Posłowie o planach na szczyt NATO. "Trwała i wiarygodna obecność na wschodniej flance"

Podczas posiedzenia Sejmowej Komisji Obrony Narodowej Tomasz Szatkowski odniósł się do planów na szczyt NATO w Polsce. Stwierdził, iż omawiane kwestie będą mieć duże znaczenie dla zwiększaniu poziomu obrony Sojuszu. W tym zakresie będą ona dotyczyły interpretacji postanowień z Newport, a w szczególności decyzji dotyczących obrony i odstraszania na wschodniej flance, w czym kluczowe były postanowienia lutowej sesji ministerialnej. Przy czym podsekretarz stanu MON zaznaczył, iż obrona wschodniej flanki nie jest już możliwa tylko i wyłącznie w oparciu o środki wzmocnienia. Dlatego należy iść w kierunku wykraczającym ustalenia walijskie, tak aby obecność sił sojuszniczych wyszła poza zakres czysto symboliczny i żeby miała ona aspekt militarny, tak żeby była związana z planami operacyjnymi oraz centrami dowodzenia NATO na wschodniej flance.

Innym poruszanym aspektem dotyczącym bezpieczeństwa Sojuszu omawianym na Szczycie w Warszawie będą zagadnienia związane z wyzwaniami na południu. Jednak jak zauważa Szatkowski są one mniej precyzyjne niż te na wschodniej flance, tutaj głównymi zagadnieniami są sprawy związane z budową zdolności krajów partnerskich oraz zdolności do rozpoznania sytuacji przez siły NATO. Dotyczy to więc np. kooperacji Sojuszu z państwami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. W ramach współpracy z partnerami Polska, zgodnie z planami Ministerstwa Obrony Narodowej, chce zbliżyć się głównie z Finlandią i Szwecją.

Następnie głos zabrał Bogdan Ścibut, Dyrektor Generalny Ministerstwa Obrony Narodowej. Przypomniał wszystkim obecnym, iż zostało 80 dni na wykonanie zabudowy i dostosowania Stadionu Narodowego w celu przyjęcia 2500 gości Szczytu oraz 1500 dziennikarzy, którzy będą go relacjonowali. W tym celu pracuje kilka struktur, po pierwsze, międzyresortowy zespół ds. przygotowania szczytu NATO powołany przez premiera jeszcze w ubiegłym roku, któremu przewodniczy minister obrony narodowej Antoni Macierewicz. Po drugie, 16 marca zostało powołano grono posłów odpowiedzialnych, trzydziestu kilku osób, personalnie i instytucjonalnie odpowiedzialnych za różne aspekty przygotowań.

Jak zauważył Dyrektor Generalny MON: odpowiedzialność personalna jest dzisiaj bardzo wyraźnie zdefiniowana co nam ułatwia przygotowanie. Po trzecie, na bieżąco w ciągu ostatniego roku, prace prowadzi międzyresortowa grupa robocza, kierowana przez pełnomocników Ministra Spraw Zagranicznych. Obecnie przewodniczy jej ambasador Adam Hałaciński. Po czwarte, na podstawie tej grupy, został wyodrębniony Resortowy Zespół do spraw Organizacyjnego Przygotowania Szczytu Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego jako odpowiednik zespołu zadaniowego NATO. Kończąc swoją wypowiedź Bogdan Ścibut podsumował: przez cały czas wszystkie te struktury współpracują ze sobą w bardzo szczegółowym zakresie.

Pułkownik Artur Wiliński, przewodniczący Resortowego Zespołu do spraw Organizacyjnego Przygotowania Szczytu NATO, poinformował o podjętych krokach w ministerstwie obrony. Pierwszym było przygotowanie bardzo szczegółowego harmonogramu przygotowań, który jest na bieżąco konsultowany z przedstawicielami Kwatery Głównej NATO i zespołu zadaniowego. Dowództwo Operacyjne Sił Zbrojnych podjęło działania w celu wzmocnienia systemu obrony powietrznej kraju z udziałem zainteresowanych instytucji resortu i układu pozamilitarnego. Przygotowano m.in. projekt rejonu ograniczenia lotów oraz skierowano do Kwatery Głównej NATO wniosek o udzielenie na potrzeby Szczytu samolotów AWACS.

Opracowane zostały ogólne założenia do kampanii informacyjnej dotyczącej zakazów wykonywania lotów przez załogowe statki powietrzne i sportowe urządzenia latające w przestrzeni powietrznej RP. Kontynuowane są prace związane z opracowaniem koncepcji wzmocnienia systemu zarządzania kryzysowego resortu w czasie Szczytu. Ponadto w zakresie transportu opracowano koncepcję zabezpieczenia transportu i trwają prace nad przygotowaniem planu transportu. Dowództwo Generalne wszczęło procedury zamówienia publicznego w celu uzupełnienia brakujących środków transportowych.

Płk Wiliński wspominał również, iż MON wspólnie z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, prowadzi ćwiczenia oficerów łącznikowych oraz wolontariuszy. Pierwsze tego typu szkolenie było przeprowadzone kilka tygodni temu. Kolejnym punktem, który został już sfinalizowany, jest to wybór miejsc lokalizacji uroczystych obiadów składających się na program Szczytu. 

Na bieżąco jest realizowana współpraca z zespołem zadaniowym NATO. Praktycznie codziennie są jakieś nowe problemy do poruszenia. Dzisiaj jesteśmy po rekonesansie m.in. Stadionu Narodowego, co jest związane z planem umieszczenia podczas Szczytu bezzałogowca Global Hawk. Tego typu wymiany doświadczeń, spotkania z Kwaterą Główną NATO realizowane są na bieżąco i praktycznie rzecz biorąc ich intensywność rośnie z dnia na dzień

Grzegorz Poznański, Dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa MSZ, podczas swojej wypowiedzi ponownie nawiązał do agendy Szczytu NATO. Według niego będzie opierała się na generalnej filozofii jedności i niepodzielności bezpieczeństwa Sojuszu oraz orientacji tego sojuszu o perspektywę 360 stopni, czyli ważne będą wszystkie tzw. flanki zarówno wschód, południe jak i północ, gdzie również Sojusz szuka możliwości swojego wzmocnienia. Chcemy żeby po podjęciu decyzji o przyjęciu Czarnogóry polityka otwartych drzwi była kontynuowana i mamy nadzieję, że w dokumentach ze Szczytu taka deklaracja będzie zawarta. Poznański wspomniał, że bardzo istotnym elementem jest współpraca z partnerami. Dlatego też Sojusz budując swoje bezpieczeństwo powinien starać się to robić z partnerami spoza NATO pomagając wzmacniać ich potencjał obronny i struktury bezpieczeństwa oraz podnosić ich interoperacyjność. W związku z tym, ważne będą sesje z partnerami takimi jak Unia Europejska, czy komisje NATO-Ukraina, NATO-Gruzja czy spotkanie w sprawie misji w Afganistanie. Jego zdaniem Szczyt NATO w Warszawie będzie też dobrym miejscem, żeby Sojusz podsumował charakter stosunków z Moskwą.

Jest to z historycznego punktu widzenia największe przedsięwzięcie organizacyjne z jakim mamy do czynienia w Polsce w aspekcie udziału przywódców państw. Spodziewana liczba delegatów to około 2500 osób. Istnieje duże zainteresowane dziennikarzy, jak i również środowisk badaczy naukowych. Jednym z przedsięwzięć „około szczytowych” będzie konferencja z udziałem ok. 500 uczestników, organizowana przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

Ostatnim prelegentem był Jarosław Brysiewicz, Zastępca Szefa BBN, który podkreślił, że według Prezydenta Andrzeja Dudy szczyt powinien być decyzyjny, wszechstronny i wybiegający w przyszłość. Z naszego punktu widzenia kluczową sprawą jest trwała i wiarygodna obecność Sojuszu na wschodniej flance i takie jego wzmocnienie, które zapewni nam bezpieczeństwo – mówił Brysiewicz. Żeby tego dokonać, w najbliższych tygodniach, Prezydent planuje udać się do Bułgarii, Kanady, Portugalii, Włoch, Norwegii, Danii i  Niemiec. Te wszystkie aktywności mają na celu prezentowanie polskiego punktu widzenia i pozyskiwanie dla niego poparcia wśród członków Sojuszu.

Posiedzenie Sejmowej Komisji Obrony Narodowej miało miejsce w środę 13 kwietnia. W spotkaniu wzięli udział posłowie-członkowie Komisji jak i zaproszeni goście, wśród których znaleźli się m.in. Jan Dziedziczak – Sekretarz Stanu ds. Parlamentarnych MSZ, Adam Hałaciński – Dyrektor Biura Pełnomocnika MSZ ds. szczytu w Polsce, Grzegorz Poznański – Dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa MSZ, Tomasz Szatkowski – Podsekretarz Stanu MON, Marcin Kaźmierski – Dyrektor Polityki Bezpieczeństwa Międzynarodowego MON, Bogdan Ścibut – Dyrektor Generalny MON, płk Artur Wiliński – Przewodniczący Resortowego Zespołu MON ds. przygotowań szczytu NATO, a także reprezentanci Biura Bezpieczeństwa Narodowego: Jarosław Brysiewicz – Zastępca Szefa BBN oraz Paweł Pietrzak – Dyrektor Departamentu Analiz Strategicznych.

Szczyt NATO w Warszawie jest zaplanowany na 8-9 lipca na Stadionie Narodowym.