Hiszpańska Orka na półmetku

Budowę tego okrętu rozpoczęto 13 grudnia 2007 r., zaś 13 stycznia 2012 r. nadano mu nazwę upamiętniającą katalońskiego wynalazcę i inżyniera Narcisa Monturiola Estarriola. Był on budowniczym cywilnych jednostek podwodnych Ictíneo I i Ictíneo II.

Pod koniec 2022 r. rozpoczęto łączenie poszczególnych sekcji okrętu podwodnego Narciso Monturiol, zaś pierwsze testy kompletnego kadłuba tej jednostki przeprowadzono w marcu 2025 r. 3 października 2025 r. odbyła się ceremonia chrztu, matką chrzestną została Isabela López Fernández, żona szefa Sztabu Obrony Królestwa Hiszpanii (JEMAD) Teodoro Estebana Lópeza Calderóna.

Samo wodowanie odbyło się przy wykorzystaniu stoczniowego doku pływającego. Kolejnym etapem budowy będzie faza prób portowych, które pozwolą zweryfikować funkcjonowanie wszystkich urządzeń okrętowych. Stąd w najbliższych tygodniach przeprowadzone zostanie tankowanie paliwa, pierwsze ładowanie baterii akumulatorów oraz testy całego układu napędowego przy nabrzeżu.

Po zakończeniu tych prób rozpocznie się faza prób morskich, zarówno nawigacyjnych, jak i zanurzeniowych, które pozwolą na przygotowanie jednostki do przekazania hiszpańskiej flocie.

Hiszpańskie Orki

Koncern stoczniowy Navantia buduje dla własnej marynarki wojennej (Armada Española) okręty podwodne typu S-80 Plus, które zostały zaprojektowane z myślą o długotrwałych misjach, w tym oceanicznych. Cztery jednostki tego typu zostały zamówione 24 marca 2004 r.

Umowa ta przewidywała również możliwość zamówienia dwóch kolejnych jednostek, która, jak dotąd, nie została wykorzystana. Najprawdopodobniej nastąpi to w najbliższej przyszłości. Początkowo nowe okręty miały kosztować 1,8 mld EUR, w 2010 r. cena ta została zwiększona do 2,12 mld EUR. Na początku zakładano, że pierwsza jednostka zostanie dostarczona w 2011 r., jednak z powodu kryzysu budżetowego jej dostawę przełożono na 2015 r.

W 2013 r. pojawiły się poważne problemy techniczne dotyczące masy okrętów. Z powodu błędu w czasie projektowania okazało się, że będzie ona o 100 ton większa niż zakładano, co zagrażało pływalności jednostek w położeniu nawodnym. Konieczna stała się pomoc amerykańskich specjalistów z należącej do koncernu General Dynamics stoczni Electric Boat w Groton. Zmodyfikowany projekt zakłada zwiększenie długości okrętów z 71 do 81 m poprzez dodanie trzech nowych sekcji kadłuba, co spowodowało również wzrost wyporności jednostek z 1740 do około 2400 ton.

W 2016 r. hiszpańskie Ministerstwo Obrony zaakceptowało wyniki krytycznego przeglądu programu budowy i uznano, że jest on gotowy do odmrożenia i ponownego przejścia do fazy produkcyjnej. Co zrozumiałe, problemy te spowodowały wzrost kosztów całego programu, które w 2014 r. oszacowano na 3 mld EUR, zaś w 2018 r. hiszpańskie ministerstwo obrony określiło maksymalny pułap wydatków w jego ramach na 3,935 mld EUR.

19 grudnia 2018 r. podpisana została umowa na dostarczenie czterech okrętów dla Armada Española według zmodyfikowanego projektu. Pozwoliło to na wznowienie prac konstrukcyjnych przy budowie poszczególnych jednostek. Stopień zaawansowania pierwszego okrętu uniemożliwił kontynuowanie prac przy nim po zmianie projektu. Tak więc jego budowa musiała rozpocząć się od nowa.

22 kwietnia 2021 r. w stoczni koncernu Navantia w Kartagenie odbyła się uroczystość chrztu okrętu podwodnego Isaac Peral (S-81), prototypowej jednostki typu S-80 Plus. Natomiast wodowanie, które miało charakter techniczny, odbyło się 7 maja 2021 r. W pierwsze próby morskie okręt ten wyszedł 27 maja 2022 r., zaś bandera została na nim podniesiona 30 listopada 2023 r.

Nowe hiszpańskie okręty podwodne wyposażone będą w niezależny od powietrza atmosferycznego system napędowy. Opracowany specjalnie dla tych okrętów AIP oparty jest na ogniwach paliwowych amerykańskiej firmy UTC Power, które wykorzystują wodór powstający w procesie reformingu, czyli rozkładu paliwa w tym wypadku bioetanolu. Najważniejszy element tego systemu - reaktor bioetanolu, został opracowany przez hiszpańską firmę Abengoa Innovation.

Pierwszy system AIP, który ma pozwolić nowym okrętom podwodnym na działanie pod wodą przez okres do trzech tygodni, zostanie zainstalowany na pokładzie trzeciego okrętu serii Cosme García (S-83). Natomiast dwie pierwsze jednostki, Isaac Peral i Narciso Monturiol, zostaną ukończone bez niego. Ma na nich zostać on zamontowany podczas pierwszego remontu głównego. Aktualne plany zakładają, że Cosme García zostanie zwodowany w 2028 r., zaś Mateo García de los Reyes (S-84) w 2029 r.