Pięciu chętnych na fiński myśliwiec przyszłości

Na zapytanie dotyczące nowych maszyn dla fińskich sił powietrznych odpowiedziało 5 firm, w tym Boeing proponujący myśliwce F/A-18 Super Hornet, Dassault Aviation - Rafale, BAE Systems - Eurofightery Typhoon, Lockheed Martin - F-35 i Saab - JAS Gripen (w odmianie nowej generacji). Więcej informacji na temat tego, co zaproponowały koncerny zostanie przekazanych w kwietniu 2017 roku, a przyjęcie ofert ma mieć miejsce najpóźniej w lutym 2019 roku. Podpisanie kontraktu zaplanowano na 2021 rok, aby samoloty osiągnęły wstępną gotowość operacyjną w 2025 roku.

RFI (Request of Information) wysłano do czterech krajów: Wielkiej Brytanii, Francji, Szwecji i Stanów Zjednoczonych. Oprócz informacji dotyczących samych wielozadaniowych myśliwców, Finowie przeanalizują również dane dotyczące ich uzbrojenia, systemów treningowych, systemów C2 (Command and control) i programów obsługi. 

Do oficjalnego uruchomienia programu „HX Fighter” doszło w październiku 2015 roku. Zgodnie z jego założeniami, Finlandia do końca dekady wyłoni następce eksploatowanych obecnie myśliwców F/A-18 Hornet. Rozpoczęcie przez siły zbrojne procedury pozyskiwania nowych samolotów zaaprobował minister obrony Finlandii Jussi Niinistö. Sprawa jest o tyle pilna, że Finowie wykorzystują je od 1995 r. i za dziesięć lat zużycie płatowców oraz wyczerpywanie się zapasów części zamiennych zmusi siły zbrojne do sukcesywnego wycofywania tych maszyn.

Jak ocenili w 2014 roku Finowie, zapewnienie bezpieczeństwa kraju wymaga posiadania samolotów wielozadaniowych, zdolnych zarówno do zwalczania celów powietrznych, jak i powierzchniowych. Na wynik badań duży wpływ miała zarówno decyzja Norwegii o pozyskaniu samolotów F-35, jak i duża aktywność rosyjskiego lotnictwa, które z łatwością penetrowało fińską przestrzeń powietrzną nad Bałtykiem. Jak wskazano wcześniej, obecnie w Finlandii wykorzystywane są myśliwce F/A-18C/D Hornet. W toku ich modernizacji, realizowanej z udziałem krajowego przemysłu, zdecydowano m.in. o integracji pocisków manewrujących AGM-158A JASSM, zamówionych również dla polskich F-16 w 2014 roku.