Siły zbrojne

System ostrzegawczy przed nadlatującymi rakietami zamontowany na śmigłowcu AH-64 Apache. Fot. M.Dura

Amerykańska armia wprowadza lotniczy system antyrakietowy CIRCM

Koncern Northrop Grumman przekazał amerykańskim wojskom lądowym pierwszy, zamówiony w 2015 r., zestaw samoobrony statków powietrznych przed rakietami naprowadzanymi na podczerwień typu CIRCM.

CIRCM (Common Infrared Countermeasures) to system nowej generacji zabezpieczający statki powietrzne przed atakiem rakiet z przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych klasy MANPADS (Man-portable air-defence system) i innej amunicji naprowadzanej na źródło promieniowania podczerwonego. Jest on przeznaczony do montażu na mniejszych statkach powietrznych: średnich samolotach oraz śmigłowcach.

Koncern Northrop Grumman poinformował, że przed przekazaniem systemu do amerykańskich sił zbrojnych CIRCM przeszedł przez „rygorystyczny program testów kwalifikacyjnych, które potwierdziły jego parametry oraz rozległy program testów akceptacyjnych weryfikujących zgodność systemu z wymaganiami”.

System ma modułową budowę, dzięki czemu można komponować zestawy samoobrony pod dany statek powietrzny i z najlepszych komponentów, jakie są dostępne na rynku. Dodatkowo ma to ułatwić jego modernizację, przygotowując go pod nowe zagrożenia, jakie mogą się pojawić w najbliższej przyszłości.

Blok śledzący i celujący ECLIPSE zestawu CIRCM. Fot. Northrop Grumman

Standardowo w skład systemu CIRCM wchodzi blok śledzący i celujący ECLIPSE (opracowany przez włoską firmę SELEX Galileo) , blok lasera SOLARIS (opracowany przez potentata w produkcji laserów klasy QCL - firmę Daylight Solutions z Kalifornii) oraz blok procesora (opracowany przez Northrop Grumman z wykorzystaniem technologii komercyjnych COTS).

Blok SOLARIS z kwantowym laserem kaskadowym QCL, wykorzystywanym w systemie CIRCM. Fot. Northrop Grumman

Elementem zakłócającym głowice nadlatujących rakiet jest kwantowy laser kaskadowy QCL (Quantum Cascade Laser), czyli półprzewodnikowy laser emitujący promieniowanie w paśmie średniej i dalekiej podczerwieni. Jest on nakierowywany na głowicę atakującego pocisku poprzez ruchomy system optyczny bloku śledząco-celującego ECLIPSE, który musi reagować zarówno na ruch rakiety, jak i statku powietrznego. Konieczne jest przy tym współdziałanie z zestawem czujników i systemem ostrzegających przed atakiem, w które są (lub powinny być) standardowo wyposażane wojskowe statki powietrzne.

1
System ostrzegawczy przed nadlatującymi rakietami zamontowany na śmigłowcu AH-64 Apache. Fot. M.Dura

Na bazie informacji o zbliżających się pociskach procesor systemu CIRCM wskazuje cel dla bloku ECLIPSE, który śledzi rakietę i w razie potrzeby nakierowuje na nią wiązkę lasera. Wiązka ta „oślepia” matrycę termiczną w głowicy śledzącej pocisku powodując, że pocisk schodzi z kierunku ataku i nie trafia w cel. Wszystko to musi odbywać się w bardzo krótkim czasie, ponieważ systemy MANPADS są wykorzystywane z niewielkiej odległości od atakowanego statku powietrznego (np. przez terrorystów przy lotniskach).

CIRCM to kolejny element w zestawie urządzeń walki elektronicznej oferowanych przez Northrop Grumman. Koncern ten proponuje również m.in. systemy ostrzegania przed nadlatującymi rakietami, radarami, laserami, a więc jest w stanie dostarczyć kompletne wyposażenie samoobrony dla dowolnego statku powietrznego.

Jak na razie zakłada się, że amerykańskie wojska lądowe będą chciały zamówić ponad 1000 zestawów CIRCM - w pierwszej kolejności przeznaczonych dla śmigłowców bojowych AH-64 Apache, śmigłowców wielozadaniowych UH-60 Black Hawk oraz śmigłowców transportowych CH-47 Chinook. Wartość całego programu dla maszyn służących w armii Stanów Zjednoczonych jest szacowany nawet na półtora miliarda dolarów.

Reklama

Komentarze (5)

  1. Apiryna

    Idea dobra ale nie do końca skuteczna. Nowoczesne MANPADSy naprowadzające się na podczerwień mają programowalną, wielospektralną matrycę IR która nie dość że "widzi" że jest oślepiana to jeszcze skanuje kilka pasm w tym UV. Do tego nowoczesne rakiety mają zapalniki zbliżeniowe a procesor w przypadku utraty zobrazowania termalnego charakterystycznego dla śmigłowca kieruje efektor w miejsce przewidywalnej pozycji maszyny. Takie systemy zmienią zapewne technikę ataku. Do zestrzelenia śmigłowca będą używane 2-3 rakiety w tym jedna wielospektralna. Rosjanie i Amerykanie rozwijają aktywne systemy oślepiania głowic IR a jednocześnie unowocześniają swoje MANPADS-y. Stinger ma nowy programowalny seeker a rosyjska Wierzba 3 niezalezne sensory w tym 1 UV.

    1. Ares

      Kwantowy laser kaskadowy emituje światło w zakresie fal średnich MWIR do dalekiej podczerwieni w oparciu o studnie kwantowe QWIP. Matryce głowic pocisków na podczerwień pracują w zakresie fal średnich MWIR (IIR). Zadaniem detektorów głowic naprowadzanej na podczerwień jest wykrycie i naprowadzenie rakiety na źródło ciepła emitowane przez samolot. Raczej nie jest to UV.

    2. NG

      Dzieki za fachowa krytyka. Prosze o kontakt Northrop Grumman Cutting Edge Optronics 20 Point West Boulevard St. Charles MO 63301

    3. Polanski

      Jedna uwaga. Co w śmigłowcu emituje UV? Odpowie mi ktoś? Likwiduję moje solarium, bo jak przywali taka rakieta to zbierać nie będzie co.

  2. ciekawy

    A jak się sprawdza przeciw nowym rosyjskim Igłom i Wierzbom, które mają trójpasmowe głowice, w tym UV a ten opisany system działa tylko w podczerwieni?

    1. Polanski

      Jak działają w paśmie UV to nie ma przed nimi obrony. To po co jeszcze głowice na pozostałe pasma? Jak w UV działa znakomicie? Możesz podać co w śmigłowcu emituje UV?

  3. analityk

    Niestety ten system ma bardzo dużą wadę, działa tylko w paśmie średniej i dalekiej podczerwieni podczas gdy rosyjskie Verby 9K333 mają czujniki na bliską i średnią podczerwień oraz ultrafiolet. Rosjanie celowo zastosowali czujniki ultrafioletu, aby ich rakieta była odporna na takie zestawy samoobrony. Podsumowując dobry zestaw samoobrony na MANPADS starej generacji (tylko takie mają terroryści). Nie przydatny na MANPADS nowej generacji (takie ma tylko regularna armia), z tego powodu nam nieprzydatny (z terrorystami nie walczymy).

    1. Polanski

      A co w śmigłowcu emituje UV?

  4. Marek1

    Echhhhh ... pomarzyć można tylko. Nasze "geniusze" z IU/MON nie widzą nawet potrzeby zastosowania syst. obronnych na pojazdach lądowych WP, a co dopiero na statkach powietrznych. Jak sądzę można śmiało pomyśleć o lądowej odmianie syst. CIRCM na pojazdach(MBT/BWP/KTO) przeciwko np. ppk naprowadzanych termicznie.

  5. Teodor

    Zapomnieli dodać, że jeden laser = jedna rakieta, zatem przeciwko stadku nic on nie zrobi!