Rosja: producent tracił mld rubli na każdym samolocie

Kontrakt o wartości ponad 140 mld rubli (ponad 2,1 mld dolarów) zawarty w 2012 roku dotyczyła dostaw fabrycznie nowych samolotów z nowoczesną, cyfrową awioniką, „szklanym kokpitem” i nowym systemem nawigacyjnym. Udźwig został zwiększony do 60 ton, zwiększono też zasięg i obniżono zużycie paliwa, dzięki zastosowaniu kompozytów i nowych silnikom PS-90A-76. Jednak to właśnie silniki stanowił jeden z poważnych problemów. Wady techniczne i ich usuwanie opóźniły produkcję i zwiększyły znacznie koszty. Problemy z ich konstrukcją, w tym błędy w konstrukcji sprężarki, spowodowały m.in., że w 2019 roku zamiast 5 maszyn dostarczono jedynie 3.

Dodatkowo w 2014 przeniesiono produkcję Iła-76MD-90A z Taszkientu w Uzbekistanie do zakładów Aviastar-SP w Ulianowsku, co spowodowało pkolejne opóźnienie i wymagało ogromnych inwestycji. Celem było jednak wytwarzanie istotnych dla programu modernizacji rosyjskich sił zbrojnych, nowych maszyn transportowych na terytorium Rosji. Było to doświadczenie związane z aneksją Krymu, której skutkiem było m.in. wstrzymanie dostaw części z zakładów Antonowa dla rosyjskich maszyn transportowych.

Pojawiły się również problemy ze specyfikacją techniczną. Pierwotnie samoloty Ił-76MD-90A opracowano i produkowano zgodnie ze specyfikacjami technicznymi Ministerstwa Przemysłu i Handlu.  Jednak w czasie realizacji kontraktu zastąpiono je nowymi specyfikacjami technicznymi Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej, obejmującej m.in. głowicę optoelektroniczną i systemy samoobrony. Nie wzięto pod uwagę tych zmian i skalkulowana cena była zbyt niska. Każdy przekazany Siłom Powietrzno-Kosmicznym Federacji Rosyjskiej za około 3,6 mld rubli samolot Ił-76MD-90A przynosił producentowi około miliard rubli straty. Skutkiem tego dopiero w 2018 roku oblatano pierwszy egzemplarz produkcyjny, a do końca 2019 roku dostarczono jedynie osiem maszyn, z czego 3 w 2019 roku. Do końca 2020 roku ma do sił powietrzno-kosmicznych trafić jeszcze 5 samolotów, co da łączną liczbę 13 maszyn.

Kolejnych 14 samolotów Ił-76MD-90A ma zostać dostarczonych w latach 2021-2028 w tempie dwóch rocznie na mocy zawartej w maju umowy. Ich cena, jak podaje dziennik Kommiersant, ma wahać się między 4,5 a 5 mld rubli i odzwierciedlać realne koszty produkcji. Żadna ze stron nie komentuje nowej umowy, zapewniając jedynie, że UAC wypełnia zobowiązania wobec ministerstwa obrony Rosji. Jak się wydaje, nowy kontrakt lepiej odzwierciedla nie tylko realne koszty samolotów transportowych, ale też możliwości finansowe klienta. Między bajki można też włożyć zapewnienia, że możliwa jest sprzedaż około 150 maszyn tego typu na rynku międzynarodowym.