KAKTUS nie dla KenBITu. „Braliśmy udział w pracach B+R”

Inspektorat Uzbrojenia ogłosił pod koniec czerwca postępowanie na dostawę  dwóch zautomatyzowanych systemów rozpoznawczo-zakłócających KAKTUS-MO. Zestawy te mają służyć do prowadzenia walki elektronicznej, zarówno w zakresie rozpoznania elektronicznego (ESM), jak i przeciwdziałania elektronicznego (ECM), czyli działań pasywnych i aktywnych. Będą one dostarczone na bazie dokumentacji, powstałej w wyniku pracy B+R, realizowanej przez podmioty krajowe. W wymaganiach przetargu z uwagi na ochronę bezpieczeństwa państwa zawężono jednak krąg potencjalnych wykonawców do podmiotów krajowych, które są kontrolowane przez Skarb Państwa.

W ogłoszeniu stwierdzono bowiem: realizacja zamówienia wiąże się z ustanowieniem narodowego, kompleksowego potencjału w zakresie: produkcji modernizacji i serwisowania wyrobu na terenie RP na bazie podmiotu krajowego, który zapewni m.in. bezpieczeństwo dostaw wyrobu jako całości, jak i jego poszczególnych komponentów”. Zaznaczono jednocześnie, że „Wykonawcą zamówienia musi być przedsiębiorcą lub grupą przedsiębiorców, z których każdy spełnia łącznie wymagania szczególne, tj.: (podpunkt 1) jest przedsiębiorcą, wobec którego Skarb Państwa sprawuje kontrolę bezpośrednio lub pośrednio (przez inne podmioty), realizowaną poprzez posiadanie większości głosów w ich organach lub jest uprawniony do powoływania i odwoływania większości członków ich organów zarządzających…”. 

Spółka KenBIT nie będzie mogła wziąć udziału w postępowaniu, choć uczestniczyła w pracach badawczo-rozwojowych w zakresie systemu KAKTUS-MO, pomimo że jest wpisana na listę przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym dla państwa, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 3 listopada 2015 roku w sprawie wykazu przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym.

Jestem zaniepokojony tą sytuacją, trudno to zrozumieć. Braliśmy udział w pracach koncepcyjnych, analitycznych i rozwojowych nad systemem KAKTUS-MO od 2006 do 2014 roku, a obecnie nie jesteśmy dopuszczeni do udziału w postępowaniu, nawet jako członek konsorcjum, pomimo że firma jest wpisana na listę przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym.

KenBIT Sp. j. uczestniczył w fazie koncepcyjnej i analizy techniczno-ekonomicznej Zautomatyzowanego Systemu Rozpoznawczo-Zakłócającego KAKTUS, jako podwykonawca Wojskowych Zakładów Łączności nr 1 S.A. Brał też udział w fazie wykonania pracy badawczo-rozwojowej Modułu Operacyjnego KAKTUS–MO i Modułu Taktycznego KAKTUS-MT jako podwykonawca Wojskowego Instytutu Łączności i Wojskowej Akademii Technicznej. Spółka uczestniczyła w całym cyklu pracy badawczo-rozwojowej, włącznie z badaniami zdawczo-odbiorczymi i wprowadzeniem zaleceń komisji kwalifikacyjnej do wdrożenia Modułu Operacyjnego. Opracowała oprogramowanie specjalistyczne stanowisk dla elementów systemu KAKTUS, jak i dla zmodernizowanej aparatowni radioodbiorczej ARO- KZ, która współpracuje z systemem KAKTUS. Była   dostawcą urządzeń łączności dla elementów systemu KAKTUS w zakresie łączności wewnętrznej i systemowej. Czy w takim razie jej oferta nie powinna zostać wzięta pod uwagę dlatego, że nie jest podmiotem państwowym?         

Informuję, że dopuszczenie do udziału w przedmiotowym postępowaniu podmiotów, wobec których Skarb Państwa sprawuje kontrolę, wynika z oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa, przeprowadzonej zgodnie z decyzją Nr 112/MON z dnia 24 kwietnia 2013 r. W sprawie szczegółowego trybu postępowania w zakresie przygotowania materiałów i wniosków o dokonanie oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa

Rzecznik MON Bartłomiej Misiewicz pytany o ewentualne dopuszczenie podmiotów prywatnych, które uczestniczyły w pracach rozwojowych na system KAKTUS stwierdził, że zamieszczone w ogłoszeniu rozwiązanie wynika z oceny podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa. Nie przeprowadzono natomiast dialogu technicznego, gdyż system KAKTUS-MO ma zostać zbudowany w oparciu o dokumentację techniczną zatwierdzoną do produkcji seryjnej, pozyskaną w wyniku pracy rozwojowej.

W zakresie pytania dotyczącego dialogu technicznego informuję, że zgodnie z decyzją Nr 72/MON z dnia 25 marca 2013 r. w sprawie pozyskiwania sprzętu wojskowego i usług dla Sił Zbrojnych RP, dialog techniczny może być realizowany jako element fazy analityczno-koncepcyjnej.Dostawa Zautomatyzowanego Systemu Rozpoznawczo Zakłócającego KAKTUS-MO będzie realizowana w oparciu o zatwierdzoną dokumentację techniczną do produkcji seryjnej, pozyskaną w wyniku realizacji pracy rozwojowej. Na tym etapie nie realizuje się fazy analityczno-koncepcyjnej i w konsekwencji nie prowadzi się dialogu technicznego.

Zdaniem spółki KenBIT spełnia wszelkie wymagane warunki dotyczące bezpieczeństwa zarówno w zakresie infrastruktury teleinformatycznej pozwalającej na opracowywanie, przetwarzanie i dystrybucję materiałów niejawnych do klauzuli tajne (posiada poświadczenie bezpieczeństwa przemysłowego I stopnia) jak i pracownikami z poświadczeniami bezpieczeństwa osobowego klasy poufne i tajne. Firma wykonywała umowy między innymi dla jednostek specjalnych i organów bezpieczeństwa państwa, co przekłada się na doświadczenie i przygotowanie merytoryczne.

KenBIT Sp. j. realizowała już wcześniej znaczące dostawy dla Sił Zbrojnych RP na bazie opracowanych przez spółkę rozwiązań, czego przykładem jest symulator myśliwca MiG-29 znajdujący się w 23. Bazie Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim czy system łączności dla niszczyciela min Kormoran. Opracowany i dostarczony przez KenBIT Sp. j. system łączności dla niszczyciela min Kormoran również musiał spełnić bardzo wysokie wymagania dotyczące ochrony bezpieczeństwa państwa i tajności. Kilka lat wcześniej wspólnie ze Stocznią Marynarki Wojennej firma wykonała modernizację ORP NAWIGATOR  i wyposażyła okręt w autorski Okrętowy System Rozpoznania Elektronicznego, który de facto w wielu obszarach jest bliźniaczym systemem KAKTUSa. Powstaje pytanie, dlaczego tym razem nie może ona wziąć udziału w postępowaniu?

W ogłoszeniu o zamówieniu zaznaczono ponadto, że wykonawca (kontrolowany przez Skarb Państwa) musi posiadać samodzielny potencjał do produkcji kluczowych elementów systemu KAKTUS-MO, modyfikacji kodów źródłowych oraz integracji i serwisowania systemu. W pozostałym zakresie może korzystać ze wsparcia podwykonawców krajowych. Prezes Dariusz Koenig podkreśla, że warunki przetargu nie pozwalają na wzięcie udziału i wykorzystanie potencjału produkcyjnego firmy, nawet jako członka konsorcjum. W specyfikacji przewidziano przejęcie najważniejszych zadań przez podmioty kontrolowane przez Skarb Państwa. W tej sytuacji KenBIT Sp.j nie będzie mógł wykorzystać własnego potencjału produkcyjnego, pomimo że brał udział we wszystkich fazach procesu badawczo-rozwojowego systemu KAKTUS-MO, włącznie z dostawą do Sił Zbrojnych próbnej partii systemu.

Podmiot krajowy to przedsiębiorca w rozumieniu art. 43 Kodeksu Cywilnego, posiadający siedzibę oraz zarząd lub osoby uprawnione do jego reprezentacji na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, którego wspólnikami, udziałowcami lub akcjonariuszami są osoby fizyczne lub prawne posiadające miejsce zamieszkania lub siedzibę oraz zarząd na terytorium RP, reprezentujące nie mniej niż 51% kapitału zakładowego, a także podmiot, który nie jest bezpośrednio lub bezpośrednio kontrolowany przez Spółkę lub inny podmiot, który nie posiada siedziby lub zarządu lub innego miejsca stałego zamieszkania na terytorium RP

Powody decyzji MON o takim ukształtowaniu postępowania Zautomatyzowanego Systemu Rozpoznawczo-Zakłócającego KAKTUS-MO pozostają niejasne. Zmniejszenie konkurencji może negatywnie wpłynąć na czas dostaw, potencjalnie także na jakość prac. Jednocześnie z postępowania może zostać wyeliminowany krajowy podmiot, spełniający wymogi prawne dotyczące przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym i dysponujący wiedzą i doświadczeniem w zakresie systemu, uzyskaną w czasie prac badawczo-rozwojowych. Powstaje zatem pytanie, czy krajowe przedsiębiorstwa prywatne, nierzadko odnoszące sukcesy również na rynkach eksportowych, będą mogły na równi z podmiotami państwowymi brać udział w procesie modernizacji armii bazującym na własnym przemyśle. Jeżeli zostaną sprowadzone tylko do roli podwykonawcy, to ich potencjał nie będzie mógł zostać w pełni wykorzystany.

(JP)