Orzeł i flaga WOT ze Znakiem Polski Walczącej. Rząd przyjął projekt

W sferze symbolicznej MON kierowane od stycznia przed Mariusza Błaszczaka kontynuuje działania rozpoczęte za poprzedniego ministra Antoniego Macierewicza. Tak było w przypadku tzw. ustawy degradacyjnej, która przewiduje pozbawienie stopni wojskowych członków Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego oraz innych wysokich oficerów z okresu PRL – jej projekt (choć zmodyfikowany w porównaniu z pierwotnym przedłożeniem) trafił do Sejmu na początku marca; przepisy zostały już uchwalone.

Tak jest również w przypadku projektu, który określi symbole WOT. Jego przyjęcie przez rząd przypada dokładnie w 76. rocznicę pojawienia się Znaku Polski Walczącej na murach okupowanej Warszawy.

Znaki sił zbrojnych – orły wojskowe, flagi rodzajów sił zbrojnych, sztandary jednostek wojskowych, znaki Marynarki Wojennej (w tym bandera wojenna i proporzec) oraz lotnictwa wojskowego (w tym szachownica) – są określone w ustawie. Dopuszcza ona także używanie innych znaków, regulowanych już w rozporządzeniu MON.

Przyjęty przez rząd we wtorek projekt nowelizacji ustawy o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej określa, jak będą wyglądały orzeł i flaga WOT. Takie symbole mają już pozostałe rodzaje sił zbrojnych.

Podobnie jak pozostałe orły wojskowe, orzeł WOT będzie miał zamkniętą koronę, wzniesione skrzydła i głowę zwróconą w prawo oraz będzie siedział na tarczy amazonek. Jego wyróżnikiem będzie Znak Polski Walczącej w kolorze złotym umieszczony na tarczy.

Projekt określa także wzór flagi WOT, analogicznej do flag pozostałych rodzajów sił zbrojnych, tyle że z orłem WOT.

W czerwcu 2017 r. decyzją szefa MON Dowództwo WOT przejęło tradycje Komendy Głównej Armii Krajowej. To wtedy po raz pierwszy zaprezentowano projekty flagi i orła WOT ze znakiem kotwicy. Pomysł został zaakceptowany przez prezydium zarządu głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Pracom nad projektem w ramach rządu towarzyszył spór między MON a Komisją Heraldyczną ulokowaną w MSWiA. Argumentowała ona, że dziedziczenie przez WOT tradycji m.in. AK nie wskazuje na specyfikę tego rodzaju sił zbrojnych tak jak pozostałe orły. Podkreślała też, że kotwica jest to znak o ściśle zakreślonym czasowo przekazie semantycznym. Komisja Heraldyczna proponowała, by WOT przyjęło orła noszonego prze oddziały Obrony Narodowej, walczącej w wojnie obronnej 1939 r.

MON wskazywało natomiast, że WOT upatrują swoich tradycji właśnie w Armii Krajowej. – Armię Krajową i współczesne Wojska Obrony Terytorialnej dzieli co prawda czas, ale łączy misja, struktura i terytorialność – napisał wiceszef MON Tomasz Zdzikot.

Koszty związane z wprowadzeniem nowych symboli MON szacuje na 50 tys. zł.

Wszystkie opisane w ustawie orły wojskowe nawiązują do znaku ukształtowanego w 1815 r. – orła w koronie zamkniętej, ze wzniesionymi skrzydłami, głową zwróconą w prawo, siedzącego na tarczy amazonek. Tak wygląda orzeł Wojsk Lądowych. Orzeł lotnictwa wojskowego dodatkowo jest otoczony stylizowanymi skrzydłami husarskimi. Orzeł Marynarki Wojennej ma tarczę koloru niebieskiego, na której umieszczona jest złota kotwica admiralicji i lina zwinięta w kształcie litery "S". Natomiast najmłodszy, wprowadzony w 2009 r. orzeł Wojsk Specjalnych ma tarczę koloru czarnego.

W 2014 r. Sejm uchwalił ustawę o ochronie Znaku Polski Walczącej.

Przyjęcie przez rząd projektu nowelizacji ustawy o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oznacza, że w najbliższych dniach zostanie on skierowany do Sejmu.