Kadyrow umiera. Czy na Kaukazie wybuchnie wojna?

Choć spekulacje medialne nad chorobami Władimira Putina i Ramzana Kadyrowa nie mają końca, to faktycznie w Czeczenii trwa proces przygotowywania klanu Kadyrowów do sukcesji. Sam Ramzan Kadyrow ma obecnie mieszkać na stałe w klinice „Ajmed” w Groznym, którą zamienił rezygnując z leczenia w Moskwie, gdzie stale latał w poprzednich latach. Ramzan Kadyrow faktycznie pojawia się publicznie – otwierał osiedle imienia Władimira Putina i był obecny na pogrzebie rektora Uniwersytetu Północnego Kaukazu, ale na obchodach wyglądał na chorego. Publicznie pojawia się bardzo rzadko. Jego aktywność sprowadza się do komentowania bieżących wydarzeń na Telegramie.

Co po śmierci Kadrowa?

„Biełsat” cytuje wypowiedź Ramzana Kadyrowa, która może sugerować, że faktycznie szykuje on sukcesję władzy. „Coraz częściej i częściej słyszę plotki, że jestem chory. Mówią, że umieram i nie pozostało mi dużo czasu. Po pierwsze, choroba i śmierć to ścieżka każdego człowieka. Nikt, kto żyje, nie uciekł z tej drogi. Po drugie, ani choroba, ani groźby nie skracają życia. Jego długość zależy tylko od tego, który dał ci oddech. Jestem przeznaczony do życia 50, 60 lub 70 lat. Przeżyję je tak jak było przeznaczone, i nikt nie odbierze ani jednego dnia” - stwierdził. Zdementował plotki o swoim złym stanie zdrowia?

W poprzednich latach, aby udowodnić, że nie jest chory nagrywał rolki ze swoim udziałem, a nawet robił pompki w rosyjskiej telewizji. Obecnie zawiesił tę przedziwną aktywność. W teorii, Ramzan Kadyrow staje w obliczu sukcesji władzy niczym w feudalnej monarchii. Jak raportował serwis „Kaukaz Realia” w 2022 roku, w Czeczenii, obecnie, 50 bliskich krewnych Ramzana zajmuje kluczowe stanowiska w państwie. Delfinem, czyli następcą ma być Adam Kadyrow, który już w wieku 17 lat został sekretarzem Rady Bezpieczeństwa Czeczenii. Wcześniej „pracował” w MSW i był nadzorcą Uniwersytetu Sił Specjalnych Federacji Rosyjskiej. Za pobicie osoby, którą oskarżano o spalenie Koranu Adam Kadyrow otrzymał order „Bohatera Republiki”.  Od 2023 roku jest szefem ochrony swojego ojca. O tym, że to Adam ma zastąpić ojca pisze m.in. „Nowaja Gazieta”.

Choć stan zdrowia Kadyrowa jest ewidentnie coraz gorszy to jego pozycja polityczna w Federacji Rosyjskiej bardzo wzrosła. To wynik problemów kadrowych Rosji w wojnie z Ukrainą. Kadyrow w pierwszym roku wojny zasłynął z dużej determinacji, by wysyłać kolejnych rekrutów na front – co z pewnością zaimponowało mającemu kłopoty z wojennymi kadrami Putinowi, a także dołączył do politycznego tandemu z Jewgienijem Prigożynem i postawił na krytykę rosyjskiego resortu obrony, na atak w kierunku niepopularnego Siergieja Szojgu. To dało Kadyrowowi duży wzrost popularności w Rosji. Czeczeński namiestnik wszelako gdy zobaczył, że nad Prigożynem zbierają się „burzowe chmury”, odwrócił polityczny sojusz i przypuścił atak na najemną Grupę Wagnera. To ostatecznie spowodowało, że kadyrowcy przejęli dużą część odpowiedzialności od wagnerowców i ich znaczenie na wojnie ogromnie wzrosło. Ekswagnerowcy służą dzisiaj w czeczeńskiej Rosgwardii. Ponadto czeczeńskie oddziały służące w ukraińskich okopach mają fatalną opinię, więc Ramzan Kadyrowa nie zużywa w walce swoich najważniejszych oddziałów. Z perspektywy politycznej to jednak duże wzmocnienie Kadyrowa, który po śmierci Prigożyna, ostał się jako jedyny popularny w tzw. runecie rosyjski polityk z de facto prywatną armią. Choć kadyrowcy są częścią Rosgwardii to ich autonomia względem Moskwy jest wysoka.

Faktyczna śmierć Ramzana Kadyrowa oznaczałaby trzęsienie ziemi na wewnętrznej politycznej scenie w Federacji Rosyjskiej. Od początku swoich rządów, drogą swego ojca, młody Ramzan z poparciem Władimira Putina zawłaszczył Czeczenię. Układ Moskwy z Groznym polega na wojennej ugodzie, którą z Putinem zawarł klan Kadyrowów. Władimir Putin chciał uchodzić w Rosji za skutecznego polityka, który potrafi zwyciężać wojny i to takie, które wcześniej rosyjskie wojsko sromotnie przegrywało. Masakra wojsk rosyjskich w Groznym, w grudniu 1994 r., była taki wstrząsem, że wygranie wojny czeczeńskiej stało się politycznym priorytetem Putina.

Tym zwycięstwem nie było pokonanie czeczeńskiej partyzantki, ale zawarcie politycznego układu z jedną z wojujących przeciwko Rosjanom wpływowym rodzinom. To ona miała w imię Rosji zaprowadzić „ruskij mir” na Kaukazie. W okresie I wojny czeczeńskiej klan Kadyrowów, z Achmatem jako przywódcą i młodym partyzantem Ramzanem (syn Achmata) walczył przeciwko Rosjanom. Ramzan jest wnukiem muzułmańskiego imama. Achmat został nawet wielkim muftim Czeczenii. Gdy wybuchła II wojna czeczeńska udostępnił rosyjskim żołnierzom swoje klanowe tereny i potępił Szamila Basajewa oraz Asłana Maschadowa, którzy podjęli walkę z Rosjanami. Putin szukał takiego sojusznika i uczynił z Achmatowa szefa cywilnej administracji Czeczenii, a następnie zrobił z niego prezydenta kaukaskiego kraju.

W sfałszowanych wyborach w 2003 roku Achmat Kadyrow zdobył 80 proc. głosów. Prezydenturą się długo nie nacieszył, ponieważ 9 maja 2004 roku zginął w zamachu bombowym na stadionie w Groznym. Ramzan Kadyrow był w tym czasie szefem, złą sławą owianą, czeczeńskiej bezpieki. To on wyłapywał wrogów politycznych swego ojca i on sformował kolaborancką wobec Rosji armię z dawnych antyrosyjskich partyzantów, którzy przeszli na stronę Putina. Opozycyjni dziennikarze piszą, że już w młodych latach Ramzan miał zapędy do sadyzmu i osobiście uczestniczył w brutalnych przesłuchaniach.

Kilka godzin po śmierci Achmata, miało dojść do paktu pomiędzy Ramzanem i Putinem, że syn przejmie władzę po ojcu, zostając najpierw wicepremierem a następnie prezydentem Czeczenii. Ramzan, wzorem Achmata, uznał okupację Rosji otrzymując w zamian kraj na własność i tak klan Kadyrowów zawłaszczył każdy praktycznie aspekt życia na Kaukazie. Obok portretów Władimira Putina wszędzie pojawiły się podobizny Ramzana Kadyrowa, który wprowadził kult jednostki. Jak w przypadku każdej dyktatura śmierć politycznego lidera oznacza polityczną próżnię. Kadyrowowie zawłaszczyli Czeczenię, ale są zaledwie tylko jednym z klanów, w bitnym narodzie, gdzie więzy krwi odgrywają ogromną rolę. Siłą Kadyrowów nie jest etniczna dominacja nad innymi czeczeńskimi rodami, ale polityczny układ z Moskwą.

Kto po Ramzanie?

Jeżeli potwierdzi się informacja o ciężkiej chorobie Ramzana Kadyrowa oznaczać to będzie, że Władimir Putin straci jednego z najwierniejszych sojuszników, z którym współpracuje od ponad dwóch dekad. Ponadto sojusznika, który zapewnił mu spokój na jednym z trudniejszych militarnie frontów. Ponadto przez ponad 20 lat to ludzie Kadyrowa stanowili dla Władimira Putina oręż do brudnej politycznej walki. To czeczeńskie grupy porywały i zabijały niewygodnych dla Putina polityków oraz dziennikarzy. To klan Kadyrowów wygrał dla Rosji drugą wojnę czeczeńską. Skala nepotyzmu, korupcji i zawłaszczenia kraju, w Czeczeni osiągnęły apogeum, które do końca zdemoralizowało klan Kadyrowów. A historia uczy, że takie rządy nigdy nie trwają wiecznie. Wzorem sukcesji po śmierci Achmata, władzę w tej sytuacji przejmie syn Ramzana. Czy będzie to najmłodszy syn, Adam? Najstarszym z nich jest, nomen omen, Achmat Kadyrow.

W 2023 r. opozycyjny białoruski serwis NEXTA poinformował, że z okazji ślubu 17-letniego Achmata Kadyrowa, jego ojciec Ramzan zaaranżował specjalne spotkanie syna z Władimira Putinem. Czy znając swój stan zdrowia już szykuje sukcesję? Achmat ma 11 rodzeństwa, w tym dwoje adoptowanych. Najstarsze córki Ramzana pracują już w czeczeńskim quasi-rządzie. Choć akurat córki namiestnik Czeczenii zaczął wycofywać do biznesu. Ramzan prywatnie ma dwie żony – Mandi jest matką jego dzieci, druga – Fatima została przez niego „zagarnięta”, gdy występowała w wyborach Miss Czeczenii mając 14-lat. Ramzan długo ukrywał ten fakt, ale ostatecznie opublikował zdjęcie całej rodziny w Internecie (jest na nim także Fatima jako druga żona).

Oczkiem w głowie Ramzana ma być właśnie młodszy o trzy lata od Achmata syn Adam. Zasłynął on wygraniem walki bokserskiej, którą formalnie przegrywał, ale sędzia zaczął liczyć zszokowanego przeciwnika Adama Kadyrowa. Ewidentnie czeczeńska propaganda stara się wykreować Adama na nowego Ramzana. Media w Rosji rozpisywały się, że Adam Kadyrow pobił Ukraińca, przebywającego w Rosji, który miał spalić Koran. Archetypiczna historia brzmi jak kalka z propagandy. Achmat, Adam i Eli – trzech synów Ramzana, trafiło na Ukrainę, gdzie w propagandowych materiałach wideo pozowali na wielkich wojowników a wracając do Czeczenii porwali jeńców, których podarowali ojcowie w prezencie – łamiąc tym samym międzynarodowe prawo wojenne, które chroni wziętych do niewoli żołnierzy.