Finowie bliżej strategicznej współpracy z USA. Co się zmieni?

Źródła, na które powołują się Helsingin Sanomat i YLE wskazują, że umowa ta może zostać zawarta w ciągu najbliższych paru dni, ponieważ do uzgodnienia zostało jedynie kilka pytań natury prawej. Stacje podają, że oficjele obu państw powinni dopracować szczegóły umowy podczas zaplanowanych w tym tygodniu spotkań.

To porozumienie zadecyduje o tym w jaki sposób wojsko Stanów Zjednoczonych będzie mogło operować na terytorium Finlandii, przyczyni się również do ulepszenia jak i doprecyzowania współpracy uzgodnionej w ramach NATO. W oficjalnym komunikacie mowa jest, że „Finlandia rozpoczęła negocjacje ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie nowej umowy dwustronnej w sierpniu 2022 r.”. W tym samym komunikacie, podkreślono również, że sam „tekst umowy będzie ostateczny dopiero po jej podpisaniu. Po podpisaniu umowa stanie się dokumentem publicznym. Jej wejście w życie uzależnione jest od zatwierdzenia przez Parlament”. 

W sierpniu tego roku fińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych ujawniło, że porozumienie ma dotyczyć praktycznych kwestii dotyczących wejścia żołnierzy, wstępnego składowania sprzętu, jak i opodatkowania w Finlandii. Ponadto, wskazano również, że Stany Zjednoczone będą mogły skorzystać z funduszy Kongresu na inwestycje w infrastrukturę wojskową Finlandii. Według informacji podanych przez YLE, Finlandia ma zamiar udzielić dostępu amerykańskim żołnierzom do szeregu nieujawnionych garnizonów i baz wojskowych oraz wyłączny dostęp do miejsc przechowywania pojazdów, broni i reszty sprzętu wojskowego który jest potrzebny do przeprowadzania ćwiczeń i manewrów w Finlandii. Trzeba jednak zaznaczyć, że nie zostanie utworzona stała amerykańska baza na terenie kraju. 

Porozumienie pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Finlandią zasadniczo umożliwi współpracę wojskową tychże państw w każdych okolicznościach, będzie ono również stanowić ramy dla przyszłych porozumień dotyczących konkretnych operacji. Jak podaje gazeta Helsingin Sanomat, amerykańscy żołnierze będą mogli wjechać do kraju na ćwiczenia w każdej chwili w granicach określonych przez umowę, otrzymają dostęp do własnych obiektów i poligonów oraz możliwość magazynowania i konserwowania sprzętu. Uważa się, że początkowo w wyniku porozumienia może dojść do zwiększonej ilości wspólnych ćwiczeń, lecz niekoniecznie do transferu większej liczby amerykańskich żołnierzy i broni do Finlandii. 

Jedną z kwestii porozumienia jest status prawny żołnierzy i tego, czy będą podlegać jurysdykcji Stanów Zjednoczonych czy Finlandii. Według informacji Helsingin Sanomat, Stany Zjednoczone mają mieć jurysdykcję w sprawach spornych, natomiast Finlandia miałaby możliwość zwrócić się o przywrócenie swojej jurysdykcji w niektórych poważnych sprawach. Mowa tutaj o przestępstwach o znaczeniu społecznym lub przestępstwa na zdrowiu i dobrostanie innych osób. 

Warto przypomnieć, że wstępne porozumienie o współpracy obronnej dotyczące tej umowy zostało zawarte parę lat wcześniej, jednak negocjacje rozpoczęły się dopiero na skutek pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Stany Zjednoczone zawarły do tej pory różne podobne porozumienia z innymi członkami NATO jak i państwami spoza sojuszu. Przykładem jest tu Szwecja, z którą amerykanie są w trakcie finalizowania umowy o współpracę w dziedzinie obronności, o czym informują zarówno Helsingin Sanomat jak i YLE. 

Porozumienie pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Finlandią przełoży się na lepsze zintegrowanie nowego członka NATO z amerykańskim wojskiem. W zamian Stany Zjednoczone mają szanse na przeprowadzenie ćwiczeń dla swoich żołnierzy w trudnych warunkach pogodowych, co poskutkuje większym doświadczeniem operacyjnym w zimnym i nieprzyjaznym klimacie. Jak również znacząco wpłynie na położenie strategiczne oraz operacyjne wojsk amerykańskich już teraz współpracujących z Norwegami.