Przeciwko minom i broni masowego rażenia. Roboty PIAP na MSPO

MIĘDZYNARODOWY SALON PRZEMYSŁU OBRONNEGO - SERWIS SPECJALNY DEFENCE24.PL

PIAP jest wiodącą w kraju placówką naukowo-produkcyjną zajmującą się konstruowaniem i wykonywaniem robotów przeznaczonych do pełnienia specyficznych ról w służbach mundurowych. Dlatego dla Instytutu ważne jest dążenie do stałego podnoszenia możliwości oferowanych już produktów oraz tworzenie nowych rozwiązań, również takich które mają zastosowanie w zupełnie nowych obszarach.

Na XXVI Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego PIAP silnie zaznacza swoją obecność, po raz kolejny prezentując też nowość w postaci wyrzutni pirotechnicznej VULKAN. Zresztą wybranym  tematem przewodnim jego stoiska jest przeciwdziałanie zagrożeniom CBRN, wobec powyższego gros z zaprezentowanych robotów mobilnych wyposażonych zostało w pełną gamę akcesoriów i detektorów do zdalnego rozpoznania i pomiarów skażeń.

Dobrym przykładem może być już znany, a teraz prezentowany w nowej dla siebie roli, robot IBIS^® z zaimplementowaną funkcją automatycznego pobierania manipulatorem czujników skażeń biologicznych, chemicznych i radioaktywnych z zasobnika na bazie mobilnej. 

Pierwotnie sześciokołowa platforma mobilna IBIS^® z niezależnym napędem na każde z kół, została stworzona z myślą  do wykonywania zadań z zakresu działań pirotechnicznych oraz prowadzenia rozpoznania (cechą charakterystyczna tej maszyny jest zdolność do dużej szybkości ruchów). Samo płynne sterowanie napędami umożliwia przy tym dużą precyzję wykonywanych operacji. Ważący ponad 320 kg robot jest w stanie jechać z maksymalną prędkością 10 km/h. Zdalne sterowanie odbywa się za pomocą fal radiowych (w terenie otwartym zasięg transmisji dochodzi do 1000 metrów), a sama transmisja jest zabezpieczona specjalnym kodowaniem.

Uniwersalna w wykorzystaniu konstrukcja robota, po zamontowaniu dodatkowych urządzeń, może być też użyta między innymi do neutralizacji niebezpiecznych ładunków, prowadzenia rozpoznania chemicznego czy działań ratowniczych. Zamontowany na robocie zestaw akcesoriów CBRN umożliwia m.in.:

• pozyskiwanie materiału do analizy laboratoryjnej poprzez dokonywanie wymazów w środowisku skażonym;
• pozyskiwanie materiału do analizy zdjętych z powierzchni obiektów;
• pobieranie próbek z podłoża; 
• wykrywanie i pomiar promieniowania α, β, γ oraz x;
• pozyskiwanie cząsteczek chemicznych z powietrza i cieczy do dalszej analizy laboratoryjnej;
• pobieranie i magazynowanie próbek cieczy;
• wyświetlanie wyników pomiarów skażeń na mapie terenu.

Wykonywanie powyższych zadań możliwe jest dzięki odpowiednio dobranym akcesoriom CBRN, takim jak:

• wymazówka środowiskowa do pozyskiwania materiałów do analizy laboratoryjnej poprzez dokonanie wymazu na powierzchni obiektów, na których mogły nagromadzić się nieznane substancje;
• próbnik podłoża służący do pobierania próbek skażonego podłoża (ziemia, piasek, lód, itp.) zabezpieczony przed kontaminacją robota;
• R-Sensor (EKO-C) umożliwiający wykrywanie i pomiar promieniowania, w którym możliwe jest sterowanie radiometrem i wyświetlanie wyników poprzez konsolę akcesoriów;
• adsorber SPME służący do akwizycji cząsteczek chemicznych z powietrza i cieczy;
• modułowy próbnik cieczy do pobierania i magazynowania próbek płynów za pomocą kilku rodzajów końcówek pobierających.

Większość z oferowanych przez PIAP nowoczesnych rozwiązań robotów jest przystosowana do zamontowania na nich uniwersalnych manipulatorów i chwytaków, systemów pozycjonowania (GPS i inercyjnych) lub nawigacji i sterowania wizyjnego. Mogą być one również wyposażone w hybrydowe napędy, lokalizatory ultradźwiękowe, różne czujniki (jak Bio-Vortex, stacja pogodowa, C-Sensor (LCD)), czy nożyce. Sama baza dostępnych akcesoriów jest stale rozwijana i modyfikowana.

Trzeba też pamiętać, że Instytut współpracuje z szeregiem innych placówek naukowo-badawczych, czy zakładami przemysłowymi w celu dostosowania oferowanych robotów do wykonywania przez nie specyficznych zadań, jak np. autonomicznego wykrywania i niszczenia różnego rodzaju min. Dodatkowo organizowane są konferencje naukowe, czy zapewniane są różne pakiety szkoleń w zakresie obsługi oferowanych urządzeń, jak i wypracowania efektywnej taktyki ich użycia.

Na tegorocznym MSPO po raz pierwszy prezentowane są wyrzutniki pirotechniczne angielskiego producenta CSL, którego dystrybutorem w Polsce i na rynki zagraniczne jest właśnie PIAP. Bezodrzutowy wyrzutnik do neutralizacji CSL VULKAN (CSL 50-40 VUL.) jest modułowym urządzeniem IV generacji o zmiennej masie pocisków, które można skonfigurować do neutralizacji zapalników przedmiotów niebezpiecznych mogących zawierać materiały inicjujące lub wybuchowe (IED, UXO i inne) oraz do wsparcia operacji pododdziałów antyterrorystycznych. Opcjonalny zamek wyrzutnika granatów przymocowany do 40 mm gwintowanej lufy urządzenia, umożliwia wystrzeliwanie granatów z serii M203.

Z dotychczas prezentowanych już konstrukcji PIAP pokazano roboty:

• PIAP FENIX^® - przeznaczony do prowadzenia rozpoznania (w tym miejsc niedostępnych dla człowieka) w bezpośredniej styczności walczących wojsk;
• PIAP GRYF^® - wykorzystywany do rozpoznania terenu w tym miejsc trudno dostępnych;
• TRM^® czyli Taktyczny Robot Miotany.

PIAP FENIX^® wyróżnia się m.in. długim czasem pracy (do 6 godzin), zdolnością do prowadzenia obserwacji przez całą dobę, czy kołowo-gąsienicowym układem ruchu z ruchomymi, przednimi stabilizatorami. Ten ostatni element zapewnia uzyskanie wysokiej mobilności w terenie oraz łatwe przemieszczanie po drogach utwardzonych, gruntowych, bezdrożach, a także w terenie zurbanizowanym. Z kolei niewielki wymiary i masa robota sprawiają, że jest on łatwy w transporcie (można go przenosić w plecaku). Montując wymagane do wykonania specyficznego rodzaju zadania urządzenia, można za jego pomocą dokonać obserwacji i nasłuchu, podejmowania i neutralizacji niebezpiecznych ładunków, transportowania środków dywersyjnych itp.

Z kolei kołowo-gąsiennicowy PIAP GRYF^® za pomocą manipulatora o pięciu stopniach swobody oraz funkcji zacisku szczęk chwytaka, umożliwia podejmowanie ładunków o masie do 15 kg. Cechą szczególną tego robota jest doskonała manewrowość i modułowość konstrukcji. Koła mogą być łatwo zdemontowane, co zmniejsza ogólne gabaryty, a tym samym ułatwia prowadzenie akcji w wąskich przestrzeniach. Również dzięki zastosowanym napędom sprawnie pokonuje on nierówności terenu i przeszkody o kącie nachylenia do 45°.

TRM^®  (wykonany ze stopów aluminium) to w zasadzie małe urządzenie/robot przeznaczone do realizacji zadań w zakresie rozpoznania miejsc trudnodostępnych i niebezpiecznym dla wykonujących je ludzi. Może on być wprowadzony do akcji wewnątrz obiektu lub w otwartym terenie w celu dokonania zdalnego rozpoznania optycznego i nasłuchu z bezpiecznej dla operatora odległości. Dzięki mikrozłączu z magistralą CANBUS, jest on również w stanie przenosić czujniki ruchu lub skażeń. Robot ten zachowuje pełną sprawność do działania po zrzucie z wysokości do 9 m na twarde podłoże i ma możliwość przenoszenia oraz wyzwalania ładunków hukowo-błyskowych, dymnych i drażniących (łzawiących).

Ponadto, podczas salonu pokazywany jest zestaw obserwacyjny przeznaczony do kontroli miejsc trudno dostępnych EXPLORER. Ma ono zastosowanie w pracy służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo czy porządek i może być wykorzystywany m.in. do: rozpoznania podwozi samochodowych, szybów wentylacyjnych, studzienek kanalizacyjnych, korytarzy technicznych, czy innych miejsc poddawanych kontroli. EXPLORERA wyposażono w ruchomą kolorową kamerę cyfrową z autofocusem pozwalającą na przesyłanie sygnału wideo w rozdzielczości HD oraz wykonywanie zdjęć w rozdzielczości do 5 megapikseli. Do tego dochodzi moduł wyświetlacza, wyposażenie dodatkowe i wysięgnik teleskopowy o długości operacyjnej od 1 do 1,85 metra. Są też możliwe do użycia wysięgniki proste o długości do 4,8 metra i o regulowanym kącie nachylenia (długość do 2,8 metra).

Natomiast MULTISTRIKER^® jest urządzeniem wykorzystywanym do realizacji zadań wspomagających działania jednostek pirotechnicznych, uderzeniowych czy inżynieryjnych. Sprawdza się wszędzie tam, gdzie wymagane jest użycie dużej energii w krótkim czasie do osiągnięcia zamierzonego efektu. Urządzenie działa na zasadzie wykorzystania siły uderzeniowej przesuwnego tłoka roboczego napędzanego energią spalonych gazów prochowych.

Roboty wykorzystywane do realizacji różnych zadań na polu walki (z ang. Unmanned Combat Ground Vehicle -UCGV), w naszym kraju określane jako Bezzałogowe Platformy Lądowe (BPL), w ostatnim czasie podlegają coraz szybszemu rozwojowi. O konieczności ich szerszego wprowadzenia do eksploatacji wiele się mówi, a w licznych państwach przeszło się od słów do zaawansowanych programów mających na celu zastosowanie BSL w dużo większej skali, niż miała to miejsce jeszcze do niedawna.

Roboty nowej generacji miałyby bowiem stanowić jeden z zasadniczych elementów systemów uzbrojenia przyszłości, znacząco zwiększający potencjał i możliwości sił lądowych. Ponadto ich szersze wykorzystanie zapewniłoby zmniejszenie kosztów utrzymania części odpowiedniego potencjału militarnego (dotyczących przechowywania, szkolenia, zabezpieczenie funkcjonowania, płac itp.), oraz - przede wszystkim - ochrony zdrowia i życia żołnierzy. Takie roboty w większym stopniu będą przystosowane do współdziałania/wyposażenia w nowe rodzaje broni, czy systemy wsparcia działań, łatwiej też można je będzie dostosować do szybko zmieniających się warunków pola walki.

Więcej informacji o robotach PIAP można znaleźć na stronie instytutu prezentującej produkty specjalne, a filmy ilustrujące poszczególne rozwiązania - na kanale Youtube.

MIĘDZYNARODOWY SALON PRZEMYSŁU OBRONNEGO - SERWIS SPECJALNY DEFENCE24.PL