Europejskie rakiety dalekiego zasięgu nad Polską

Szwedzkie Gripeny, jak i brytyjskie Eurofightery, są obecnie rozmieszczone w 22. Bazie Lotnictwa Taktycznego w Malborku, w celu wzmocnienia misji ochrony przestrzeni powietrznej Air Policing. Dla Brytyjczyków jest to już kolejna misja tego typu. Jednocześnie jednak tym roku Szwecja, która przystąpiła do NATO w marcu 2024 roku, po raz pierwszy zdecydowała się rozmieścić swoje samoloty poza terytorium kraju, podporządkowując je zintegrowanemu systemowi obrony powietrznej NATO.

Dla obrony powietrznej Polski to ważne wzmocnienie, szczególnie że równocześnie polskie Siły Powietrzne w ramach PKW Orlik zapewniają ochronę przestrzeni powietrznej państw bałtyckich. Jak podkreślano podczas konferencji Defence24 Days 2025, udział sojuszników w dyżurach bojowych, pozwala w większym stopniu realizować proces szkolenia, choć równocześnie nie jest tajemnicą, że polskie lotnictwo (nie tylko to taktyczne) jest mocno obciążone zadaniami.

Dla Szwedów misja w Polsce to demonstracja sojuszniczej solidarności, ważne doświadczenie, ale i okazja do pokazania własnych zdolności. Jak widać na zdjęciach zamieszczonych przez Dowództwo Generalne, szwedzkie myśliwce Gripen JAS-39C (nie są to jeszcze nowe maszyny Gripen E ale starszej generacji samoloty) przenoszą obok rakiet krótkiego zasięgu IRIS-T także pociski dalekiego zasięgu Meteor. To uzbrojenie najprawdopodobniej było już wielokrotnie nad Polską, ale przenoszone bądź przez samoloty Eurofighter (mają je między innymi Niemcy, Brytyjczycy i Włosi) bądź francuskie Rafale. Szwedzkie Gripeny, w ramach misji Air Policing, przenoszą je po raz pierwszy. Samoloty te uczestniczą też w ćwiczeniach z MiGami-29 z 22 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Malborku

Co ciekawe, Gripen C/D jest najlżejszym z myśliwców przenoszących Meteory (obok Eurofightera i Rafale ma go też przenosić cięższy Gripen E, a w przyszłości F-35A/B, przy czym integracja brytyjskich maszyn została opóźniona. I to Gripen C/D jako pierwszy, bo już około 2015-2016 roku, osiągnął gotowość operacyjną z tymi pociskami, wcześniej niż cięższe Eurofighter i Rafale. To cenny dodatek do jego uzbrojenia. Meteor cechuje się bowiem większym zasięgiem w stosunku do powszechnie używanych AMRAAM i znacznie większą strefą, z której atakowany samolot niemal nie ma szans na uniknięcie pocisku (tzw. no escape zone). Parametry Meteora zostały osiągnięte dzięki udanemu zastosowaniu silnika strumieniowego, a pocisk ten jest dzisiaj uważany za jeden z najlepszych, jeśli nie najlepszy na świecie. Dostępne opracowania mówią o osiąganiu przez niego zasięgu nawet 200 km, choć zależy to od uwarunkowań, charakteru celu itd. W każdym razie pocisk ten powstał po to, by móc zwalczać cele takie jak rosyjskie ciężkie myśliwce rodziny Su-27/30/35.