Podczas powitania samolotu i jego załogi w Warszawie gen. Śliwka poinformował też, że przylot E-3 Sentry do 1. Bazy Lotnictwa Transportowego związany jest z konferencją kwartalną planowania działań operacyjnych i szkoleniowych AWACS na kolejne trzy miesiące. "Przestrzeń powietrzna jest jedna i wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za jej właściwe użytkowanie. Jest to dobro narodowe" - podkreślił w swoim wystąpieniu zastępca Dowódcy Generalnego RSZ.

"Misje trwają, w zależności od tego jakie zadania realizujemy, od 8 do 12 godzin. Skupiamy się szczególnie nad rejonem kaliningradzkim i Morza Bałtyckiego"  - wyjaśnił charakter działania samolotu E-3 Sentry ppłk Zygmunt Anioł, dowódca załogi i dodał: "Nasze zadania to wykrywania wszystkich jednostek latających i pływających ponieważ ten samolot ma możliwość wykrywania obrazu naziemnego." 

"Pomaga to w podejmowaniu decyzji o wiele wcześniej. Naszą przewagą jest to, że latamy na wysokości 10 km więc zasięg naszego radaru jest większy niż radarów naziemnych" - podkreślił rolę działań podległej mu załogi ppłk Anioł.

AWACS-y wzmocnieniem wschodniej flanki Sojuszu

Maszyny Sojuszu wykonujące misje kontroli przestrzeni powietrznej rozpoczęły loty nad terytorium państw członkowskich położonych w Europie Środkowo-Wschodniej w 2014 r., po nielegalnym przyłączeniu Krymu do Rosji. Loty odbywają się w przestrzeni powietrznej państw-członków Sojuszu i nie naruszają przestrzeni Ukrainy i Rosji.

Samoloty AWACS Sojuszu Północnoatlantyckiego zapewniają nadzór kontroli powietrznej i zwiększają świadomość sytuacyjną wschodniej flanki NATO. Flota samolotów wczesnego ostrzegania Sojuszu, licząca szesnaście maszyn Boeing E-3A Sentry, operuje z bazy sił powietrznych w Geilenkirchen w Niemczech, przy granicy z Holandią. Miesięcznie samoloty, oficjalnie zarejestrowane w nieposiadającym własnych sił powietrznych Luksemburgu, wykonują średnio 33 loty.

Przedstawiciele Sił Powietrznych pełnią różne funkcje na pokładach samolotów AWACS w bazie Geilenkirchen. Od 2002 roku stanowisko zajmowało tam kilkunastu oficerów PSP. Od roku 2015 realizowana jest stała współpraca pomiędzy bazą w Geilenkirchen a 1. i 2. Skrzydłem Lotnictwa Taktycznego polegająca na wspólnym planowaniu i realizacji misji lotniczych wspólnie z załogami samolotów E-3A.

Niedawno ministrowie obrony państw NATO zgodzili się, że Powietrzny System Ostrzegania i Kontroli AWACS będzie rozwijany także po 2035 roku. Oznacza to opracowanie nowej platformy powietrznej dla systemu po wycofaniu ze służby maszyn E-3 Sentry, wybudowanych w oparciu o zmodernizowane samoloty pasażerskie Boeing 707-320. Prawdopodobnie nowe AWACS-y NATO również powstaną jako konwersja któregoś z popularnych samolotów pasażerskich lub transportowych.

Czytaj też: NATO: Będą następcy AWACS-ów. Odpowiedź na rosyjskie Kalibry?