Przegląd bezpieczeństwa. Najważniejsze wydarzenia ostatniego tygodnia

Wybory w Stanach Zjednoczonych a bezpieczeństwo Polski.

W Stanach Zjednoczonych we wtorek 3 listopada odbyły się wybory prezydenckie, w których rywalizowali obecny prezydent Donald Trump oraz kandydat Demokratów Joe Biden. Do chwili obecnej nie można z całą pewnością stwierdzić, który z kandydatów zostanie wyłoniony, bo nadal trwa liczenie głosów, choć większość komentatorów wskazuje na przewagę Joe Bidena. Przebieg i wynik głosowania są istotne również z uwagi na bezpieczeństwo Polski, zważywszy na rolę, jaką w systemie obronnym Europy Środkowo-Wschodniej odgrywa USA. Z punktu widzenia Warszawy najkorzystniejsze byłyby utrzymanie lub zwiększenie zaangażowania wojskowego oraz ustabilizowanie wewnętrznej sytuacji politycznej w Stanach Zjednoczonych. Nie można w sposób jednoznaczny określić, wybór którego z kandydatów będzie bardziej korzystny, bo działania administracji są wypadkową wielu czynników, jak choćby poparcia w Kongresie czy sytuacji gospodarczej, a ta pozostaje obarczona wieloma ryzykami.

Wielka mobilizacja Wojsk Obrony Terytorialnej do walki z pandemią.

Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej po przekroczeniu progu 20 tys. zakażeń koronawirusem dziennie zdecydowało się na pełną mobilizację swoich żołnierzy do działań reagowania kryzysowego. Do służby stawiło się 19,5 tys. żołnierzy Terytorialnej Służby Wojskowej, którzy dołączyli do ponad 2 tys. wojskowych wcześniej zaangażowanych w pandemię. Żołnierze WOT oraz jednostek podległych Dowództwu Generalnemu RSZ są w szerokim zakresie zaangażowani w działania przeciwkryzysowe, w tym m.in. w pobieranie wymazów, triaż, wsparcie logistyczne placówek opieki zdrowotnej, a także wsparcie administracyjne szpitali i stacji sanitarno-epidemiologicznych.

W Sejmie o zmianach w WOT

Podczas posiedzenia Sejmowej Komisji Obrony Narodowej omawiano zmiany w ustawie o powszechnym obowiązku obrony, jakie mają zostać wprowadzone w związku z funkcjonowaniem WOT. Pod uwagę bierze się m.in. dopuszczenie do służby radnych i innych samorządowców oraz związkowców, podniesienie granicy wieku w którym można pełnić terytorialną służbę wojskową, a także zachowanie stopni dla żołnierzy przechodzących ze służb mundurowych. W trakcie posiedzenia poinformowano również, że ponad tysiąc żołnierzy WOT przeszło do służby w wojskach operacyjnych.

Oferta na Ratownika.

Polski przemysł zbrojeniowy złożył do Inspektoratu Uzbrojenia ofertę w programie okrętu Ratownik. Otwiera to drogę do kontynuowania postępowania i podpisania umowy w drugim postępowaniu na tę jednostkę. Negocjacje w jego ramach toczą się z Polską Grupą Zbrojeniową od lipca, natomiast poprzedni kontrakt na Ratownika, zawarty jeszcze w 2017 roku, został anulowany w kwietniu 2020 roku. Założeniem Inspektoratu Uzbrojenia było jednak szybkie wznowienie postępowania i realizacja programu, a złożenie oferty stanowi istotny krok w tym kierunku. Z uwagi na brak zamówień w stoczniach PGZ liczy na szybkie podpisanie kontraktu.

Grupa WB w międzynarodowym programie.

Grupa WB i należąca do niej spółka RADMOR poinformowały o dołączeniu do programu SOFTANET, mającego na celu zbadanie zalet sieci definiowanych programowo na poziomie operacyjnym i taktycznym. Projekt, realizowany wraz z innymi przedsiębiorstwami z Polski, Niemiec, Francji i Niderlandów, ma doprowadzić do zwiększenia zdolności dowodzenia i współdziałania w środowisku wielonarodowym. Spółka RADMOR w projekcie SOFTANET odpowiada za opracowanie i dostarczenie demonstracyjnego laboratorium badawczego (testbed) obejmującego infrastrukturę taktyczną i cywilną. Po stronie polskiej wykonawcami projektu SOFTANET oprócz Radmoru także ITTI sp. z o.o. oraz Wojskowy Instytut Łączności i Wojskowa Akademia Techniczna.

Wojna w Górskim Karabachu: walki bez przełomu. W Górskim Karabachu nadal trwają walki, a obie strony oskarżają się wzajemnie o naruszenie zawieszenia broni i atakowanie infrastruktury cywilnej. Siły zbrojne Azerbejdżanu podjęły działania ofensywne i uzyskały pewne zdobycze terenowe, jednak w ostatnich dniach ich postępy spowolniły, nie udało się też zająć ważnego miasta Szuszi. Walki toczą się w trudnym, górzystym terenie, istotną rolę odgrywa artyleria oraz broń przeciwpancerna (po obu stronach). Strona azerska w szerokim zakresie wykorzystuje także bezzałogowce, w tym amunicję krążącą, co jest powodem znacznych strat strony armeńskiej. Istotną rolę w konflikcie odgrywa także Turcja, wspierająca Azerbejdżan m.in. poprzez dostawy broni, a także rozmieszczenie najemników z Syrii i doradców wojskowych.

Niemcy: modernizacja lotnictwa taktycznego. Komisja budżetowa niemieckiego Bundestagu zgodziła się na zakup 38 myśliwców Eurofighter Typhoon (w tym pięciu w ramach opcji), za kwotę 5,5 mld euro. Nowe maszyny mają wejść do służby w latach 2025-2030 i zastąpić Eurofightery pierwszej transzy, których zdolności bojowe są ograniczone. Nowe maszyny będą od podstaw wyposażone w radary z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA, w ramach innego programu takie stacje otrzymają też przewidziane do modernizacji Eurofightery drugiej i trzeciej transzy. Zatwierdzony przez Bundestag program to jednak dopiero pierwszy element modernizacji, jaką powinny przejść siły powietrzne (Luftwaffe) w nadchodzących latach. Pozyskiwanie tego typu myśliwców cieszy się dość szerokim poparciem politycznym, także z uwagi na wsparcie niemieckiego przemysłu. Znacznie trudniejszy będzie zakup w USA myśliwców Super Hornet i Growler, z których te pierwsze mają pełnić misję odstraszania nuklearnego, mocno kwestionowaną przez lewicowe stronnictwa w parlamencie, włącznie z koalicyjną partią SPD.