MOSAIC - pojazd rozpoznawczy przyszłości z Francji

Zgodnie z planami Francuskiego Ministerstwa Obrony na lata 2019-25, wojsko powinno odebrać 730 zmodernizowanych pojazdów VBL (spośród ponad 1600, jakie znajdują się na wyposażeniu Forces armées françaises) do końca 2025 r. Konieczność modernizacji wynika zarówno z wieku tych wozów, jak i z nowych wymagań pola walki, które wiążą się m.in. ze wzrostem masy, co nie pozostaje bez wpływu na podzespoły mechaniczne (silnik, skrzynię biegów, układ hamulcowy, zawieszenie itp.). I to właśnie te elementy poddawane są wymianie/wzmocnieniu w ramach prac modernizacyjnych.

Z kolei następca VBL planowany jest do pozyskania w ramach programu SCORPION (Synergie du contact renforcée par la polyvalence et l’infovalorisation), który ma na celu zastąpienie większości z obecnie eksploatowanych modeli kołowych pojazdów opancerzonych.

W pierwszej kolejności Francuzi postanowili jednak skupić się na odmłodzeniu floty większych pojazdów, jak wielozadaniowe VBMR Griffon oraz Serval, a także bojowych wozów rozpoznawczych EBRC Jaguar. Po nich, jeszcze w ramach obowiązującego planu LMP (Loi de programmation militaire) na lata 2019 – 25, czas ma przyjść na VBAE, czyli następcę VBL. Wspominał o tym w 2018 roku w trakcie przesłuchania we francuskim parlamencie gen. Charles Beaudouin odpowiadający w sztabie armii EMAT (l’état-major de l’armée de Terre) za plany i programy.

Do tej pory jako kandydatów na następcę VBL wymieniano dwie konstrukcje: Thales Hawkei oraz Arquus Scarabee. Teraz pojawił się trzeci kandydat – Soframe MOSAIC.

MOSAIC to platforma zaprojektowana w celu spełnienia wymagań dla lekkiego pojazdu rozpoznawczego i wsparcia ogniowego. W tym celu projekt ten ma charakteryzować się wielofunkcyjnością oraz otwartą architekturą umożliwiającą tworzenie różnych wersji specjalistycznych. Konstrukcja ta, a raczej obecnie koncepcja ma w szczególności spełniać oczekiwane możliwości pojazdu VBAE w trzech głównych konfiguracjach:

• pojazd rozpoznawczy,
• pojazd wsparcia ogniowego,
• pojazd transportowy dla wyrzutni przeciwpancernych pocisków kierowanych MBDA MMP (Missile Moyenne Portée).

Projektowany z myślą o działaniach w trakcie symetrycznych konfliktów o dużej intensywności, MOSAIC zawiera szereg innowacji w dziedzinie ochrony balistycznej oraz przeciw minowej/przeciw wybuchowej. Kadłub pojazdu ma być wykonany w technologii łączącej stal o bardzo wysokiej twardości (HHS) z wysokowydajnymi materiałami niemetalicznymi, co ma zapewnić załodze oraz zamontowanym wewnątrz systemom wysoki poziom ochrony, odpowiedni dla wozu wykorzystywanego w „pierwszej linii”.

W zakresie ochrony przed skutkami eksplozji pod pojazdem zastosowane mają być specjalne kominy kierujące energię eksplozji poza przedział załogi.

Nowy pojazd ma również charakteryzować się wysoką mobilnością, a do jego napędu zostanie wykorzystany układ hybrydowy, posiadający możliwość pracy w trybie elektrycznym. Ma to być szczególnie przydatne w trakcie misji rozpoznawczych poprzez obniżenie zarówno sygnatury termicznej, jak i dźwiękowej, co ułatwi jego maskowanie i skrytość działania. Cały układ zasilania w energię elektryczną jest pochodną rozwiązań opracowywanych przez grupę Lohr dla systemów transportu publicznego o niskiej emisji CO2. Ma on zapewnić nie tylko odpowiednią ilość energii do zasilania systemów uzbrojenia i innych elementów wyposażenia pojazdu, ale również może być wykorzystany do generowania wysokiego przyspieszenia w sytuacji zagrożenia. Elektryczny napęd będzie również wykorzystywany w sytuacji, gdy MOSAIC będzie działać w trybie bezzałogowym/zdalnego kierowania. 

W zależności od wersji pojazd Soframe ma pomieścić załogę od dwóch do czterech osób. Jego uzbrojenie będzie stanowić kombinacja broni o kalibrze od 7,62 mm do 30 mm, montowanych w załogowych wieżyczkach lub zdalnie sterowanych stanowiskach. Wozy mają również być wyposażone w różnego typu systemy bezzałogowe poczynając od minidronów, lądowych robotów rozpoznawczych a kończąc na innych systemach, które zostaną opracowane i wprowadzone do użytku w nadchodzących dziesięcioleciach.

MOSAIC ma być także przystosowany do integracji z wyposażeniem, które jest wprowadzane do pojazdów pozyskiwanych w ramach programu Scorpion, co pozwoli na ujednolicenie systemów wykorzystywanych w armii francuskiej.

Dzięki otwartej architekturze pojazd Soframe ma być również podatny na integrację z wyposażeniem i systemami wykorzystywanymi przez potencjalnych odbiorców zagranicznych, co ma zwiększać potencjał eksportowy tej platformy. Ma to szczególne znaczenie, gdy weźmie się pod uwagę ilu zagranicznych użytkowników zakupiło pojazdy VBL.

Pojawiają się również informacje o staraniach strony francuskiej, aby program VBAE "zeuropeizować" co dałoby możliwość jego finansowania ze środków europejskich. W takim przypadku istotne również będzie spełnienie przez powstającą w jego ramach konstrukcję, wymogów i oczekiwań wszystkich uczestników.