Północna i wschodnia flanka NATO na szczycie w Wilnie

W litewskiej stolicy spotkają się dziś reprezentanci Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii, Szwecji, Norwegii, Danii, Islandii oraz Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii i Bułgarii. Wśród gości specjalnych obecni będą również sekretarz generalny NATO Mark Rutte i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Spotkanie w Wilnie jest formą przygotowań do zbliżającego się szczytu NATO, zaplanowanym na ostatni tydzień czerwca w niderlandzkiej Hadze.

Stronę polską na szczycie reprezentuje prezydent Andrzej Duda, który spotka się m.in. z litewskim premierem Gintautasem Paluckasem oraz prezydentem Nausedą. Prezydent RP odbył również rozmowę z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.

Wschodnia i północna flanka NATO coraz bliżej siebie?

Współpraca w basenie Morza Bałtyckiego i na wschodniej flance NATO jest kluczowa dla bezpieczeństwa regionalnego. Wzmacnianie zdolności w tym obszarze stanowi fundament skutecznego odstraszania Rosji, zarówno w wymiarze militarnym, jak i politycznym. Budowanie ścisłej współpracy między państwami regionu Międzymorza a krajami nordyckimi tworzy niekorzystny dla Moskwy format geopolityczny. Państwa te łączy wspólna percepcja zagrożenia i poczucie wspólnoty interesów, co odróżnia je od niektórych krajów Europy Zachodniej, które inaczej postrzegają rosyjskie zagrożenie.

Bukaresztańska Dziewiątka (B9) to format współpracy dziewięciu państw wschodniej flanki NATO, utworzony w odpowiedzi na rosyjską aneksję Krymu w 2014 roku i nasilające się zagrożenia ze strony Rosji. Oficjalnie zainaugurowany 4 listopada 2015 roku w Bukareszcie z inicjatywy prezydentów Polski i Rumunii. To pokrywa się z aktualnymi interesami grupy NB8 (Nordycko-Bałtycka Ósemka), która widzi od dłuższego czasu szerokie pole do współdziałania. Współpraca może obejmować wspólne ćwiczenia wojskowe oraz rozwój zdolności obronnych, np. poprzez rozmieszczenie batalionowych grup bojowych NATO w regionie.

To jednak nie jedyne pola, na których mogłaby się odbywać kooperacja. Wzajemna wymiana doświadczeń w ochronie granic, przeciwdziałanie zorganizowanym grupom przestępczym to kolejne obszary, na których można tworzyć szerszy format. Ważnymi elementami, z których mogłaby czerpać między innymi Polska, są chociażby fiński model obrony cywilnej, czy skuteczne rozwiązania w rozwoju przemysłu zbrojeniowego na przykładzie Szwecji, z którą Polska niedawno odnowiła strategiczne relacje.