Cyfrowa awionika dla ukraińskich gigantów [ANALIZA]

„Produkcyjno-Usługowa Firma Stork” jest prywatną spółką z Kijowa o szerokich kompetencjach w zakresie obsługi, produkcji i projektowania awioniki oraz systemów pokładowych. Jest ona m.in. zaangażowana wspólnie z zakładami Motor Sicz w program ucyfrowienia awioniki śmigłowców Mi-8MSB i Mi-2MSB. Firma Stork dostarcza cyfrowy system przetwarzania danych oraz ekrany wielofunkcyjne, jak również odpowiedzialna jest za konfigurację i optymalizację układu wskaźników. Maszyny w proponowanej przez nią konfiguracji zaprezentowano podczas wystawy Arms and Security 2019.

Podobny zakres prac kijowska spółka będzie realizować w programie modernizacji floty samolotów An-124 Rusłan i An-225 Mrija należących do Antonov Airlines. Przewoźnik należący do koncernu lotniczego Antonowa w 2016 roku ogłosił plan unowocześnienia maszyn, które nadal reprezentują standard sprzed 30 lat, czyli z czasu kiedy weszły do służby. Choć jak na owe czasy zastosowano rozwiązania najnowsze z dostępnych dla producenta z ZSRR, to dziś pozostawiają one znaczne pole do ulepszeń.

Na mocy podpisanej w 2016 roku z zakładami Motor Sicz umowy, samoloty An-124-100 mają też być sukcesywnie wyposażane w silniki DT-18 Serii 3M lub 4M. Jednostki napędowe tego typu nie tylko charakteryzują się znacznie lepszymi osiągami, w tym zmniejszonym zużyciem paliwa, dłuższym resursem i niemal dwukrotnie większym okresem międzyprzeglądowym. DT-18-3M spełniają również unijne i amerykańskie normy dotyczące zanieczyszczenia i hałasu obowiązujące na większości lotnisk cywilnych na świecie. Natomiast DT-18-4M wyposażone są w cyfrowy system sterowania FADEC, znacznie poprawiający ekonomikę użycia jak też zwiększający ilość kontrolowanych parametrów pracy silnika. Do ich wykorzystania niezbędne jest jednak ucyfrowienie awioniki.

Pierwotnie planowano zastosować cyfrową awionikę popularnej, kanadyjskiej firmy Esterline CMC Electronics, jednak prawdopodobnie ze względów ekonomicznych zdecydowano się na krajowe rozwiązanie realizowane przez spółkę Stork. Zgodnie z opublikowanym 24 grudnia 2019 roku komunikatem, kijowska firma wyprodukuje i dostarczy wyświetlacze wielofunkcyjne z ekranem o przekątnej 10” typu MFD10.SPO.03 i weźmie udział w modernizacji systemu pokładowego BASK (ros. БАСК - Бортовая Aвтоматизированная Cистема Kонтроля – Pokładowy Zautomatyzowany System Kontroli).

De facto oznacza to całkowite zastąpienie starego systemu komputerowego, produkowanego przez rosyjską firmę Spectrum, przez nowy układ pozbawiony komponentów rosyjskich, co jest zgodne z regulacjami prawnymi przyjętymi na Ukrainie po 2014 roku. System BASK jest stosowany zarówno w samolotach An-124 jak i An-255. Rezygnacja z zastosowania, zgodnie z umową z 2016 roku, awioniki Esterline CMC Electronics, która miała ułatwić ewentualne wznowienie produkcji An-124 na eksport, może oznaczać, iż realne zainteresowanie nie było wystarczające dla takiego zwiększenia kosztów modernizacji. Dlatego zdecydowano się na rozwiązanie krajowe, które jest łatwiejsze w zakresie współpracy i z pewnością znacznie tańsze. Przy tym wybrano kontrahenta prywatnego, firmę z doświadczeniem w ucyfrawianiu sprzętu posowieckiego.

Równocześnie jednak, co również wynika z komunikatu firmy Stork, będzie ona nadal dostarczała cyfrową awionikę do samolotów An-148/158 (w tym przypadku zamówionych przez Peru), ale nie weźmie udziału w programie rozwoju transportowego samolotu An-178. Oznacza to iż, zgodnie ze wspomnianą wcześniej umową z 2016 roku, Antonow zdecydował się wykorzystać w planowanym głównie na eksport nowym samolocie transportowym An-178 szeroko stosowaną na świecie cyfrową awionikę firmy Esterline CMC Electronics. Na konfigurację dla tej maszyny składają się wyświetlacze wielofunkcyjne MFD-2068 wraz z systemem zarządzania lotem (Flight Management System - FMS) typu CMA-9000 oraz odbiornikiem GPS CMA-5024.

Działania te wskazują na próbę z jednej strony optymalizacji produkowanych i modernizowanych maszyn pod względem ekonomii technologicznej i eksploatacyjnej. Z drugiej strony, wydaje się iż Antonow stara się realizować strategię rządową, która zakłada możliwie szerokie angażowanie ukraińskiego przemysłu, zarówno państwowego jak i prywatnego, w perspektywiczne projekty w zakresie technologii wojskowych i lotniczych.