Wojsko, bezpieczeństwo, geopolityka, wojna na Ukrainie
Czwartkowy przegląd prasy: Nie widać końca wojny na Bliskim Wschodzie, Problemy z offsetem, KGHM wraca do gry o bogate złoża, Nie oskarżą za hełmy dla walczących Ukraińców, Billingowanie niekonstytucyjne, Unia ma dowody na zbrodnie w Kosowie
Przegląd prasy
Gazeta Wyborcza, Nie widać końca wojny na Bliskim Wschodzie: ONZ oskarża Izrael o zbombardowanie szkoły, która została zamieniona na schronisko dla cywilów. Amerykańskie próby zakończenia konfliktu w Gazie na razie zakończyły się fiaskiem. - To je st hańba dla całego świata - mówi Chris Gunness, rzecznik lokalnego biura UNRWA, czyli ONZ-owskiej agendy ds. uchodźców. W zbombardowanej w środę rano szkole zginęło 15 osób, są dziesiątki rannych. - Zabite zostały dzieci, które spały w ramionach rodziców. Zdaniem Gunnessa UNRWA 17 razy telefonicznie informowała Izraelczyków, że szkoła została zamieniona na doraźne schronienie dla cywilów. Ostatni raz - kilka godzin przed atakiem. Izraelska armia oświadczyła, że bada incydent, ale ze wstępnych ustaleń wynika, że z okolicy szkoły bojownicy Hamasu odpalili pociski moździerzowe i dlatego żołnierze odpowiedzieli ogniem.
Gazeta Wyborcza, Wyląduje Czarny Orzeł, Kalina Stawiarz: Blisko 2,5 tys. żołnierzy z Polski i Wielkiej Brytanii weźmie udział w manewrach Czarny Orzeł na poligonie w Żaganiu. Żagańska brygada da 2-2,5 tys. etatów wojskowym i cywilom. Informacja o planowanych manewrach wypłynęła w tym tygodniu po spotkaniu ministrów obrony i spraw zagranicznych Polski i Wielkiej Brytanii w Warszawie. (...) W ćwiczeniach na poligonie w Żaganiu przez cały listopad weźmie udział 1,3 tys. brytyjskich żołnierzy i 350 wozów opancerzonych. Do Polski przyjadą m.in. czołgi Challenger 2 i bojowe wozy piechoty Warrior.
Nasz Dziennik, Niegotowi na offset, Marcin Austyn: Zmianę charakteru offsetu, czyli systemu kompensacji wydatków państwa na zakup uzbrojenia i sprzętu wojskowego za granicą, z czysto ekonomicznego na obronny przewiduje obowiązująca od wczoraj ustawa kompensacyjna. Zakłada ona równocześnie, że kontrolę nad nowymi umowami przejmuje teraz resort obrony. - Istota tego rozstrzygnięcia polega przede wszystkim na tym, że offset będzie narzędziem realizacji zadań ministra obrony narodowej, czyli budowania zdolności sil zbrojnych. Offset nie będzie już mógł trafiać do innych sektorów gospodarki narodowej - wyjaśnił PAP wiceszef MON Czesław Mroczek. Jednakże w ocenie opozycji nowa ustawa offsetowa rozwiązuje tylko jeden problem, związany z polityką unijną, która nakazuje, by offset stosowany był jedynie na potrzeby bezpieczeństwa państw i skierowany do przemysłu obronnego. Dotąd bowiem tego typu umowy związane z zakupem sprzętu wojskowego u zagranicznych dostawców mogły transferować nowe technologie także do innych gałęzi przemysłu. Stąd offsetem w Polsce zajmował się resort gospodarki. Tam też pozostaną już trwające programy. - Przeniesienie kompetencji w zakresie offsetu z Ministerstwa Gospodarki do Ministerstwa Obrony Narodowej budziło nasze wątpliwości już w trakcie prac nad ustawą i one nie zostały rozwiane. Jesteśmy przekonani, że MON nie jest przygotowane ani organizacyjnie, ani mentalnie do tego, by właściwie wprowadzać offset do polskiego przemysłu zbrojeniowego - mówi Michał Jach, poseł PiS z sejmowej Komisji Obrony Narodowej.
Rzeczpospolita, KGHM wraca do gry o bogate złoża, Andrzej Stankiewicz: Unieważniając postępowanie w sprawie koncesji na poszukiwanie metali w okolicach Głogowa, minister środowiska daje drugą szansę polskiemu koncernowi. Na początku roku Ministerstwo Środowiska podjęło decyzję, że koncesja na poszukiwanie metali w okolicach Bytomia Odrzańskiego przypadnie firmie Leszno Copper. Stoi za nią potężny kapitał - jest zależna od Miedzi Copper Corp., należącej do funduszu inwestycyjnego Lumina Capital, którego udziałowcem jest min. PanAmerican Silver, jeden z największych - obok KGHM - producentów srebra na świecie. Ta decyzja wywołała duże kontrowersje. Po raz pierwszy tak duże złoża na terenie Polski przypadły zagranicznej firmie. KGHM, który także starał się o tę koncesję, został odprawiony z kwitkiem.
Gazeta Wyborcza, Nie oskarżą za hełmy dla walczących Ukraińców, Karol Adamaszek: Zamojska prokuratura umorzyła śledztwo przeciwko Ukraińcowi Olegowi I., który 28 czerwca przewoził przez polskie przejście w Zosinie hełmy dla ukraińskich żołnierzy walczących z proro-syjskimi separatystami. Mężczyźnie groziło nawet 10 lat więzienia. Prokurator prowadzący postępowanie zakończyłjewmiesiąc. Skompletował material dowodowy, ocenił dowody, a także obszerne wyjaśnienia złożone przez podejrzanego. Stwierdził, że prawo zostało złamane i była podstawa do postawienia zarzutu, ale czyn popełniony przez podejrzanego jest społecznie szkodliwy w stopniu znikomym - tłumaczy Mirosław Buczek, zastępca szefa Prokuratury Okręgowej w Zamościu.
Gazeta Polska Codziennie, Dajcie broń Ukraińcom! Tomasz Sakiewicz: Polska i kraje NATO muszą dać Ukrainie możliwość obrony przed najbardziej agresywnym mocarstwem świata, jakim jest dzisiaj Rosja. W przeciwnym razie, wcześniej czy później, konflikt z Moskwą trzeba będzie rozstrzygać na własnym terytorium.Cały świat próbował udawać, że nie widzi istoty ukraińskiej wojny: jedno agresywne państwo tracące wpływy w Europie Wschodniej postanowiło odzyskać je za pomocą siły. To, że na mundurach żołnierzy Specnazu, GRU czy innych wykwalifikowanych jednostek rosyjskich nie ma oficjalnych naszywek rosyjskiej armii, niewiele zmienia w statusie tej wojny.(...) Gdyby w 1939 r. Zachód zdecydowanie przeciwstawił się Adolfowi Hitlerowi i Józefowi Stalinowi, nie byłoby milionów ofiar i dziesiątków lat niewoli wielu narodów. Dzisiaj może nie trzeba jeszcze wysyłać własnych wojsk. Ale by do tego nie doszło, musimy dozbroić ukraińską armię.
Gazeta Wyborcza, TK: Billingowanie tak, ale..., Ewa Siedlecka: W środę Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie wydał wyrok w sprawie siedmiu skarg RPO i prokuratora generalnego naprzepisy o inwigilacji i o tzw. billingowaniu. Trybunał uwzględnił tylko część zarzutów. Stwierdził naruszenie: zasady zaufania do państwa i prawa oraz do określoności przepisów, e prawa do prywatności, prawa do ochrony komunikowania się i ochrony przed gromadzeniem przez władze informacji innych niż niezbędne. Sędzia sprawozdawca Marek Zubik podkreślił, że prywatność to wolność konstytucyjna, a państwo może wkraczać w nią tylko w sytuacjach wyjątkowych. I że ochrona prywatności i tajemnicy komunikowania się rozciąga się na wszystkie formy komunikacji.
Gazeta Wyborcza, Unia ma dowody na zbrodnie w Kosowie, Michał Kokot: Przywódcy Wyzwoleńczej Armii Kosowa (UQK) w latach 90. zlecali zabijanie Serbów po to, by sprzedawać ich organy do transplantacji - twierdzi UE. Czy wśród oskarżonych znajdzie się również premier Hashim Thaci. O tym, że UE jest gotowa postawić zarzuty co najmniej dziesięciu osobom, wśród których znajdują się również byli dowódcy UCK, poinformował we wtorek amerykański prokurator Clint William son. Unia powierzyła mu przed trzema laty śledztwo w tej sprawie.
Chodziło o okres 1998-99, gdy Serbia toczyła wojnę z zamieszkanym przez Albańczyków Kosowem. W konflikcie, również w wyniku czystek etnicznych, zginęło 13 tys. Kosowian, a 750 tys. znalazło się na uchodźstwie. Wojnę zakończyło dopiero bombardowanie Serbii przez samoloty NATO. Za popełnione wówczas zbrodnie przed Międzynarodowy Trybunał w Hadze trafili w większości Serbowie.
"Będzie walka, będą ranni" wymagające ćwiczenia w warszawskiej brygadzie