywała 114 projektów infrastrukturalnych w 11 uzgodnionych przez obie strony lokalizacjach. Obiekty mają być współużytkowane przez polskie wojsko.

Zgodnie z umową, lokalizacje, w których żołnierze USA mogą stacjonować lub prowadzić działalność wojskową to: Baza Sił Powietrznych w Łasku; Poligon w Drawsku Pomorskim; poligon w Żaganiu (w tym kompleksy w Żaganiu, Karlikach, Trzebieniu, Bolesławcu i Świętoszowie); Kompleks Wojskowy Skwierzyna; Baza Sił Powietrznych i Kompleks Wojskowy w Powidzu; Kompleks Wojskowy Poznań; Kompleks Wojskowy Lubliniec; Kompleks Wojskowy Toruń, Poligon w Orzyszu/Bemowie Piskim; Baza Sił Powietrznych w Mirosławcu; Poligony w Ustce, Czarnym, Wędrzynie, Biedrusku, Nowej Dębie; Lotniska: Wrocław-Strachowice, Kraków-Balice, Katowice-Pyrzowice, Baza Sił Powietrznych w Dęblinie.

Ponadto, umowa przewiduje możliwość dodania nowych lokalizacji w przyszłości.

W styczniu 2025 r. Niemcy przejęły od USA ochronę nieba nad Jasionką, rozmieszczając dwie baterie rakiet Patriot (z 21. Brygady Obrony Powietrznej Bundeswehry). Systemy te są operacyjne od 27 stycznia 2025. W przyszłości mają je zapewnić baterie holenderskie.