Francja i Niemcy razem ws. eksportu uzbrojenia?

Jak donosi Defense News, zapisy dotyczące harmonizacji polityki eksportu uzbrojenia znajdują się w przyjętym przez niemiecki rząd tekście traktatu, którzy zostanie podpisany przez francuskiego prezydenta Emmanuela Macrona i niemiecką kanclerz Angelę Merkel w Akwizgranie 22 stycznia br.  Zakłada on tworzenie jednego, wspólnego frontu dyplomatycznego na forum Unii Europejskiej czy bliższej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa. To m.in. działania w celu zaliczenia Niemiec do grona stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ, który to status Francja już posiada. RFN ma na chwilę obecną (do roku 2020) status członka niestałego. Berlin nie posiada więc na przykład prawa weta. Umowa ma też wyznaczyć pewne ramy dotyczące współpracy przemysłów obronnych, w tym sprzedaży sprzętu wojskowego za granicę. 

Polityka dotycząca eksportu uzbrojenia w przeszłości wielokrotnie była polem sporów na linii Berlin-Paryż. Brak jednomyślności co do zasad sprzedaży wspólnie rozwijanego sprzętu jest postrzegany jako przeszkoda w realizacji wspólnych projektów, gdyż w każdym wypadku zgodę na transakcję muszą wyrazić oba państwa.

Przykładowo, już na wstępnym etapie prac nad nowym myśliwcem szóstej generacji Francja przekazała Niemcom, że przychody z eksportu tej maszyny stanowią ważną część finansowania programu, w zasadzie niezbędną do jej realizacji. Co za tym idzie, stosowanie restrykcyjnej polityki sprzedaży do państw niebędących członkami NATO, UE i najbliższymi sojusznikami, za czym opowiada się duża część niemieckich komentatorów i opinii publicznej, byłoby niemożliwe. Paryż - w przeciwieństwie do Berlina - nie zawiesił też eksportu broni do Arabii Saudyjskiej w drugiej połowie 2018 roku w związku z przebiegiem wojny w Jemenie. 

Ujęcie kwestii eksportu uzbrojenia w strategicznym traktacie między oboma państwami świadczy o woli rozwiązania sporów w tym zakresie w taki sposób, aby wspólne projekty mogły być realizowane również z myślą o sprzedaży broni za granicę, na ustalonych zasadach. Jeżeli takie założenia zostaną przełożone na przepisy obowiązujące w obu krajach, może to znacząco ułatwić francusko-niemiecką współpracę obronną w przyszłości.

Z drugiej jednak strony, wdrożenie przepisów opartych na wytycznych traktatu może napotkać na trudności związane z sytuacją polityczną w obu państwach. Harmonizacja polityki eksportu uzbrojenia byłaby jednak korzystna dla prowadzenia wspólnych programów Berlina i Paryża. Cytowany przez Defense News niemiecki ekspert Wolfgang Rudischauer zaapelował nawet o wspólną politykę w ramach Unii Europejskiej, co być może będzie kierunkiem, w jakim będzie chciał podążać Berlin.

Bartłomiej Sulik, Jakub Palowski