Czechy: śmigłowce Viper i Venom zastąpią Mi-35

Zwycięstwem formy Bell kończy się trwający od kilku lat proces wyboru nowych maszyn, mających zastąpić w czeskich siłach zbrojnych śmigłowce szturmowe Mi-35. Oferta duetu UH-1Y/AH-1Z w ostatecznym starciu wygrała z proponowanymi przez Sikorsky Aircraft maszyny UH-60M Black Hawk, pomimo tego iż była droższa. 12 śmigłowców Sikorsky UH-60M Black Hawk zaoferowano czeskiemu ministerstwu obrony za kwotę w wysokości 589,9 mln dolarów (13,2 mld koron czeskich), natomiast osiem śmigłowców wielozadaniowych Bell UH-1Y Venom oraz cztery maszyny uderzeniowe AH-1Z Viper oszacowano w ofercie na 645,9 mln dolarów (14,5 mld koron czeskich).

Jak oceniliśmy, najbardziej odpowiedni do naszych potrzeb jest system o nazwie H1, który jest połączeniem dwóch śmigłowców: wielozadaniowego Venom i uderzeniowego Viper. Oferuje nam on wypełnienie wszystkich wymaganych możliwości operacyjnych.

Decyzja czeskiego rządu nie jest szczególnie zaskakująca, gdyż Venom był również finalistą anulowanego przez obecny rząd przetargu, w którym konkurował m. in. z AW139M i H145M. Firma Bell czyniła od lata w Czechach istotne inwestycje, lokując tu jedną z central firmy, zakład montażowy, centrum szkoleniowe i symulatorowe oraz oferując poszerzenie współpracy w zakresie integracji uzbrojenia i innych systemów. Nie bez znaczenia jest też fakt, że czeskie i słowackie służby ratownicze oraz policyjne eksploatują śmigłowce Bell, w tym najnowsze Bell 429. W najbliższym czasie zaangażowanie w tym kraju jeszcze się zwiększy, gdyż istotny element oferty to współpraca dla czeskiego przemysłu i jeszcze większa obecność własnych inwestycji.

Zakup przez Pragę zarówno maszyn UH-1Y jak i AH-1Z jest istotnym przyczółkiem w walce tych dwóch modeli firmy Bell o obiecujące rynki Europy Środkowej i Bałkanów. Do niedawna przeważającą pozycję podczas zastępowania sprzętu posowieckiego miał tutaj koncern Airbus Helicopters (wcześniej Eurocopter), a w ostatnim czasie sukcesy osiągała także należąca do koncernu Lockheed Martin firma Sikorsky, zarówno dzięki zakupom z pierwszej ręki, jak i dostawom używanych maszyn Black Hawk z zapasów U.S. Army.

Czechy zdecydowały się na „system H-1”, jak powiedział szef sztabu Aleš Opata, gdyż maszyny wielozadaniowe UH-1Y Venom i AH-1Z Viper posiadają 85% wspólnych komponentów, w tym układ napędowy i modułową awionikę. AH-1Z Viper jest rówieśnikiem, konkurującego z nim w polskim przetargu, AH-64E Guardian Apache. Oblot pierwszego Vipera miał miejsce w 2000 roku, a w 2005 roku pierwsze maszyny trafiły na wyposażenie korpusu piechoty morskiej. Maszyna może przenosić silne uzbrojenie, w tym pociski przeciwpancerne Hellfire i rakiety powietrze-powietrze Sidewinder. Jest też wyposażona w wieżyczkę z 20 mm działkiem wielolufowym. Czechy pozyskają cztery śmigłowce AH-1Z Viper oraz osiem wielozadaniowych UH-1Y Venom, które przenoszą nieco lżejszy pakiet uzbrojenia, ale przy tym mogą przewozić do 10 żołnierzy z pełnym wyposażeniem.