82. rocznica powstania Armii Krajowej

27 września 1939 roku, a więc jeszcze podczas oblężenia Warszawy gen. Tokarzewski-Karaszewicz postanowił utworzyć wraz z innymi oficerami Wojska Polskiego organizację o nazwie Służba Zwycięstwu Polski. Już wtedy na terenie całego kraju, który znajdował się pod niemiecko - sowiecką okupacją zaczęły powstawać organizacje konspiracyjne, jak Organizacja Orła Białego, Komenda Obrońców Polski, Tajna Organizacja Wojskowa czy Szare Szeregi.

Jeszcze w tym samym 1939 roku, 4 grudnia, decyzją gen. Sikorskiego został powołany Związek Walki Zbrojnej, którego siedziba znajdowała się w Paryżu, a dowództwo objął nad nim gen. Kazimierz Sosnkowski, a na terenach okupowanych za struktury odpowiadali gen. Stefan Rowecki (tereny okupowane przez Niemcy) oraz gen. Tokarzewski - Karaszewicz (tereny okupowane przez sowietów). Dopiero po kapitulacji Francji i przeniesieniu rządu na uchodźctwie do Londynu głównodowodzącym na cały kraj został gen. Rowecki.

Z kolei 14 lutego 1942 roku zapadła decyzja, by ZWZ został przekształcony w Armię Krajową, a jej pierwszym zadaniem stało się przyspieszenie scalenia wszystkich organizacji niepodległościowych na terenach okupowanych pod jednym dowództwem już wtedy AK. W większości zakończyła się ta akcja sukcesem i w momencie rozpoczęcia operacji „Burza” w 1944 roku organizacja liczyła (wedle różnych szacunków) około 360 tysięcy zaprzysiężonych żołnierzy. Zaś przez cały okres wojny przez ZWZ-AK mogło się przewinąć nawet do pół miliona ludzi.

Najważniejszym cele AK była przede wszystkim walka z okupantem wszelkimi środkami: od sabotażu i dywersji po zasadzki i eliminowanie oficerów niemieckich oraz zdrajców Państwa Podziemnego. Armia Krajowa oraz jej członkowie byli również pierwszymi, którzy dostarczyli szczegółowe informacje krajom zachodnim na temat obozów koncentracyjnych i obozów zagłady, w których III Rzesza dokonała eksterminacji milionów ludzi. Tutaj najbardziej znanymi, którzy podjęli się tego wyzwania byli rotmistrz Witold Pilecki, który po dobrowolnym przedostaniu się, a następnie ucieczce z Auschwitz - Birkenau stworzył raport opisujący zbrodnie dokonywane przez Niemców. Obok raportów Jana Karskiego stały się one pierwszymi dowodami, które opisywały Holocaust.

Po klęsce operacji „Burza” i powstania warszawskiego organizacja ta straciła na znaczeniu. Natomiast nie ulega wątpliwości fakt, że stała się ona ewenementem na skalę światową ze względu na wielkość, organizację oraz dokonania w dobie okupacji.