AUSA 2025: Od Tomahawków do dronów. Bezzałogowe wyrzutnie przyszłości

Prezentowane w Waszyngtonie pojazdy autonomiczne Oshkosha tworzą rodzinę wyrzutni dla różnego typu pocisków oraz amunicji krążącej wykorzystywanych lub planowanych do pozyskania przez wojska lądowe USA. Jak zapewnia w swym komunikacie producent, wszystkie demonstrowane systemy są gotowe do produkcji seryjnej, gdyż wykorzystują rozwiązania znajdujące się w ofercie Oshkosh Defense. Platformy FMAV mają też wpisywać się w plany U.S. Army dotyczące zdolności do precyzyjnego rażenia dalekiego zasięgu, redukcji zagrożeń i zwiększenia przeżywalności żołnierzy oraz skalowalnej autonomii.

Na wystawie towarzyszącej dorocznej konferencji AUSA Oshkosh Defense pokazał trzy wozy:

• Extreme Multi-Mission Autonomous Vehicle (X-MAV) - to specjalnie zaprojektowana, autonomiczna kołowa wyrzutnia (pozostawiono kabinę, więc można założyć, że jest to też opcjonalnie załogowa konstrukcja), stworzona z myślą o przyszłej amunicji dalekiego zasięgu. Dzięki pięcioosiowemu podwoziu, wywodzącemu się z rodziny taktycznych ciężarówek wysokiej mobilności dużej ładowności z hakowymi systemami załadowczymi: LVSR/PLS, przystosowanemu do najcięższych ładunków, o sprawdzonej mobilności w terenie i zintegrowanemu zasilaniu pokładowemu, ma stanowić odpowiednią platformę dla programu Common Autonomous Multi-Domain Launcher Heavy (CAML-H). X-MAV prezentowany jest z poczwórną wyrzutnią pocisków Tomahawk Land Attack Missiles. Co ciekawe, sama wyrzutnia zamontowana jest na platformie wciąganej na pojazd za pomocą hakowego systemu załadowczego. X-MAV stanowi bardziej mobilny odpowiednik istniejących zestawów Typhon MRC (Mid-Range Capability) armii amerykańskiej, które są krytykowane za brak mobilności w trudnych warunkach;

• Medium Multi-Mission Autonomous Vehicle (M-MAV) - to średni wielozadaniowy pojazd autonomiczny bazujący na konstrukcji ciężarówki Oshkosh FMTV A2. Jest to konstrukcja opcjonalnie załogowa (pozostawiono oryginalną kabinę FMTV A2) i może być obsługiwana (łącznie z wyrzutnią) przez załogę lub działać pełni autonomicznie. Stąd M-MAV wyposażony jest w zaawansowaną nawigację, zdalne sterowanie i zautomatyzowany system załadunku, aby zwiększyć przeżywalność, zmniejszyć obciążenie załogi i umożliwić działanie w rozproszonych formacjach ogniowych. Pojazd jest nośnikiem wyrzutni dla całej rodziny pocisków MLRS (Multiple Launch Rocket System), w tym GMLRS, ER-GMLRS, PrSM, ATACMS oraz przyszłych członków rodziny MFOM (MLRS Family of Munitions), takich jak Joint Reduced Range Rocket (JR3);

• Light Multi-Mission Autonomous Vehicle (L-MAV) - czyli lekki wielozadaniowy pojazd autonomiczny będący rozwinięciem systemu ROGUE-Fires (Remotely Operated Ground Unit for Expeditionary Fires) znajdującego się na uzbrojeniu amerykańskiej piechoty morskiej (USMC), a bazującego na platformie Joint Light Tactical Vehicle (JLTV). Jego modułowa konstrukcja pozwala na szybką konfigurację do misji takich jak zwalczanie bezzałogowych systemów powietrznych (C-UAS), wojna elektroniczna lub zaopatrzenie, umożliwiając natychmiastową gotowość operacyjną w różnych formacjach. L-MAV prezentowany jest z wyrzutnią amunicji krążącej AeroVironment Switchblade 600 oraz systemem BlueHalo Titan C-UAS. Firma Oshkosh twierdzi, że platforma ta może być także dostosowana do realizacji zadań logistycznych, funkcjonować jako nośnik systemów antydronowych (C-UAS) i pełnić inne role w zależności od zamontowanych "zestawów misji".

Rodzina autonomicznych wyrzutni Oshkosha konkuruje z rozwiązaniami firmy Lockheed Martin, takimi jak Typhon MRC i Mk 70 Mod 1 Payload Delivery System, które oferują U.S. Army i U.S. Navy możliwość wystrzeliwania pocisków Tomahawk z lądu. W przeciwieństwie do MRC, Oshkosh X-MAV nie wykorzystuje jednak wyrzutni Mk 41 Vertical Launch System (VLS) a zamiast tego zastosowano nowy system wyrzutni pocisków Tomahawk, który jest wzorowany na systemie BGM-109G Gryphon, wdrożonym w Siłach Powietrznych USA w czasach zimnej wojny.

Armia amerykańska testuje również wyrzutnię Long Range Fires Launcher firmy Lockheed Martin, czyli osadzoną na podwoziu Oshkosh ROGUE-Fires pojedynczą komorę Mark 41 VLS.

Zaprezentowane przez Oshkosh Defense w Waszyngtonie autonomiczne wyrzutnie to kierunek, w jakim będzie następował rozwój tego typu systemów uzbrojenia. Szczególnie konstrukcje opcjonalnie załogowe wydają się być „atrakcyjnym” rozwiązaniem, stanowiąc opcję w rozwoju i modernizacji już istniejących załogowych platform. Dołożenie funkcji autonomicznego działania czy prostszego (ale mającego też swoje wady) zdalnego sterowania przez operatora, może być odpowiedzią na rosnące zagrożenie dla obsług systemów artyleryjskich, w tym rakietowych, ze strony np. dronów lotnictwa czy rakiet przeciwnika. Bezzałogowe rozwiązania zapewniają najlepszą ochronę dla żołnierzy, gdyż nie wymagają ich fizycznej obecności podczas realizacji zadań ogniowych. Mogą też działać w różnych warunkach pogodowych, w dzień i nocy, nie męcząc się, nie chorując i nie popadając w rutynę. Amerykanie już dostrzegli te korzyści — pytanie, kiedy takie systemy zaczną pojawiać się w Wojsku Polskim?