Estonia uderzy rakietami na 300 km

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

W piątek Magnus-Valdemar Saar, dyrektor generalny Estońskiego Centrum Inwestycji Obronnych (ECDI), podpisał z Defense Security Cooperation Agency (DSCA) umowę na zakup systemów wyrzutni rakietowych HIMARS. Jak czytamy w komunikacie w ramach kontraktu, oprócz systemu uzbrojenia, Estonia zamówi również amunicję, rozwiązania komunikacyjne, a także szkoleniem i wsparciem eksploatacji. W skład pakietu wchodzą rakiety o różnym działaniu, w zasięgu od 70 do 300 kilometrów. Całkowita wartość kontraktu wynosi ponad 200 milionów dolarów, co sprawia, że jest to największy w historii Estonii zakup uzbrojenia. Estońscy urzędnicy nie ujawnili liczby wyrzutni rakietowych, ale lokalne media podały, że zakup składa się z sześciu HIMARSów – jak podaje Voa News.

W lipcu Agencja DSCA odpowiedzialna za programy Foreign Military Sales opublikowała informacje o udzieleniu zezwolenia na sprzedaż Estonii zestawu HIMARS. W zezwoleniu znalazły się tam m. in. pociski balistyczne M57 Army Tactical Missile System (ATACMS) o zasięgu ponad 300 km w liczbie 18 egzemplarzy. Prócz tego Estonia planowała pozyskać znaczną ilość pocisków kierowanych GMLRS w różnych wariantach:

• 36 modułów (po 6 rakiet) pocisków M30A2 Guided Multiple Launch Rocket System (GMLRS) Alternative Warhead (AW);
• 36 modułów sześciopociskowych M31A2 GMLRS z głowicami Unitary High Explosive (HE);
• 36 modułów po 6 rakiet XM403 Extended Range GMLRS (ER GMLRS) Alternative Warhead (AW);
• 36 modułów XM404 Extended Range GMLRS (ER GMLRS) z głowicami Unitary High Explosive (HE);
• Niesprecyzowana liczna modułów M28A2 Low Cost Reduced Range Practice Rocket (LCRRPR) przeznaczonych do szkolenia .

Pociski GMLRS M30 i M31 mają zasięg do 80 km a Extended Range GMLRS mają osiągać donośność 150 km. Wszystkie pociski wyposażone są w głowice i silniki rakietowe odporne na trafienie oraz zapalniki z predefiniowaną wysokością detonacji Proximity Height-of-Burst (HOB).

Biorąc pod uwagę, że komunikowana przez Estonię transakcja opiewa na istotnie niższą kwotę, niż komunikowane przez agencję DSCA 500 mln dolarów, można spodziewać się, że zakres zakupu został w pewien sposób ograniczony. Pierwotnie Estonia planowała zakupić ponad 880 bojowych rakiet dla zaledwie sześciu wyrzutni HIMARS.

Zakup ten jest elementem szerszej koncepcji pozyskania przez kraje bałtyckie systemów artylerii rakietowej (a dokładniej - wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych, ang. Multiple Launcher Rocket System, w skrócie - MLRS). Decyzja w tej kwestii została ogłoszona 21 grudnia 2021 roku w Kownie. Zakup przez bałtów wyrzutni HIMARS oznacza pewną unifikację nie tylko z US Army, ale m. in. z Polską, która również pozyskuje tego typu wyrzutnie. Jeden dywizjon został już zamówiony a deklaratywnie planowany jest zakup około 200 wyrzutni, obok 288 koreańskich K239 Chunmoo, z których 218 już zamówiono.

W ciągu ostatnich pięciu lat USA wsparły różne kierunki rozwoju obronności w Estonii kwotą 228 mln dolarów w postaci wsparcia finansowego na różne zamówienia i projekty infrastrukturalne. W przeszłości pomoc w zakresie bezpieczeństwa była wykorzystywana do uzupełniania zapasów amunicji dużego kalibru.

Oprócz Estonii, Łotwa i Litwa również zamówią lub zamówiły system wyrzutni rakietowych HIMARS. W październiku pojawiła się deklaracja ze strony Łotwy, że planuje kupić sześć amerykańskich mobilnych systemów artylerii rakietowej HIMARS, później być może nabędzie kolejne. W zapowiedziach planuje się zakup do 10 zestawów HIMARS. A zakup ma się odbyć w ciągu najbliższych trzech lat. W listopadzie Amerykańska Agencja Współpracy Obronnej (DSCA) wydała zgodę Departamentu Stanu USA na potencjalną sprzedaż do Litwy ośmiu systemów artylerii rakietowej HIMARS wraz z precyzyjną amunicją rakietową. Według słów litewskiego ministra obrony Arvydasa Anušauskasa umowa ma być podpisana najprawdopodobniej jeszcze w grudniu tego roku.

M142 HIMARS to amerykański system rakietowy mogący strzelać wieloma rodzajami pocisków rakietowych m.in. kal. 227 mm GMLRS osadzony na podwoziu samochodu ciężarowego rodziny FMTV. Został opracowany jako lżejszy odpowiednik ciężkich systemów M270 na gąsienicowym nośniku. Dziś uzbrojenie wyrzutni MLRS/HIMARS stanowią dwa typy pocisków kierowanych, oba korzystające z systemów nawigacji INS/GPS. Pierwszy to GMLRS (wkrótce uzupełniony zostanie przez GMLRS-ER o zwiększonej donośności). Każda wyrzutnia HIMARS może wystrzelić sześć takich rakiet (jeden kontener startowy). W tym samym kontenerze startowym można umieścić jeden pocisk taktyczny ATACMS, o donośności ponad 300 km.

Pociski ATACMS będą uzupełniane i stopniowo zastępowane przez nowe rakiety taktyczne PrSM, o znacznie większych możliwościach bojowych (w każdym kontenerze będą mieścić się dwie takie rakiety). Stany Zjednoczone dostarczyły Ukrainie systemy wielokrotnych wyrzutni rakietowych HIMARS, które pomogły zniszczyć rosyjskie wojskowe magazyny amunicji, węzły transportowe oraz centra dowodzenia i kontroli z dokładnością punktową, wykraczającą poza zasięg haubic, których używała Ukraina.