Bezpieczeństwo Europy i zagrożenie ze strony Rosji. "Wybudzić się z letargu"

Jakie są największe zagrożenia czyhające dziś na Europę? Czy państwa Starego Kontynentu podejmują działania, które pozwolą im znacząco zwiększyć swoje bezpieczeństwo w najbliższym czasie? Na te i inne pytania, red. Roberta Pszczela odpowiadali uczestnicy panelu, pt. „Bezpieczeństwo regionalne – wyzwania dla Europy”.

Zdaniem wiceministra Obrony Narodowej Republiki Litewskiej, Žilvinasa Tomkusa, każdy z nas powinien mieć świadomość tego, co stanowi główne zagrożenie dla Europy Środkowo-Wschodniej. Tym zagrożeniem jest Federacja Rosyjska. 

„Rosja stanowi egzystencjalne zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa. Naszym celem powinno być skuteczne, kolektywne odstraszanie” – mówił polityk, zwracając uwagę na znaczenie ostatnich szczytów NATO w tym kontekście (w tym szczytu w Warszawie w 2016 roku – red.).

Bezpieczeństwo Europy z polskiej perspektywy

Do warszawskiego szczytu NATO z 2016 roku nawiązał również prof. Robert Kupiecki (Ministerstwo Spraw Zagranicznych) zwracając uwagę na znaczenie, jakie miało to wydarzenie w rozlokowaniu odpowiednich zasobów na Wschodniej Flance Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Zdaniem ministra Kupieckiego żyjemy w czasach mniej klarownych i bardziej skomplikowanych, niż w czasach Zimnej Wojny.

Jak zauważył, mieliśmy wtedy do czynienia z „prostymi zagrożeniami”, ale dziś nie mamy takiego „komfortu”. Jednocześnie dodał, że w ostatnim czasie skończył się też czas „dywidendy pokojowej”, której byliśmy beneficjentami przez dwie ostatnie dekady.

„Musi nastąpić przebudzenie z letargu trwającego dwadzieścia lat. Jest to proces bolesny i nieodwracalny. W najbliższym czasie będzie przynosił konkretne konsekwencje” – powiedział prof. Kupiecki.

„Nadszedł czas mówienia prostym językiem i moment zdecydowanych rozwiązań” – podsumował.

Kolejny przedstawiciel polskiego rządu, minister Paweł Zalewski (MON) nawiązał do roli Polski na wschodniej flance NATO, a także mówił o znaczeniu Europy w budowaniu Sojuszu Północnoatlantyckiego.

„Stary Kontynent powinien w większym stopniu wziąć odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo (…) Z całą pewnością mamy wszystkie argumenty, żeby powstrzymać presję wywieraną przez Rosję. Mamy przewagę technologiczną, ekonomiczną, mamy też przewagę wartości. Te wszystkie elementy musimy zgrać w czasie” – stwierdził polityk.

„Jako Zachód mamy wspólnego zagrożenia, a to co obecnie robimy jest odpowiedzią na te wyzwania” – dodał.

"Rosja nie jest jedynym zagrożeniem"

Odnosząc się do kwestii największych zagrożeń dla Europy, perspektywę Kosowa przedstawiła Donika Gërvalla Schwarz, Wicepremier i Minister Spraw Zagranicznych tego kraju, która zwróciła uwagę na rosyjską agresję na Ukrainę, porównując politykę Wladimira Putina do polityki prowadzonej Slobodana Milosevica.

„Sprawa Ukrainy jest bardzo istotna dla Kosowian. Mamy w pamięci ludobójstwo dokonane przez Serbów (…)”  - powiedziała polityk, zwracając uwagę, że z jej perspektywy największym zagrożeniem dla bezpieczeństwa Europy stanowi zarówno Rosja, jak i Serbia (wspomagana przez Moskwę), w której rządach znajdują się dziś ludzie, którzy byli współodpowiedzialni za politykę Belgradu w latach 90-tych.

„Vučić tworzy dziś gabinet wojenny” – stwierdziła.

Wagę znaczenia systemu i instytucji demokratycznych dla bezpieczeństwa podkreślił wiceminister spraw zagranicznych Armenii, Paruyr Hovhannisyan. „Demokracja okazała się być dla nas tarczą obronną” – powiedział polityk, nawiązując do kryzysu związanego z Górnym Karabachem.

„Bezpieczeństwo Kaukazu ma znaczenie dla regionu, a nawet całej Europy” – dodał, podkreślając też znaczenie komunikacji.

Z kolei gen. Gary L. North, były dowódca Pacific Air Forces (PACAF), zwrócił uwagę na istotny wymiar wielonarodowej współpracy. „Międzynarodowe współdziałanie jest konieczne przy budowie stabilnych sojuszów” - mówił.

„Mówiąc o demokracji nie możemy zapomnieć, że wolność nie jest za darmo. Jeśli chcemy zrobić coś dla solidarności to musimy patrzeć na historię” – kontynuował.