Saperskie drony nawodne z Niemiec rozminowują Ukrainę

Z oficjalnego komunikatu Bundeswehry wynika, że pięć dronów nawodnych „Sonobot 5” zostało przekazanych ukraińskim saperom 27 października 2023 roku. Ujawniono również, że Ukraina wcześniej otrzymała 15 takich bezzałogowców i prawdopodobnie otrzyma jeszcze 55 kolejnych. Mają one być wykorzystywane przez Ukraińców do dokładnego sprawdzania zbiorników wodnych (w tym śródlądowych) poprzez dokładne, trójwymiarowe mapowanie dna i wykrywanie leżących tam niebezpiecznych obiektów, w tym min i zatopionej amunicji.

„Sonobot 5” nie zalicza się do typowych, bezzałogowych pojazdów nawodnych, tworzonych najczęściej się na bazie zwykłych łodzi motorowych. Jest on przede wszystkim o wiele mniejszy (wysokość 805 mm, szerokość: 920 mm i długość: 1300 mm), dzięki czemu mieści się nawet w bagażniku samochodu osobowego. Jest on również stosunkowo lekki (waży mniej niż 27 kg), przez co może być przenoszony przez pojedynczego operatora. Całość została zaprojektowana z kadłubem katamarana i wyprodukowana przez niemiecką firmę EvoLogics GmbH, specjalizującą się w produkcji m.in. podwodnych modemów akustycznych, podwodnych systemów pozycjonowania oraz nowatorskich rozwiązań robotycznych.

„Sonobot 5” jest reklamowany jako najmniejszy i najłatwiejszy w obsłudze, nawodny, bezzałogowy pojazd autonomiczny, który można wyposażyć w profesjonalny sonar wielowiązkowy. Dron jest napędzany przez elektryczne silniki strumieniowe zasilane baterią akumulatorów. Zużycie energii jest jednak na tyle małe, że pojazd może pracować z prędkością od 0,5 do 1,5 m/s przez 9 godzin bez przerwy. Ponowne ładowanie akumulatorów ma trwać nie dłużej niż 3 godziny.

Jest to bardzo ważne, ponieważ przekazywanie danych z sensorów odbywa się w czasie rzeczywistym za pomocą miejscowo rozwijanej sieci WLAN (pracującej na częstotliwości 2,4 GHz). Pozwala ona na działanie w promieniu 1,5 km od anteny dookólnej i 2,5 km w przypadku zastosowania anteny kierunkowej.

Głównym sensorem podwodnym na „Sonobot 5” jest sonar wielowiązkowy EvoLogics Multibeam (opracowany w marcu 2023 roku na bazie sonaru Norbit OEM). Według producenta: „dzięki 256 wiązkom o rozmiarach 1,45°x1°, zasięgu ponad 200 m i częstotliwości pingowania 50 Hz system ten umożliwia profesjonalny nadzór akwenów wodnych z rozdzielczością zgodną ze standardem badań hydrograficznych S-44” (opracowanym przez Międzynarodową Organizację Hydrograficzną IHO).

Sonar jest zintegrowany z podwójnym modułem pozycjonowania (opartym o odbiornik satelitarny GNSS i układ nawigacji inercyjnej INS), który jest standardem dla wszystkich echosond firmy NORBIT Subsea. W ten sposób dron „Sonobot 5” może po zadanej trasie samodzielnie sprawdzać nawet bardzo skomplikowane akweny wodne, jak np. koryta rzek czy płytkie rozlewiska powstałe po wysadzonych zaporach.

Jest to jednak również rozwiązanie przydatne do ochrony własnej infrastruktury i wykrywania nagle pojawiających się obiektów podwodnych, które mogą stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi i infrastruktury. „Sonobot 5” może więc być wykorzystywane nie tylko przez saperów, ale również przez pododdziały antydywersyjne. Pomocą w tym przypadku jest również kamera wideo w jaką wyposażono drony, która nie tylko wspomaga nawigację, ale również pozwala na robienie zdjęć i nagrywanie filmów.

Jak na razie Niemcy twierdzą jednak, że przekazane Ukraińcom drony mają im pomóc w oczyszczeniu Ukrainy z obiektów niebezpiecznych pozostałych po działaniach wojennych lub rosyjskim ostrzale. Nie ma natomiast informacji, by „Sonobot 5” miały być wykorzystywane bezpośrednio w działaniach przeciwko Rosjanom – np. do wykonywania ataków kamikaze.