Jak będzie wyglądać polska pancerna pięść w 2030 roku? [ANALIZA]

Sprzęt

Zakończyły się dostawy 180 czołgów K2GF zamówionych w ramach pierwszej umowy wykonawczej. W 2024 roku dostarczono wszystkie ze 116 zamówionych czołgów M1A1FEP. Obecnie trwa realizacja dostaw 250 czołgów M1A2SEPv3, które zakończą się w czwartym kwartale 2026 r. Od przyszłego roku zaczną się dostawy 116 czołgów K2GF z drugiej umowy wykonawczej, które zakończą się do końca 2027 r. Od 2028 do 2030 będą trwały dostawy 64 czołgów K2PL. Jak będą wyglądały polskie wojska pancerne na zakończenie roku 2030, zgodnie z obecnie realizowanymi zakupami sprzętu pancernego?

Obecnie na wyposażeniu Wojska Polskiego znajdują się następujące liczby i typy czołgów podstawowych:

• 116 M1A1FEP,
• 85 M1A2SEPv3,
• 180 K2GF,
• 105 Leopard 2A5,
• 82 Leopard 2PL,
• 46 Leopard 2A4 (w trakcie modernizacji),
• ok. 152 PT-91 (typ schodzący),
• nieznana liczba T-72M1/M1R (typ schodzący).

Jeśli chodzi o liczbę nowoczesnych czołgów do roku 2030, zgodnie z obecnie realizowanymi kontraktami będziemy posiadać następującą flotę:

• 116 M1A1FEP,
• 250 M1A2SEPv3,
• 296 K2GF,
• 64 K2PL,
• 105 Leopard 2A5,
• 128 Leopard 2PL.

Łącznie więc Wojsko Polskie będzie posiadaczem jednej z największych i najnowocześniejszych flot czołgów podstawowych w Europie, która będzie liczyć 959 czołgów podstawowych. Niewykluczone, że w zasobach Wojska Polskiego nadal będą znajdowały się czołgi starszych typów, wycofane już z czynnej eksploatacji, ale wykorzystywane nadal do szkolenia jako wozy tzw. sił OPFOR (Opposing Forces):

• ok. 152 PT-91,
• nieznana liczba T-72M1/M1R.

Oczywiście czołgi podstawowe mają być wspierane przez specjalistyczne pojazdy, których flota również będzie liczna. Wśród nich można wymienić wozy zabezpieczenia technicznego:

• 38 M88A2,
• 31 K2 ARV,
• 28 Bergepanzer 2 (przestarzała platforma),
• 29 WZT-3 (przestarzała platforma),
• 40 WZT-2 (przestarzały typ).

Łącznie Wojsko Polskie będzie dysponowało 97 wozami zabezpieczenia technicznego. Ze względu na niską masę Bergepanzery 2 mogą mieć problemy ze wspieraniem cięższych czołgów, w szczególności z ewakuacją uszkodzonych maszyn z pola walki czy też w trakcie normalnej eksploatacji.

Oprócz wozów zabezpieczenia technicznego wojsko pozyskuje szereg mostów samobieżnych, w tym:

• 25 M1110 JAB,
• 25 K2 AVLB,
• 6 Leopard Biber,
• 55 MS-20 Daglezja-S.

Nie można także zapomnieć o pojazdach dla saperów. Wojsko Polskie będzie dysponowało unikalnymi w skali Europy zdolnościami dzięki zakupowi w USA ciężko opancerzonych czołgów saperskich służących do tworzenia przejść w polach minowych i liniach umocnień przeciwnika. W Europie funkcjonują podobne pojazdy, ale znacznie słabiej opancerzone.

• 25 M1150 ABV,
• 25 K2 AEV,
• 7 MID/MID-M.

Organizacja

Gdzie zostanie rozmieszczony nowy sprzęt? Część pojazdów wróci do jednostek, w których pierwotnie służyły, natomiast większość starej techniki zostanie zastąpiona przez nową. I tak np. do 34. Brygady Kawalerii Pancernej wracają Leopardy 2A5 oraz kompania Leopardów 2PL. W 10. Brygadzie Kawalerii Pancernej jest coraz więcej Leopardów 2PL, które powstają w wyniku modernizacji Leopardów 2A4. 11. Dywizja Kawalerii Pancernej będzie wykorzystywać czołgi rodziny Leopard 2 co najmniej przez kilka lat.

Natomiast 18. Dywizja Zmechanizowana będzie wyposażona w czołgi M1A1FEP i M1A2SEPv3, przy czym w przyszłości planowana jest modernizacja i przebudowa wariantu M1A1FEP do nowszego standardu, aby ujednolicić flotę. W gruncie rzeczy biorąc pod uwagę liczbę czołgów, jakimi będzie dysponować 18. Dywizja Zmechanizowana oraz fakt, że będą to najcięższe i najlepiej opancerzone czołgi, o najwyższym stopniu przeżywalności, wypadałoby raczej przemianować dywizję na 18. Dywizję Pancerną. To lepiej oddałoby naturę tego związku taktycznego.

W Żelaznej Dywizji w czołgi tego typu wyposażone będą: 1. Brygada Pancerna (3 bataliony czołgów), 19. Brygada Zmechanizowana (2 bataliony czołgów) i 18. Brygada Zmotoryzowana (1 batalion czołgów). Nie jest wykluczone, że struktury jeszcze się zmienią ze względu na dostawy nowego sprzętu i modyfikacje w organizacji samych brygad.

Znajdująca się na północnym wschodzie kraju 16. Dywizja Zmechanizowana obecnie otrzymuje czołgi K2GF. Przezbrojone zostaną trzy bataliony: 1. batalion czołgów 15. Brygady Zmechanizowanej, 1. batalion czołgów 20. Brygady Zmechanizowanej oraz 1. batalion czołgów 9. Brygady Kawalerii Pancernej. Oczywiście wraz z realizacją kolejnych dostaw możliwe stanie się przezbrojenie kolejnych batalionów czołgów.

W 12. Dywizji Zmechanizowanej jest tylko jeden batalion czołgów (w 2. Brygadzie Zmechanizowanej), choć niewykluczone, że z czasem ich liczba może wzrosnąć. Natomiast wszelka rozbudowa pod tym kątem to perspektywa na kilkanaście lat do przodu.

W K2GF wyposażone mają być bataliony czołgów 1. Dywizji Piechoty Legionów, w szczególności 1. Brygada Pancerna Legionów, która obecnie formuje dwa bataliony. Nie wiadomo także, jak będzie wyglądała sprawa formowania 8. Dywizji Piechoty Armii Krajowej, która także ma otrzymać K2GF.

Podsumowanie

Do 2030 r. polskie wojska pancerne staną się jednymi z największych i najnowocześniejszych w Europie. Warto jednak podkreślić, że być może należałoby zoptymalizować struktury organizacyjne dywizji i brygad. Nie sposób nie odnieść wrażenia, że obecnie wygląda to dość chaotycznie.

Warto również wzmocnić choćby 12. Dywizję Zmechanizowaną, która obecnie jest najsłabszą ze wszystkich czterech funkcjonujących dywizji. Oczywiście jej zadania są dość specyficzne, ale pojedynczy batalion czołgów może okazać się zbyt słabym wzmocnieniem. Zdaniem autora warto rozważyć sformowanie kolejnego batalionu czołgów w ramach 12. Dywizji Zmechanizowanej.

Niezależnie od oceny szczegółów proces modernizacji polskich wojsk pancernych należy ocenić pozytywnie. Natomiast obecnie bardzo istotne jest wzmocnienie pododdziałów zmechanizowanych i zmotoryzowanych, które mają duże braki w bojowych wozach piechoty i kołowych transporterach opancerzonych.